TÜRKİYE’DE DIŞ DENETİM MEVZUATI VE KAMU MALİ YÖNETİMİNE YANSIMALARI

Year 2017, Volume: 39 Issue: 2, 603 - 620, 24.12.2017

Seda Özekicioğlu

https://doi.org/10.14780/muiibd.372675

Abstract

Kamuda
bütçeleme ve bütçelemenin bir aşaması olan denetim alanında dünyada yaşanan
gelişmeler, Türkiye’de kamu mali yönetimi ve denetim sisteminde esaslı değişimlerin
yaşanmasına zemin hazırlamıştır. Bir denetim türü olan dış denetim alanında
1982 Anayasası’ndan sonra ilk esaslı mevzuat değişikliği, 5018 Sayılı Kamu Mali
Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile yaşanmıştır. 5018 Sayılı Kanun sayesinde
şekillenen yeni kamu mali yönetim sistemi ile uyum içinde hareket edecek dış
denetim sürecinin temelleri de aynı kanun ile atılmıştır. 5018 Sayılı Kamu Mali
Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile dış denetim alanındaki mevzuat revizyonu, 6085
Sayılı Sayıştay Kanunu ile detaylandırılmış ve tamamlanmıştır. Bu çalışma, dış
denetim alanında Türkiye’de yaşanan mevzuat değişikliklerine eski ve yeni
kanunların karşılaştırmalarını yapmak suretiyle detaylı olarak yer vermekte;
mevzuat değişikliklerinin kamu mali yönetimine yansımaları ile literatüre katkı
sağlamayı amaçlamaktadır.

Keywords

Dış Denetim, Sayıştay, Kamu Mali Yönetimi

EXTERNAL AUDIT LEGISLATION IN TURKEY AND THE REFLECTIONS OF PUBLIC FINANCIAL MANAGEMENT

Abstract

The development in
the world of budgeting and auditing, which is a stage of budgeting in the
public sector, has laid the groundwork for substantial changes in public
financial management and auditing system in Turkey. In the field of external
auditing, which is an audit type, the first substantive legislative amendment
after the Constitution of Turkish Republic 1982, was implemented with the Law
on Public Financial Management and Control No. 5018. The basis of the external
auditing process, which will act in accordance with the new public financial
management system shaped by the Law No. 5018, has been taken under the same
law. The Law on Public Financial Management and Control No. 5018 and the
revision of legislation in the field of external auditing have been detailed
and completed by Law on the Court of Accounts No. 6085. This study gives
details about changes in legislation in Turkey in the area of ​​external
auditing by comparing old and new laws; aims to contribute to the literature
through the reflections of the legislative amendments to the public financial
management.

Keywords

External Auditing, Court of Accounts, Public Financial Management

References

• AKBULUT, E. (2003). Sayıştay Denetimi ve Yolsuzlukla Mücadeledeki İşlevi, Sayıştay Dergisi, 50-51: 3-17.
• AKDAĞ, S. E. (1997). Sayıştay’ın Anayasal Kimliği, Sayıştay Dergisi, Sayı:25 (Özel Sayı, Nisan-Haziran), 1997, s. 147-180.
• AKDOĞAN, A. (2006). Kamu Maliyesi, Ankara, Gazi Kitabevi, 11. Baskı.
• AKGÜNDÜZ, A. (1997). Arşiv Belgeleri Işığında Sayıştay Tarihi, Sayıştay Yayınları, Ankara.
• AKYEL, R. (2016). Sayıştay Raporlarının Kamu Mali Yönetimine Katkısı, Amme İdaresi Dergisi, 49(1): 119-145.
• AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI. T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı Katılım Müzakerelerinde Mevcut Durum, http://www.ab.gov.tr/files/5%20Ekim/yatay_muzakere_tablosu_30_06_2016_tr.pdf, (Erişim Tarihi 16.04.2017).
• AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI. Fasıl 32, Mali Kontrol, http://www.ab.gov.tr/?p=97&l=1, (Erişim Tarihi 09.05.2017).
• BAŞPINAR, A. (2005). Türkiye’de ve Dünya’da Denetim Standartlarının Oluşumuna Genel Bir Bakış, Maliye Dergisi, 148: 35-62.
• CANDAN, E. (2006a). Eski ve Yeni Kamu Mali Yönetim Sisteminin Mukayeseli Olarak Değerlendirilmesi ve 5018 Sayılı Kanun ile Öngörülen Esaslar ve Getirilen Yenilikler- I, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı 295, 188-194.
• CANDAN, E. (2006b). Eski ve Yeni Kamu Mali Yönetim Sisteminin Mukayeseli Olarak Değerlendirilmesi ve 5018 Sayılı Kanun ile Öngörülen Esaslar ve Getirilen Yenilikler- II, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı 296, 171-179.
• ÇAY, İ. (2016). Sayıştay, https://www.bumko.gov.tr/Eklenti/10038,sayistay-sunum-antalya-2016--ismail-caypdf.pdf?0, Erişim Tarihi (17.07.2017).
• EKİCİ, B. (2005). Kamu Yönetiminde ve Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma Bağlamında Denetim, Bilgi Çağında Türk Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması I, Ed. A. Nohutçu ve A. Balcı, Beta Yayınları, İstanbul, 57-94.
• GEIST, B. (1981). State Audit: An Introduction, State Audit - Development in Public Accountability, Ed. B. Geist, State Comproller's Office, Israel, 3-22.
• GÜLEN, F. (2003). Dış Denetim Sistemi Nasıl Tasarlanmalı, https://www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/95906369/files/bilgi_notlari/disdenetimnasiltasarlanmali.pdf, (Erişim Tarihi 21.07.2017).
• INTOSAI. About Us, http://www.intosai.org/about-us.html, (Erişim Tarihi 24.04.2017).
• INTOSAI (2010). ISSAI 20: Principles of Transparency and Accountability, Copenhagen, 1-9.
• INTOSAI (2013). ISSAI 100 - Fundamental Principles of Public-Sector Auditing, Denmark, 1-16. KANETİ, S. (1990). Sayıştay’ın Anayasal Konumu, Sayıştay Dergisi, 1: 7-18.
• KÖSE, Ö. H. (2007). Dünya'da ve Türkiye'de Yüksek Denetim, Sayıştay 145. Kuruluş Yıldönümü Yayınları, Ankara.
• MEMİŞ, M. Ü., Güner, M. F. (2011). Avrupa Birliği Müktesebatına Uyum Sürecinde Muhasebe ve Denetim Alanında Yapılan Yenilikler, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2): 149-164.
• MUTLUER K., Öner, E., Kesik, A. (2005). Bütçe Hukuku, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• OECD (1999). European Principles for Public Administration, SIGMA Papers No: 27.
• ÖZER, M. A. (2015). Türkiye’de Kamu Yönetiminin Denetiminde Yeni Arayışlar: Kamu Denetçiliği Kurumu Örneği, Sayıştay Dergisi, 98: 19-40.
• SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI (2005). Sayıştay 2005 Yılı Faaliyet Raporu, http://www.sayistay.gov.tr/tc/faaliyet/faaliyet2005.asp, (Erişim Tarihi 30.05.2016).
• SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI (2009). Sayıştay 2009 Yılı Faaliyet Raporu, http://www.sayistay.gov.tr/tc/faaliyet/faaliyet2009.pdf, (Erişim Tarihi 11.04.2016).
• SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI. 6085 Sayılı Sayıştay Kanunu'nun Yasalaşma Süreci Dokümanları: Genel Gerekçe ve Madde Gerekçeleri, https://www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/95906369/files/mevzuat/6085_ Genel_Gerekce.pdf, (Erişim Tarihi 12.02.2017).
• SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI (2013). Sayıştay’ın 151. Kuruluş Yıldönümü, https://www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/95906369/files/yayinlar/151_yil_Kurulus.pdf, (Erişim Tarihi 18.05.2017).
• SÖYLER, İ. (2012). Yeni Kamu Mali Yönetim ve Denetim Sistemi Çerçevesinde Sayıştayın Rolü, Sayıştay Dergisi, 87: 61-96.
• TUNCER, S. (2011). Sayıştay-Maliye Bakanlığı İlişkileri ve İşbirliği, Yaklaşım Dergisi, 223: 9-16.
• 832 Nolu Sayıştay Kanunu (27.02.1967 tarih, 12538 sayılı T.C. Resmi Gazete).
• 1050 Nolu Muhasebe-i Umumiye Kanunu (14.06.1927 tarih, 607 sayılı T.C. Resmi Gazete).
• 2709 Nolu Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Kanunu (09.11.1982 tarih, 17863 sayılı T.C. Resmi Gazete).
• 5018 Nolu Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (24.12.2003 tarih, 25326 sayılı T.C. Resmi Gazete).
• 6085 Nolu Sayıştay Kanunu (19.12.2010 tarih, 27790 sayılı T.C. Resmi Gazete).