Mesnevî-i Ma‘nevî Nüshalarında Bulunan Dîvân-ı Şems Gazellerindeki Aşkla İlgili Beyitler

Year 2023, , 243 - 261, 19.03.2023

Malik Uğur Dadak

https://doi.org/10.19059/mukaddime.1248000

Abstract

Bu çalışmada Anadolu’da ve edebiyatımızda önemli yeri olan mutasavvıf ve şair Mevlânâ Celâleddîn Rûmî’nin München Bayerische Staatsbibliothek, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi ve İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi Nâfiz Paşa bölümünde bulunan üç Mesnevî-i Ma'nevî nüshasından bahsedilmektedir. Çalışmada mevzubahis üç kütüphanede yer alan Mesnevî-i Ma'nevî nüshalarının muhtelif kütüphane bilgileri verilerek bu nüshaların tavsifleri yapılmıştır. Söz konusu nüshalarda yazılı Dîvân-ı Şems gazelleri Farsça ve Türkçe çevirileriyle birlikte çalışmaya eklenmiştir. İlaveten yukarıda zikredilen üç kütüphaneden seçilen Mesnevî nüshalarında yazılı Dîvân-ı Şems gazellerinde geçen aşkla ilgili beyitler de mevcut çalışmada öne çıkarılmıştır. Mevlânâ’nın Mesnevî-i Ma'nevî nüshalarında Dîvân-ı Şems’ten gazellere, Sadî-i Şîrâzî’den ve Fars şiirinin önde gelen bazı şairlerinden manzumlara rastlamak mümkündür. Ayrıca, çalışmada incelenen nüshaların XIV. yüzyılda istinsah edilmiş olmaları nüshaların önemli ortak bir özelliği olarak dikkat çekmektedir. Bunların yanı sıra, Mevlâna, Mesnevî-i Ma'nevî ve Dîvân-ı Şems hakkında özet bilgilere de çalışmada yer verilmiştir.

Keywords

Mevlânâ Celâleddîn Rûmî, Mesnevî, Mesnevî-i Ma'nevî, Dîvân-ı Şems

Thanks

Teşvikleriyle araştırmacıları motive eden, emeği geçen değerli hocalarıma teşekkürler.

References

• Dadak, M. U. (2022). Hicri 721, Hicri 722, Hicri 745 Tarihli Üç Mesnevî Nüshası’nın Tavsifi ve Bu Nüshalarda Bulunan Dîvân-i Kebîr Gazelleri. C. MOLLAMEHMETOĞLU ÇEKİCİ (Ed.) içinde, İslâm Sonrası Türk Dünyasında Doğu-Batı Eksenli Edebiyat Çalışmaları (s. 324-353). İstanbul: Demavend.
• Eflâkî, A. (2006), Menâkıbu'l-Arifîn. (T. Yazıcı, Çev.) İstanbul: Kabalcı.
• Furûzânfer, B. (1336-1345 hş.). Kulliyât-ı Şems yâ Dîvân-ı Kebîr. Tahran.
• Gölpınarlı, A. (1981). Mesnevî Tercemesi ve Şerhi I.-II. Cilt. İstanbul: İnkılâp ve Aka.
• Karaismailoğlu, A. (2015). Dîvân-ı Kebîr Gazel Dizini. Ankara: Akçağ.
• Mevlânâ. (1393 h.). Mesnevî-i Mevlânâ Celâleddîn-i Belhî (Cilt I-VII). (M. İstilâmî, Dü.) Tahran: Sohen.
• Mevlânâ. (1957). Dîvân-ı Kebîr. (A. Gölpınarlı, Çev.) İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Mevlânâ. (1990). Mesnevî. (A. Gölpınarlı, Dü., & V. İzbudak, Çev.) İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Veled, S. (1976). İbtidânâme. (A. Gölpınarlı, Çev.) Ankara: Güven.
• Yazıcı, T. (1994). Dîvân-ı Kebîr. DİA Cilt IX. İstanbul.