The Struggle of Turkish Women for Political Rights From Nezihe Muhiddin’s Point of View During The First Years of The Republic

Yıl 2017, , 43 - 51, 30.06.2017

Meral Balcı , Mervenur Tuzak

https://doi.org/10.26695/mukatcad.2017.4

Öz

Women’s struggle to get their rights has been seen as women’s problem in societies. In this respect, Turkish women’s rights have not been
gained easily. Women have performed various activities in order to gain these rights and to be heard in a men-dominated world since the
Ottoman’s period. These activities were in different fields like founding associations, publishing articles in newspapers and journals and arranging
congresses after the Republic. They found opponents than supporters while doing this work. Awareness of being woman has grown
with the early period struggle of Turkish women for their rights. Nezihe Muhiddin was at the core of raising this consciousness, later in the
activities of organizing women rights. After the establishment of the Republic, Nezihe Muhiddin and her associates, who pointed out that
women must have had the same rights as men, speeded up their activities under the name of their associations. These activities of women’s
rights have been the most distinguished ones during the Repuclic period.

Anahtar Kelimeler

Women’s rights, feminism, Nezihe Muhiddin, (People of) Women People’s Party, Turkish Women’s Union

Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Nezihe Muhiddin Özelinde Türk Kadınlarının Siyasi Hakları İçin Mücadelesi

Öz

Toplumlarda kadınların haklarını almak için yaptıkları mücadeleler kadın sorunu şeklinde görülmüş ve bu bakış açısıyla yaklaşılmıştır.
Türk kadınları da bugün sahip oldukları hakları kolaylıkla elde etmemişlerdir. Kadınlar, erkek egemen bir dünyada bu hakları alarak seslerini
duyurabilmek için Osmanlı Devleti döneminden itibaren çeşitli çalışmalar yapmışlardır. Cumhuriyetle birlikte devam eden bu çalışmalar;
dernek kurmak, dergi ve gazetelerde yayınlar yapmak ve kongreler düzenlemek gibi çeşitli alanlarda olmuştur. Kadınlar, çalışmalarında
yanlarında olan insanlardan çok daha fazlasını karşılarında bulmuşlardır. Türk kadınlarının erken dönem kadın hakları mücadelesi ile birlikte
kadın olma bilinci de gelişmiştir. Bu bilincin gelişmesi, devamında da kadın hakları örgütlenmesi çalışmalarının merkezinde Nezihe
Muhiddin yer almıştır. Cumhuriyet kurulduktan sonra, kadınların erkeklerle eşit haklara sahip olması gerektiğini dile getiren Nezihe Muhiddin
ve kadın grubunu oluşturan aydın kadınlar, kurdukları derneklerin çatısı altında çalışmalarına hız vermişlerdir. Bu çalışmalar, Cumhuriyet
döneminin en kayda değer kadın hakları çalışmalarındandır.

Anahtar Kelimeler

Kadın hakları, feminizm, Nezihe Muhiddin, KHF (Kadınlar Halk Fırkası), TKB (Türk Kadınlar Birliği)

Kaynakça

• Altındal, A. (1991). Türkiye’de kadın. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi.
• Aytekin, E. A. (2005). Hukuk, tarih ve tarih yazımı: 1858 Osmanlı Arazi Kanunnamesi’ne yönelik yaklaşımlar. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 3(5), 723-744.
• Baykan, A.ve Ötüş, B. (1999). Nezihe Muhittin ve Türk kadını 1931. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çakır, S. (1994). Osmanlı kadın hareketi. İstanbul: Metis Yayınları.
• Doğramacı, E. (1997). Türkiye’de kadının dünü ve bugünü. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Eldeniz, P. N. (t.y.). Atatürk ve Türk kadını. Erişim adresi: http://www.ttk.gov.tr/tarihveegitim/ataturk-ve-turk-kadini/
• Muhiddin, N. (1931). Türk kadını. İstanbul: Numune Matbaası.
• Öztürk, E. (2007). Türk kadınının feminizme bakışı. İstanbul: Karmat Yayınları.
• Şahin, C. ve Şahin, M.(2013).Osmanlı son dönemi ile Milli Mücadele yıllarında Türk kadınının sosyal, siyasi ve askeri faaliyetleri. Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2)2, 53-72.
• Tekeli, Ş. (1982). Kadınlar ve siyasal toplumsal hayat. İstanbul: Birikim Yayınları.
• Yüksel, H.(2006-2007). Osmanlı’da modern anlamda yapılan ilk nüfus sayımına göre Divriği’nin demografik yapısı, Turkish Journal of Population Studies, 28-29, 73-89.
• Zihnioğlu, Y. (2003). Kadınsız inkılap (Nezihe Muhiddin, Kadınlar Halk Fırkası. Kadın Birliği). İstanbul: Metis Yayınları.