“KADINLAR VE PERESTROYKA” ADLI KİTAP ÜZERİNDEN SOVYET KADINLARININ SORUNLARINI OKUMAK

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 94 - 104, 30.12.2023

Elanur Köse Kizir

Öz

Sosyalizmin teorisyenlerinin kadınların sosyalizm ile özgürleşebileceği düşüncesinin uygulamada ne kadar özgürlük getirebildiğinin sorgulandığı bu kitap, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nde yaşamış olan kadınların çalışma koşulları, yaşam standartları, sağlık imkanları, aile standartları hakkında bilgi vermektedir. Kitapta, Çarlık İmparatorluğu’nda, Sovyetler Birliği’nin kurulma sürecindeki devrimlerde, Stalinist politikaların uygulama sürecinde, açıklık ve yeniden yapılanma diye adlandırılan Mihail Gorbaçov’un Glasnost ve Perestroyka politikalarının uygulandığı süreçte kadınların hak ve özgürlükleri konu edilmiştir. Kadın özgürlüğünün toplumsal ilerlemede bir koşul olduğunu belirten Karl Marx’ın sözleriyle başlayan kitapta, bahsi edilen bu uzun tarihsel sürecin Sovyet kadınına getirdikleri ve Sovyet kadınından götürdüklerini incelenmiştir. Kitapta bahsi geçen ‘Sovyet kadını’ terimi, Sovyetler Birliği’nin kozmopolit yapısı içerisinde yaşanan sosyo-ekonomik sorunlarla mücadele eden farklı milletlerden kadınları anlatmaktadır. Geniş bir coğrafyaya yayılan Sovyetler Birliği’ndeki kadınların ortak kimlik sorunlarının ifade edildiği kitapta, Rus kadınlarının yanı sıra Özbekistan’ın Semerkant bölgesinde yaşayan bir kadının ve Tacikistan’daki bir kadının yaşamı üzerinden Orta Asya’da yaşayan farklı milletlerden kadınlara da dikkat çekilmiştir. Ayrıca kitapta kapitalist ülkelerdeki kadınların sosyal, ekonomik ve kültürel durumlarından bahsedilerek sosyalizmin uygulamadaki eksikliği veya hataları kıyaslanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sovyet, Perestroyka, kadın, sosyalizm, yeniden yapılanma

READING THE PROBLEMS OF SOVIET WOMEN THROUGH THE BOOK “WOMEN AND PERESTROIKA”

Öz

This book, which questions how much freedom the theorists of socialism can bring about the idea that women can be liberated through socialism, gives information about the working conditions, living standards, health opportunities, family standards of women who lived in the Union of Soviet Socialist Republics. In the book, women's rights and freedoms were discussed in the Tsarist Empire, in the revolutions during the establishment of the Soviet Union, in the implementation process of the Stalinist policies, in the process of applying the Glasnost and Perestroika policies of Mikhail Gorbachev, which is called openness and restructuring. The book, which started with the words of Karl Marx, who stated that women's freedom is a condition for social progress, examined what this long historical process brought to Soviet women and what they took away from Soviet women. The term 'Soviet woman' mentioned in the book describes women of different nationalities struggling with the socio-economic problems experienced within the cosmopolitan structure of the Soviet Union. In the book, in which the common identity problems of women in the Soviet Union, which spread over a wide geography, are expressed, attention is drawn to women from different nationalities living in Central Asia, through the life of a woman living in the Samarkand region of Uzbekistan and a woman in Tajikistan, as well as Russian women. In addition, the book mentions the social, economic and cultural conditions of women in capitalist countries and compares the shortcomings or mistakes of socialism in practice.

Anahtar Kelimeler

Soviet, Perestroika, women, socialism, reconstruction