KADIN EĞİTİM YÖNETİCİLERİNİN CAM TAVAN ALGILARININ SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLER AÇISINDAN İNCELENMESİ (İBB ENSTİTÜ İSTANBUL İSMEK ÖRNEĞİ)

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 21 - 44, 28.06.2024

Emine Aytekin , Aydin Balyer

Öz

Bu araştırmanın amacı, kadın eğitim yöneticilerinin cam tavan algı düzeylerini belirlemek ve bu düzeylerin sosyodemografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğini ortaya koymaktır. Nicel bir araştırma olarak yürütülen bu araştırma, genel tarama modeli kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini T.C. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına bağlı Enstitü İstanbul İSMEK hayat boyu öğrenme merkezlerinde görev yapan toplam 73 kadın eğitim yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri Sosyodemografik Bilgi Formu ve Cam Tavan Algısı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen veriler Bağımsız Örneklem t-Testi ve Tek Yön ANOVA yöntemi ile analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar eğitim durumu ile cam tavan arasında anlamlı bir farklılığın olduğunu göstermektedir. Bunun dışında yaş, meslekteki hizmet yılı, medeni durum, sahip olunan çocuk sayısı, algılanan kişilik yapısı, içinde yetişilen aile yapısı, sosyal aktivitelere katılma durumu değişkenleri ile cam tavan algısı arasında bir farklılaşma olmadığı görülmüştür. Eğitim durumu değişkeni ile cam tavan algısı değişkeni arasında anlamlı fark bulunmasından dolayı kadınların maruz kaldıkları cam tavan engelleri, kadınların eğitim seviyelerini yükseltecek imkânların ve politikaların geliştirilmesiyle ortadan kaldırılabilir.

Anahtar Kelimeler

Cam tavan algısı, eğitim yöneticileri, kadın yöneticiler

Teşekkür

Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bölümü'nde yürüttüğüm araştırma sürecinde değerli danışmanlığı ve rehberliğini benden esirgemeyen Prof. Dr. Aydın Balyer'e bütün destekleri için çok teşekkür ederim. Ayrıca bölümdeki yüksek lisans sürecimde bana katkı sunan Prof.Dr. Bülent ALCI, Doç.Dr. Mithat KORUMAZ, Doç.Dr. Emre ER, Doç.Dr. Erkan TABANCALI ve Öğr.Gör.Dr. Ali YILDIZ'a minnettarım.

Kaynakça

• Akarçay, P. (2019). İsveç’te cinsiyet eşitliği politikaları. International Journal of Social Inquiry, 12(1), 1-27. 1.
• Aksayan, S., Bahar, Z., Bayık, A., Emiroğlu, O. N., Erefe, İ., Görak, G., ... & Seviğ, Ü. (2002). Hemşirelikte araştırma ilke süreç ve yöntemleri. İstanbul: HEMARGE Yayınları, (1), 156-159.
• Altındal, Y. (2022). Mekânın kadın yüzüne sosyolojik aynanın karşısından bakmak. International Academic Social Resources Journal, (e-ISSN: 2636-7637), Vol:7, Issue:44; pp:1901-19007
• Altindal, Y. (2009). Erkeksi siyasetin ‘erk’siz dublörleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), 351-367.
• Bakırcı, Ç. M. (2019). Cinsel kimlik: Biyolojik cinsiyet, cinsel yönelim ve toplumsal cinsiyet nedir? Evrim Ağacı. Erişim, 8.
• BBC News Türkçe (2018). Hangi ülkelerde kadınlar siyasette daha güçlü? https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-44821229
• Coşkun, A., Özdilek, R. (2012). Toplumsal cinsiyet eşitsizliği: Sağlığa yansıması ve kadın sağlığı hemşiresinin rolü. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, 9(3), 30-39.
• Creswell, J. W. (2015). Revisiting mixed methods and advancing scientific practices', in Sharlene Nagy Hesse-Biber, and R. Burke Johnson (eds), The Oxford Handbook of Multimethod and Mixed Methods Research Inquiry, Oxford Library of Psychology (2015; online edn, Oxford Academic, 19 Jan. 2016)
• Demir, Z. (2015). Kadınların siyasete katılımı ve katılımı artırmaya yönelik stratejiler. KADEM Kadın Araştırmaları Dergisi, 1(2), 35-47.
• Deniz, Ş. (2007). Kadın parlamenterlerin bakış açısıyla Türkiye’de kadınların siyasal hayattaki temsili. Journal of Management and Economics Research, 5(7), 2-16.
• Derin, N. (2020). Dünyadan ve Türkiye’den örneklerle cam tavan sendromu, Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 137- 154.
• Dökmen, Z. Y. (2010). Toplumsal cinsiyet, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ecevit, Y., & Bayrakçeken Tüzel, G. (2019). Toplumsal cinsiyet eşitliğinin izlenmesi için el kitabı. ISBN: 978-605-80901-2-5
• Ersoy, E. (2009) Cinsiyet kültürü içerisinde kadın ve erkek kimliği: Malatya örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 210.
• Erzen, M. Ü. (2019). Siyasette cinsiyet eşitsizliği. Asya Studies, 2(8), 21-32.
• Güldü, Ö., Ersoy Kart, M. (2010) Toplumsal cinsiyet rolleri ve siyasal tutumlar: Sosyal psikolojik bir değerlendirme. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 64 (3), 100.
• Günay, G., Bener, Ö. (2011). Kadınların toplumsal cinsiyet rolleri çerçevesinde aile içi yaşamı algılama biçimleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 153(153).
• Kaşıkırık, A., & Karaoğlu, N. (2021). Yerel Siyasette Kadının Adı Neden Yok?. Kadın Adayları Destekleme Derneği Yayınları, ISBN – 978-975-6487-43-3
• Kümbetoğlu, B. (2008). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. Bağlam yayıncılık.
• Memiş, H.B.Ö. (2017). Siyasette ve siyasal iletişimde erkeklik söylemi: 2015-2017 arası Türkiye incelemesi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 5(11), 557-570.
• Özalp, H. (2016). Toplumsal cinsiyet ve siyaset ilişkileri kadınların siyasette aday olması ve seçilmesinin önündeki engeller ve çözüm önerileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Öztepe, M. C. (2023). Kamu yönetiminde kadın: toplumsal cinsiyet temelli bir değerlendirme. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 203-223.
• Sancar, S. (2018). Siyasal Kararlara Katılımda Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Haritalama ve İzleme Çalışması. ISBN: 978-605-64847-9-7
• Sancar, S. (2020). Siyasal kararlara katılımda toplumsal cinsiyet eşitliği haritalama ve izleme çalışması 2018-2020 güncellemesi. Türkiye’de katılımcı demokrasinin güçlendirilmesi: Toplumsal cinsiyet eşitliğinin izlenmesi projesi faz II. ISBN: 978-605-80901-8-7
• Sancar, S., & Göç-Bilgin, M. (2021). Erkekler, erkeklikler ve toplumsal cinsiyet eşitliği haritalama ve izleme çalışması. ISBN: 978-625-7666-12-1
• Sancar, S., Toksöz, G., Yüksel-Kaptanoğlu, İ., Memiş-Parmaksız, E., Arslan, H., Kabadayı, A., ... & İnanç, B. (2021). Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini İzleme Raporu 2019-2020.
• Şahin, M. (2019). Kültür aktarımında toplumsal cinsiyetin rolü. Akademik Hassasiyetler, 6(11), 233-249.
• TBMM, Türkiye Büyük Millet Meclisi. 27. Dönem Milletvekilleri Sandalye Dağılımı (24 Haziran 2018). https://www.tbmm.gov.tr/sandalyedagilimi
• Ünüvar, M. F. (2021). Siyasetin cinsiyetçi dili ve toplumsal yansımaları. İzmir Demokrasi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın ve Aile Çalışmaları Anabilim Dalı
• Yalçıner, N. (2019). Bipolar hastalar açısından iyileşmenin taşıdığı anlam. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir: s.17.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.