Şüphecilik, Düzenleme, Uzlaşı: Batı Muhafazakâr Düşüncesinde Çevresel Meselelere Yaklaşımlar ve Eko-Muhafazakârlığın Görünümleri

Year 2022, Volume: 46 Issue: 1, 100 - 136, 14.03.2022

Önder Güneş

Abstract

Bu çalışma çevresel kaygılara dönük şüpheci ve reddiyeci muhafazakâr tutumun yükseldiği 1990’larda yine kimi Anglo-Amerikan muhafazakâr entelektüeller tarafından bu tutuma bir tepki olarak ortaya konan eko-muhafazakâr fikrin görünümlerine ve kurucu ilkelerine odaklanmaktadır. Geçtiğimiz son yarım yüzyılda Batı muhafazakârlığı ile çevreci hareketler ve fikirler arasındaki ilişki kararsız bir patika izlemiştir. Bu makalede de tartışılacağı üzere 1970’li yıllara kadar özellikle Birleşik Devletler’de muhafazakâr siyasi ve entelektüel hareketin gelenekçi kanatları çevreci savları heyecanla desteklemiş ve çevresel düzenlemeleri hayata geçirme konusunda istekli davranmıştır. Ancak sonraki on yılda bu heyecan hızla yerini küresel çevre sorunlarının aciliyetini yok sayan ve bu konudaki bilimsel iddiaların zeminini sorgulamaya açan bir tutuma bırakmıştır. Bu şüpheci/reddiyeci muhafazakâr tepkiye bir itiraz olarak, muhafazakârlık ve çevresel kaygılar arasında giderek açılan bu çatlağın, ilkini anlamlı bir siyasi pozisyon almaktan alı koyduğunu ileri süren bir grup muhafazakâr entelektüel 1990’lı yıllarda yeni bir uzlaşı arayışına girişmişlerdir. Bu uzlaşı dönemi ve bu dönemde ortaya çıkan literatür birbiri ile ortaklık ve farklılıkları bulunan muhtelif eko-muhafazakâr anlayışlar meydana getirmiştir. Bu çalışma en temelde işte bu eko-muhafazakârlık fikirlerini çözümlemeye çalışmakta ve bu literatürün ekolojik sorunlar karşısında nasıl bir pozisyon aldığını tartışmaktadır. Bunun yanı sıra, muhafazakârların muhafaza etme anlayışından şüpheci/reddiyeci tutuma ve oradan da uzlaşı fikrine giden bu dönüşümlerinin siyasal, iktisadi ve toplumsal nedenleri incelenecektir. Bu çalışmanın iki temel argümanı bulunmaktadır. Birincisi, uzlaşı literatürünü var eden ana nedenin muhafazakârların çevresel kaygıları değil, siyasal alanda ekolojik hareket üzerinde Gramsci’nin kavramsallaştırmasıyla ‘kültürel hegemonya’ kurma arzusudur. İkincisi ise, eko-muhafazakârlık akımının sermayenin çıkarları ile uyumlu, küresel ekolojik krizler konusunda somut önerileri olmayan ve çevreci hareketlerin radikal karakterini bertaraf etmeye çalışan bir tahakküm stratejisi olduğudur.

Keywords

Eko-Muhafazakârlık, Çevre, Kültürel Hegemonya, Şüphecilik, Uzlaşı Dönemi, Düzenleme

References

• Adler J H (2013). Conservative Principles for Environmental Reform. Duke Environmental Law & Policy Forum, 23(2), 253–280.
• Barry J (2007). Environment and Social Theory, Second Edition, London: Routledge.
• Beneton P (2016). Muhafazakârlık. Çev. C Akalın, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bliese J R E (1996). The Conservative Case for the Environment. The Intercollegiate Review, 32(1), 28-36.
• Bliese J R E (1997). Traditionalist Conservatism and Environmental Ethics. Environmental Ethics, 19(2), 135-151.
• Buci-Glucksmann C (2012). Hegemonya ve Rıza: Politik Bir Strateji. İçinde: A S Sassoon (der), Gramsci’ye Farklı Yaklaşımlar, Çev. M K Coşkun vd., Ankara: Dipnot Yayınları, 121-133.
• Dobson A (2007). Green Political Thought, Fourth Edition, London: Routledge.
• Dunlap R E vd. (2001). Politics and Environment in America: Partisan and Ideological Cleavages in Public Support for Environmentalism. Environmental Politics, 10(4), 23-48.
• Matthews D (2017). Donald Trump Has Tweeted Climate Change Skepticism 115 Times. Here’s all of it. https://www.vox.com/policy-and-politics/2017/6/1/15726472/trump-tweets-global-warming-paris-climate-agreement, Son erişim tarihi, 08.01.2021.
• Eckersley R (1992). Environmentalism and Political Theory: Toward an Ecocentric Approach. London: UCL Press.
• Eckersley R (1993). Free Market Environmentalism: Friend or Foe? Environmental Politics, 2(1), 1-19.
• Farber D A (2017). The Conservative as Environmentalist: From Goldwater and the Early Reagan to 21st Century. Arizona Law Review, 59(1005-1060).
• Flynn A ve Lowe P (1992). The Greening of the Tories: The Conservative Party and the Environment. İçinde: W Rudig (der), Green Politics Two, Edinburgh: Edinburg University Press, 9-36.
• Giubilei F (2019). The History of European Conservative Thought. Çev. Rachel Stone, Washington: Regnery Publishing.
• Gray J (1994). Beyond the New Right: Markets, Government and the Common Environment. London: Routledge.
• Gray J (2004). Straw Dogs: Thoughts on Humans and Other Animals. London: Granta Books.
• Hardin G (1985). Filters Against Folly: How to Survive Despite Economists, Ecologists, and the Merely Eloquent. New York: Penguin Books.
• Harvey D (2005). A Brief History of Neoliberalism. Oxford: Oxford University Press.
• Hay P R (2002). Main Currents in Western Environmental Thought. Sydney: UNSW Press.
• Huber P (1999). Hard Green: Saving the Environment from the Environmentalists: A Conservative Manifesto. New York: Basic Books.
• Huffman J L (1992). Protecting the Environment from Orthodox Environmentalism. Harvard Journal of Law and Public Policy, 15(2), 349-370.
• Inglis B (2013). Putting Free Enterprise to Work: A Conservative Vision of Our Environmental Future. Duke Environmental Law & Policy Forum, 23(2), 247-252.
• Jacques P J (2009). Environmental Skepticism: Ecology, Power and Public Life. Surrey: Ashgate Publishing.
• Jacques P J vd. (2008). The Organisation of Denal: Conservative Think Tanks and Environmental Scepticism. Environmental Politics, 17(3), 349-385.
• Kebede A (2005). Grassroots Environmental Organizations in the United States: A Gramscian Analysis. Sociological Inquiry, 75(1), 81-108.
• Kirk R (2019). Muhafazakâr Anlayış: Burke’ten Elliot’a. Çev. Okan Arslan, Ankara: Kadim Yayınları.
• Kirk R (2020). Muhafazakârlığın On Prensibi. Çev. O Arslan, İçinde: F Duman (der), Muhafazakârlık Okumaları, Ankara: Kadim Yayınları, 41-52.
• Layzer J A (2012). Open for Business: Conservatives’ Opposition to Environmental Regulation. Massachusetts: The MIT Press.
• Jackson T J J (1985). The Concept of Cultural Hegemony: Problems and Possibilities. The American Historical Review, 90(3), 567-593.
• McCright A ve Dunlap R E (2003). Defeating Kyoto: The Conservative Movement’s Impact on U.S. Climate Change Policy. Social Problems, 50(3), 348-373.
• Mollaer F (2017). Muhafazakârlığın İki Yüzü. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Nash G H (1976). The Conservative Intellectual Movement in America: Since 1945. New York: Basic Books.
• Neumayer E (2006). The Environment: One More Reason to Keep Immigrants Out? Ecological Economics, 59(2), 204-207.
• Nisbet R (1978). Conservatism. İçinde: T Bottomore ve R Nisbet (der), A History of Sociological Analysis, New York: Basic Books, 80-117.
• Oakeshott M (1962). Rationalism in Politics. İçinde: Rationlism in Politics and Other Essays, London: Methuen & Co Ltd, 1-36.
• Olsen J R (1999). Nature and Nationalism: “Right-Wing” Ecology and the Politics of Identity in Contemporary Germany. London: Palgrave Macmillan.
• Oreskes N ve Conway E M (2010). Merchants of Doubt: How a Handful of Scientists Obscured the Truth of Issues from Tobacco Smoke to Global Warming. New York: Bloomsbury Press.
• Pilbeam B (2003). Natural Allies? Mapping the Relationship Between Conservatism and Environmentalism. Political Studies, 51(3), 490-508.
• Sassoon A S (2012). Hegemonya, Mevzi Savaşı ve Politik Müdahale. İçinde: A S Sassoon (der), Gramsci’ye Farklı Yaklaşımlar, Çev. M K Coşkun vd., Ankara: Dipnot Yayınları, 97-120.
• Scruton R (2012). How to Think Seriously about the Planet: The Case for an Environmental Conservatism. Oxford: Oxford University Press.
• Staudenmaier P (1995). Fascist Ecology: The ‘Green Wing’ of the Nazi Party and Its Historical Antecedents. İçinde: Ecofascism: Lessons from the German Experience, AK Press, 4-30.
• Suvanto P (1997). Conservatism from the French Revolution to the 1990s. Çev. R Fletcher, London: Palgrave Macmillan.
• Thompson Jr B H (2005). Conservative Environmental Thought: The Bush Administration and Environmental Policy. Ecology Law Quarterly, 32(2), 307-348.
• Turner J M ve Isenberg A C (2018). The Republican Reversal: Conservatives and the Environment from Nixon to Trump. Massachusetts: Harvard University Press.
• Zimmerman M E (1995). The Threat of Ecofascism. Social Theory and Practice, 21(2), 207-238.