Son yıllarda tedavide
veya korunma amacıyla fitoöstrojenlerden sağlık alanında sıkça söz edildiği
dikkati çekmektedir. Bu çalışmanın amacı yararlı olacağı düşünülerek kullanımı
tavsiye edilen fitoöstrojenlerin insan sağlığı üzerinde etkileriyle ilgili
literatür bilgisini paylaşmak ve farkındalığı arttırmaktır.
Fitoösterojenler
bitkisel kaynaklı olan polifenolik nonsteroidal bileşiklerdir. Ayrıca
memelilerde yapısal veya fonksiyonel olarak bulanabilmekte ve östrojenler gibi
davranabilmektedirler. Çalışmalar sonucunda 350 bitki türünde östrojenik
aktivite olduğu ileri sürülmektedir. Fitoöstrojenin insan vücuduna alımı
fitoöstrojen özelliğe sahip bitkinin ve/veya bu bitki ile beslenen hayvandan
elde edilen ürünün tüketilmesiyle gerçekleşebilir.
Menopoz,
meme kanseri, kardiyovasküler hastalıklar, osteoporoz, obesite, diabet ve
özellikle kadınları ilgilendiren birçok hastalıkta diyetlerle östrojen alınması
tartışmalıdır. Literatürde hormona bağlı kanserlerin kontrol ve önlenmesinde
fitoöstrojenlerin rol oynadığından söz edilmektedir. Ancak literatürdeki
çalışmalara göre östrojen gibi hareket eden fitoöstrojenlerin, bireyin östrojen
seviyesi düşük ise östrojenik, yüksek ise
antiöstrojenik aktiviteye sahip olduğu saptanmıştır. Meme kanserine koruyucu
olduğu ileri sürülen fitoöstrojenin menapoz sonrasında ise meme kanserini
tetikleyen özelliği olduğu düşünülmektedir. Fitoöstrojenlerin birbirinden
farklı olan bu özellikleri; neden sonuç ilişkisine odaklanmayan uygulayıcılar
tarafından zarar verme potansiyeli taşımaktadır.
Sonuç olarak kanser
dahil bir çok hastalıkta koruma veya tedavi etme amacıyla direkt ya da indirekt
yolla alınabilen fitoöstrojenlerin insan sağlığına zararlı etkilerinin
olabileceği göz ardı edilmemelidir.
It is noteworthy that phytoestrogens have been mentioned frequently in
the field of health in recent years for the purpose of treatment or protection.
The aim of this study is to share knowledge and increase awareness of the
literature on the effects of phytoestrogens on human health, which is
recommended to be of use.
Phytoosterogens are plant-derived polyphenolic nonsteroidal compounds.
They can also be found structurally or functionally in mammals and behave like
estrogens. It is suggested that estrogenic activity is present in 350 plant
species as a result of the studies made. The intake of phytoestrogen into the
human body can be accomplished by consuming the plant with the phytoestrogenic
character or consuming the animal and / or animal product fed with this plant.
Menopause, breast cancer, cardiovascular diseases, osteoporosis,
obesity, diabetes, and estrogen intake in many diseases, especially those
involving women, should be discussed. It is mentioned in the literature that
phytoestrogens play a role in the control and prevention of hormone-dependent
cancers. However, according to studies in the literature, phytoestrogens acting
like estrogen suggests that estrogenic activity is exhibited when the estrogen
level is low and antiestrogenic activity is high when the estrogen level is
low. Phytoestrogen, which is claimed to be protective against breast cancer, is
thought to be a trigger for breast cancer after menopause. These different
properties of phytoestrogens; There is a potential for harm by practitioners
who do not focus on the causal relationship.
As a result,
it should not be ruled out that phytoestrogens, which can be taken directly or
indirectly for the purpose of protection or treatment in many diseases
including cancer, may have harmful effects on human health.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Clinical Sciences |
Journal Section | Review |
Authors | |
Publication Date | September 17, 2018 |
Submission Date | April 6, 2018 |
Published in Issue | Year 2018 |
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin süreli bilimsel yayınıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. Makalelerin sorumlulukları yazarlara aittir
Kapak
Ayşegül Tuğuz
İlter Uzel’in “Dioskorides ve Öğrencisi” adlı eserinden
Adres
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Çiftlikköy Kampüsü
Yenişehir/ Mersin