Tıp Fakültesi Müfredatlarında Tıp Tarihi: Türkiye'deki Güncel Durumun Değerlendirilmesi

Year 2025, Volume: 15 Issue: 1, 122 - 130, 31.01.2025

Gamze Özbek Güven , Şerife Yılmaz

https://doi.org/10.31020/mutftd.1542394

Abstract

Amaç: Araştırmanın amacı, Türkiye'deki tıp fakültelerinde tıp tarihi eğitimine ilişkin güncel durumu değerlendirmektir.
Yöntem: Araştırma tıp fakültesi müfredatlarında tıp tarihi dersine ne kadar ve nasıl yer verildiğinin değerlendirilmesi amacıyla tanımlayıcı tipte yapılmıştır. Tıp eğitimi veren okullara Yükseköğretim Lisans Atlası Sistemi aracılığıyla ulaşılmıştır. Çalışma 01-30 Nisan 2024 tarihleri arasında sürdürülmüştür. Bu tarihler arasında sisteme kayıtlı 110 tıp fakültesi müfredatı çalışma kapsamına alınmıştır. Araştırmacılar tarafından tasarlanan veri toplama formu fakültelerin web sitelerinde yer alan eğitim planları incelenerek doldurulmuştur.
Bulgular: Araştırmanın bulguları, Türkiye'deki tıp fakültelerinin mezuniyet öncesi eğitim programlarında tıp tarihi derslerine farklı düzeylerde yer verdiklerini ortaya koymuştur. İncelenen 110 tıp fakültesinin büyük çoğunluğu tıp tarihi derslerini müfredatlarında bulundurmaktadır, ancak derslerin içerik ve kapsamlarında önemli farklılıklar gözlenmiştir. Derslerin %91,2’si "Tıp Tarihi ve Etik" başlığı altında sunulurken, diğerleri farklı başlıklar altında işlenmektedir. Okulların %50’sinde dersler alan uzmanları tarafından verilirken, %36,4’ü alan dışı öğretim üyeleri tarafından verilmektedir. Müfredatın kapsamı, tarih öncesinden modern döneme kadar geniş bir yelpazeyi içermekte olup, derslerin saat ve içerik bakımından fakülteler arasında standart olmadığı tespit edilmiştir.
Sonuç: Tıp tarihi derslerinin içerik, saat ve yöntem açısından standartlaştırılması, öğretim üyesi profili, dersin uygulamalı olarak işlenip işlenmemesi gibi çeşitli unsurların değerlendirilmesi için bir çalışma grubu oluşturulması ve kapsamlı bir planlama yapılması önerilmektedir. Ayrıca, tıp tarihi derslerinin ulusal çekirdek müfredatta yer alması ve Tıpta Uzmanlık Sınavı (TUS) kapsamına dahil edilmesi, bu alanın önemini ve tıp tarihi eğitiminin etkinliğinin artıracak adımlar olarak değerlendirilmiştir.

Keywords

Tıp Tarihi, Tıp Eğitimi, Tıp Müfredatı

Medical History in Medical School Curricula: An Evaluation of The Current Situation in Türkiye

Abstract

Objective: The objective of this study is to assess the current status of medical history education in medical faculties across Türkiye.
Method: The study was designed as a descriptive research to assess the scope and implementation of medical history courses within the curricula of medical faculties. Medical schools were accessed through the Higher Education Undergraduate Atlas System. The study was conducted between April 1 and 30, 2024. During this period, the curricula of 110 medical faculties registered in the system were included in the study. The data collection form, designed by the researchers, was filled out by examining the education plans available on the faculties' websites.
Results: The findings reveal that medical faculties in Türkiye include medical history courses at varying levels in their pre-graduation programs. While the vast majority of the 110 medical faculties examined incorporate medical history into their curricula, significant differences were observed in the content and scope of these courses. Of these courses, 91.2% are offered under the title "History of Medicine and Ethics," while others are presented under different titles. In 50% of the schools, the courses are taught by subject matter experts, whereas in 36.4% of the schools, they are delivered by faculty from other fields. The curriculum content ranges from prehistoric medicine to modern medicine, with notable disparities in course hours and content across faculties.
Conclusion: It is recommended that a working group be established and comprehensive planning be conducted to standardize the content, duration, and teaching methods of medical history courses, as well as to evaluate various factors such as the profile of teaching staff and the inclusion of practical sessions. Additionally, incorporating medical history courses into the national core curriculum and including them in the Medical Specialization Examination (TUS) are suggested as critical steps to enhance the importance and effectiveness of medical history education.

Keywords

History of Medicine, Medical Education, Medical Curriculum

References

• 1. Castiglioni A. A History of medicine. 1st ed. Routledge; 1947 https://doi.org/10.4324/9780429019883
• 2. Bayat AH. Tıp tarihi. Genişletilmiş 3. baskı. Üçer Matbaacılık Ltd.;2016.
• 3. Kazancıgil A. Türkiye’de tıp tarihi. Türkiye araştırmaları literatür dergisi 2004;2(4):213-232.
• 4. Iorio S, Gazzaniga V, Lippi D. History of medicine in medical education: new Italian pathways. J Med Libr Assoc 2023 Apr 21;111(1-2):618-624. doi: 10.5195/jmla.2023.1586.
• 5. Arnott R. The university of birmingham medical school and the history of medicine. Medical Humanities 2002;28:33-34. https://doi.org/10.1136/mh.28.1.336.
• 6. Hackler C. University of arkansas school of medicine, department of medical humanities. Acad Med 2003;78(10):1059.
• 7. Anonim. University of Minnesota School of Medicine curriculum. [alıntı tarihi: 2024 Ağustos]. Erişim adresi: http://www.med.umn.edu/admissions/curriculum/years-1-and-2/
• 8. Salehi A, et al. Medical students' knowledge and attitudes toward history of medicine. J Med Ethics Hist Med 2020;13(6):1-12. doi: 10.18502/jmehm.v13i6.4071.
• 9. Park JY, Park S. How to teach history of medicine at medical school: period, structure, and teaching methods. Uisahak 2023;32(2):595-621. doi: 10.13081/kjmh.2023.32.595.
• 10. Weber AS. Clinical applications of the history of medicine in muslim-majority nations. J Hist Med Allied Sci 2023;78(1):46-61. doi: 10.1093/jhmas/jrac039.
• 11. Kwon I. The value of medical humanities in medical education: focusing on the history of medicine. Uisahak 2022;31(3):495-517. English. doi: 10.13081/kjmh.2022.31.495.
• 12. YÖK (2024). YÖK Lisans Atlası. Erişim Adresi: https://yokatlas.yok.gov.tr/lisansanasayfa.php. Erişim Tarihi: 01.03.2024.
• 13. Ögenler O, Aksu A. Türkiye’de tıp tarihi ve etik alanına ait anabilim dallarının, akademik kadroların ve lisansüstü tezlerin nicel incelenmesi. TJOB 2023;10(4):147-56.
• 14. Çencen, N. Tıp fakültesi öğrencilerinin tıp tarihi ve etiği dersinin tıp tarihi konularına ilişkin görüşleri (Gazi Üniversitesi örneği). Diyalektolog-J National Social Sci 2018;19:503-518.
• 15. İnce F, Batmaz K. Bir tıp fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin tıp tarihi dersi hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 2021;11(3):502-511 DOI: 10.31020/mutftd.858277
• 16. Köken A. Tıp tarihi ve etik eğitiminin bir parçası olarak müze ziyaretleri: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Tıp Fakültesi örneği. Ahi Evran Medical Journal 2022;6(3):224–225.