Konut İç Mekân Tasarımında Renk ve Aydınlatma Sisteminin Kullanıcı Konforuna Etkileri

Year 2021, Volume: 6 Issue: 2, 583 - 593, 31.08.2021

Aysel Kavasoğulları

Abstract

İnsanlar içinde bulundukları mekân ile sürekli ilişki ve etkileşim halindedir. Kişinin bulunduğu mekânı algılamasında en önemli etken görme duyusu ve görsel algıdır. Bu algının kullanıcı üzerinde konfor oluşturması önemlidir. Renk ve aydınlatma kavramları özellikle iç mekânlarda görsel algıyı oluşturan en önemli tasarım ögeleridir. Bu anlamda iç mekân tasarımının fonksiyonuna, stiline uygun renk ve aydınlatma kullanımı insanların konforda olmasını sağlamalıdır. Kişilerde oluşturacak psikolojik etkiler ve görsel algı dikkate alınarak tasarım öğeleri belirlenmelidir.

Çalışmada iç mekân tasarımında renk ve aydınlatma kavramları anlatılarak, kullanıcı konforu oluşturması açısından önemi vurgulanmıştır. Bununla birlikte insanların, barınma, beslenme, çalışma gibi tüm eylemlerini gerçekleştirdikleri konutlarda, renk ve aydınlatma etkileri anlatılmıştır. Bu bağlamda kullanıcı konforu oluşturmak için renk ve aydınlatma sisteminin tasarımdaki rolü açıklanmıştır.

Keywords

İç mekan, renk, aydınlatma

Effects of Color and Lighting System on User Comfort in Interior Design

Abstract

People are in constant relationship and interaction with the place they are in. The most important factor in a person's perception of his / her place is the sense of sight and visual perception. It is important that this perception creates comfort on the user. Color and lighting concepts are the most important design elements that create visual perception, especially in interior spaces. In this sense, the use of color and lighting suitable for the function and style of the interior design should ensure that people are comfortable. Design elements should be determined by taking into account the psychological effects and visual perception that will create on people.

In the study, the concepts of color and lighting in interior design are explained and their importance in terms of user comfort is emphasized. In addition, the effects of color and lighting in the houses where people perform all their actions such as shelter, nutrition and work are explained. In this context, the role of color and lighting system in design is explained to create user comfort.

Keywords

Interior, color, lighting

References

• Aydıntan, E. (2001). Yüzey Kaplama Malzemelerinin İç Mekân Algısına Anlamsal Boyutta Etkisi Üzerine Deneysel Bir Çalışma. Trabzon, Türkiye: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mimarlık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Barli, Ö., Bilgili, B. ve Dane, Ş. (2006). Association of consumers' sex and eyedness and lighting and wall color of a store with price attraction and perceived quality of goods and inside visual appeal. Perceptual and Motor Skills, 103(2), 447- 450.
• Dalkılıç, N. ve Halifeoğlu, F. M. (2003). Geçmişte Geleneksel Diyarbakır Mimarisinde Kullanılan Aydınlatma Elemanları. II. Ulusal Aydınlatma Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 23-31.
• Frieling, H. ve Auer, X. (1956). Mensch, Farbe, Raum: angewandte Farbenpsychologie. Münih: Callwey.
• Frieling, H. (1990). Das Gesetz Der Farbe. Münih: Muster-Schmidt.
• Özkan, S. (2008). Hazır Giyim Mağazalarında Tasarım ve Marka Kimliği İlişkisi: Polo Garage Mağazalarının Analizi. İstanbul, Türkiye: İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İç Mimari Tasarım Programı, Yüksek Lisans Tezi.
• Genç, A. ve Sipahioğlu, A. (1990). Görsel Algılama. İzmir: Sergi Yayınevi.
• Göker, M. (2010). Mimari Yapılarda Saydamlık ve Mekân Tasarımında Işık Kontrolü. Tasarım+Kuram Dergisi, 6(9-10), 82-92.
• Göler, S. (2009). Biçim, Renk, Malzeme, Doku ve Işığın Mekân Algısına Etkisi. İstanbul, Türkiye: Mimar Sinan G.S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Görgülü, S., Kocabey, S., Yüksek, İ. ve Dursun, B. (2010). Enerji Verimliliği Kapsamında Yapılarda Doğal Aydınlatma Yöntemleri: Kırklareli Örneği. Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma-Girişimcilik Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 97-111.
• Hamid, P. N. ve Newport, A. G. (1989). Effect of colour on physical strength and mood in children. Perceptual and Motor Skills, 69(1), 179-185.
• Hasol, D. (2008). Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü. İstanbul: Yem Yayın.
• Hidayetoğlu, M. L. (2010). Üniversite eğitim yapılarının iç mekânlarında kullanılan renk ve ışığın mekânsal algılama ve yön bulmaya etkiler. Ankara, Türkiye: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Israel, J. (1994). Store Planning/Design. New York: John Wiley&Sons Inc.
• Kandinsky, V. (1993). Sanatta Zihinsellik Üstüne. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kavasoğulları, A. (2015). Avm'lerde Vitrin Tasarımının Algısal Analizi: Konya Örneği. Konya, Türkiye: Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Kwallek, N. (1996). Office wall color: An assessment of spaciousness and preference. Perceptual and Motor Skills, 83(1), 49-50.
• Köseoğlu, E. ve Çelikkayalar, E. (2016). Yapılı Çevrede Renk Tercihleri. Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi (MBUD), 1(2), 57-65.
• Mahnke, F. H., Meerwein, G. ve Rodeck, B. (2007). Color Communication in Architectural Space. Basel: Birkhauser Verlag AG.
• Martel, C. (1995). Ben Enerjiyim. İstanbul: Arion Yayınevi.
• Özbudak, Y. B., Gümüş, B. ve Çetin, F. D. (2003). İç Mekân Aydınlatmasında Renk ve Aydınlatma Sistemi İlişkisi. D.Ü. II. Ulusal Aydınlatma Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 1-6.
• Özdemir, T. (2005). Tasarımda Renk Seçimini Etkileyen Kriterler. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 391-401.
• Özdeniz, B. M. (2003). Gün Ișığı Çalgıcısı Üç Mimar. D.Ü. II. Ulusal Aydınlatma Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, s.n.y.
• Park, Y. ve Guerin, D. A. (2002). Meaning and preference of interior color palettes among four cultures. Journal of interior design, 28(1), 27-39.
• Porter, T. ve Mikeliedis, B. (1976). Colour for Architecture. London: Studio Vista Limited.
• Şahin, M., Oğuz, Y. ve Büyüktümtürk, F. (2015). Yarı Direkt ve Karma Aydınlatma Türlerinin Teknik Yönden Karşılaştırılması. C.B.Ü Fen Bilimleri Dergisi, 11(1), 25-35.
• Serefhanoglu, M. (1972). Konutlarda Aydınlatma. İstanbul: Karaca Basımevi.
• Slatter, P. E. ve Whitfield, T. W. (1977). Room function and appropriateness judgments of color. Perceptual and Motor Skills, 45 (3), 1068-1070.
• Tregenza, P. ve Loe, D. (1998). The Design of Lighting. London: Routledge.
• Turgay, O. ve Altuncu, D. (2011). İç Mekânda Kullanılan Yapay Aydınlatmanın Kullanıcı Açısından Etkileri. Çankaya Üniversitesi Journal of Science and Engineering, 8(1), 167-181.
• Uçar, T. F. (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
• Yildirim, K., Hidayetoglu, M. L. Ve Capanoglu, A. (2011). Effects of interior colors on mood and preference: comparisons of two living rooms. Perceptual and Motor Skills, 112 (2), 509-524.
• URL-1 http://www.yfu.com/yazilar/sistemdekor.pdf (Erişim Tarihi: 02.05.2021, saat: 13.15)
• URL-2 http://www.yfu.com/kitapciklar/aydinligin_niteligi.pdf (Erişim Tarihi: 02.05.2021, saat: 14.30)