Dijital Hikâye Kullanımının Akademik Başarıya Etkisi: Bir Meta-Sentez Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2, 74 - 84, 31.12.2024

Büşra Ersöz İrfan Arıkan

Öz

Bu araştırmanın amacı, dijital hikâye kullanımının akademik başarıya etkisini incelemiş çalışmaların dizgesel derlemesini yapmaktır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden meta-sentez yöntemine göre desenlemiştir. İlgili çalışmaların belirlenmesinde ölçüt örnekleme yöntemi kullanılıp çeşitli veri tabanlarında anahtar kelimeler kullanılarak tarama yapılmıştır. 2013-2023 yılları arasında araştırmanın amacına uygun olarak 22 çalışma araştırmaya dahil edilmiştir. Veri analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre son 7 yılda dijital hikâyelerin kullanımının büyük oranda arttığı söylenebilir. Çalışmaların daha çok yüksek lisans düzeyinde, çoğunlukla nicel ve karma desende yürütüldüğü görülmüştür. Çalışma grubunu genellikle ortaokul öğrencilerinin oluşturduğu, fen bilimleri ve sosyal bilgiler disiplinlerinin en çok dijital hikâyeler kullanılan disiplinler olduğu tespit edilmiştir. Microsoft Photo Story 3, Movie Maker ve Power Point gibi dijital hikâye oluşturma programların daha çok kullanıldığı dijital hikâyeleri hazırlayanların daha çok araştırmacıların ve öğrencilerin kendisi olduğu belirlenmiştir. Çalışmalarda dijital hikayelerden yararlanmanın akademik başarıya olumlu yönde etki ettiği görülmüştür. En çok belirtilen önerilerin ise dijital hikâyelerin farklı sınıf seviyelerinde, farklı derslerde ve farklı öğrenme alanlarında da kullanılması, dijital hikâyelerin öğrenci tarafından oluşturulması, teknik aksaklıkların giderilmesi ve yeterli donanımın sağlanmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Dijital hikâye, Akademik başarı, Meta-sentez

Kaynakça

• Aydın, E. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde dijital hikâye anlatımının yaratıcı yazma becerisine etkisi (Tez No. 609108) [Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi]. Yöktez.
• Ayvaz Tunç, Ö. (2016). Dijital teknolojiler bağlamında dijital öyküleme yaklaşımının güzel sanatlar eğitimine entegrasyonu (Tez No. 442983) [Doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi]. Yöktez.
• Ayvaz Tunç, Ö. ve Karadağ, E. (2013). Postmodernden oluşturmacılığa dijital öyküleme. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 310-315.
• Başçı Namlı, Z., Kayaalp, F. ve Meral, E. (2022). Sosyal bilgiler dersinde alternatif bir öğretim süreci: Dijital öykülerle öğreniyorum. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (58), 398-430.
• Bayrakdar, C. ve Şahinkayası, H. (2021). Bir köy ortaokulunda dijital hikayeleme yönteminin öğrencilerin etik ve güvenlik ünitesi erişilerine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(47), 147-173.
• Büyükcengiz, M. (2017). Dijital öyküleme metodunun ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersi akademik başarı, bilimsel süreç becerileri ve derse yönelik tutumlarına etkisi (Tez No. 471776) [Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi.]. Yöktez.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Ciğerci, F. M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf Türkçe dersinde dinleme becerilerinin geliştirilmesinde dijital hikayelerin kullanılması (Tez No. 415878) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi.]. Yöktez.
• Çakıcı, L. (2018). Dijital öykü temelli matematik öğretiminin öğrencilerin akademik başarı, motivasyon ve matematik etkinliklerine yönelik tutumları üzerine etkisi (Tez No. 541451) [Yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi]. Yöktez.
• Çakmak, M. (2022). 4. Sınıf sosyal bilgiler dersinde dijital hikâye kullanımı: sınıf öğretmenlerinin görüşleri (Tez No. 754235) [Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi]. Yöktez.
• Çelik, E. (2022). Çocuklarda dijital bağımlılığın öncülleri ve ardılları: Bir metasentez çalışması (Tez No. 711920) [Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi]. Yöktez.
• Çokyaman, M. ve Çelebi, M. (2021). Yabancı dil öğretiminde dijital hikâye anlatımının akademik başarıya etkisi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 994-1035.
• Dayan, G. (2017). İlkokul öğrencilerinin Türkçe dersinde dijital öyküleme çalışmaları (Tez No. 482129) [Yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi]. Yöktez.
• Demir, T. (2019). Dijital öykülerin ilkokul 5. sınıf öğrencilerinin motivasyon, tutum ve başarılarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
• Demirer, V. (2013). İlköğretimde e-öyküleme kullanımı ve etkileri (Tez No. 328704) [Doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Yöktez.
• Dinçer, B. (2019). Dijital hikâye temelli matematik öğretiminin ortaokul öğrencilerinin kavram öğrenme üzerine etkileri [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Kahraman, Ö. (2013). Dijital hikayecilik metoduyla hazırlanan öğretim materyallerinin öğrenme döngüsü giriş aşamasında kullanılmasının fizik dersi başarısı ve motivasyonu üzerine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
• Kandemir, K. (2023). Dijital öykü ve eğitsel oyunla desteklenen ortaokul 6. Sınıf sosyal bilgiler dersinin öğrencilerin akademik başarılarına, derse yönelik tutumlarına ve sosyal becerilerine etkisi (Tez No. 3774964) [Doktora tezi, Kastamonu Üniversitesi.]. Yöktez.
• Kaptan, E. (2022). Bilişim teknolojileri ve yazılım dersinde dijital öykü kullanımının dijital okuryazarlık, 21. yy. becerileri, akademik başarı ve kalıcılık üzerine etkisi (Tez No. 764151) [Yüksek lisans tezi, Amasya Üniversitesi.]. Yöktez.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Nobel.
• Karataş, B. (2019). Dijital öykü kullanımının sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi (Tez No. 594367) [Yüksek lisans tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.]. Yöktez.
• Karataş, F. (2020). İlkokul 3. sınıf fen bilimleri dersinde dijital hikâye kullanımının akademik başarı ve kalıcılığa etkisi (Tez No. 612642) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi.]. Yöktez.
• Kurudayıoğlu, M. ve Bal, M. (2014). Ana dili eğitiminde dijital hikâye anlatımlarının kullanımı. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 74-95.
• Mangal, K. (2020). İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersinde dijital öyküleme etkinliklerinin öğrencilerin girişimcilik becerilerine ve derse yönelik tutumlarına etkisi (Tez No. 634203) [Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi]. Yöktez.
• Özerbaş, M. A. ve Öztürk, Y. (2017). Türkçe dersinde dijital hikaye kullanımının akademik başarı, motivasyon ve kalıcılık üzerine etkisi. TÜBAV Bilim, 10(2), 102-110.
• Pala, F. (2020). Sosyal bilgiler dersinde dijital öyküleme destekli grup çalışmasının akademik başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi (Tez No. 655483) [Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi.]. Yöktez.
• Robin, B. (2006). The Educational Uses of Digital Storytelling. In C. Crawford, R. Carlsen, K. McFerrin, J. Price, R. Weber & D. Willis (Eds.), Proceedings of SITE 2006--Society for Information Technology & Teacher Education International Conference (pp. 709-716). Orlando, Florida, USA: Association for the Advancement of Computing in Education (AACE). Retrieved December 27, 2024 from
• Robin, B. R. (2008). Digital storytelling: a powerful technology tool fort he 21st century clasroom. Theory Into Practice, 47(3), 220-228.
• Sarıoğlu, F. (2022). İlkokul öğrencilerine atasözü ve deyimlerin öğretiminde dijital hikaye kullanımının etkisi (Tez No. 766606) [Yüksek lisans tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi.]. Yöktez.
• Sertoğlu, G (2020). Yazma eğitiminde yöntem ve teknikler: bir meta-sentez çalışması. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 410-427.
• Talan, T. (2021). Meta-analyticand meta-thematic analysis of digital storytelling method. Bartın University Journal of Faculty of Education, 10(1), 18-38.
• Talan, T. (Ekim-Kasım, 2019). Dijital öyküleme yöntemi ile ilgili yapılan çalışmalara sistematik bir bakış. 7. Uluslararası Öğretim teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Sempozyumu, Antalya.
• Torun, B. (2016). Ortaokul 6. sınıf hücre konusunda dijital öykü kullanımının öğrenci başarısı, tutumu ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi (Tez No. 461015) [Yüksek lisans tezi, Kastamonu Üniversitesi]. Yöktez.
• Ulu, H. (2021). Türkiye’deki dijital öyküleme çalışmalarının eğilimi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 11(2), 256-280.
• Ulum, E. ve Ercan Yalman, F. (2018). Fen bilimleri dersinde dijital hikaye hazırlamanın ders başarısı düşük ve bilgisayarla fazla vakit geçiren öğrenciler üzerindeki etkisinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 12(2), 306-335.
• Ulusoy, S. (2019). Dijital hikaye destekli örnek olaya dayalı öğrenme ortamlarının fen öğrenme üzerindeki etkisi (Tez No. 548421) [Yüksek lisans tezi, Uşak Üniversitesi.]. Yöktez.
• Ünlü, B. (2018). Dijital öykülerle desteklenmiş sosyal bilgiler dersinin öğrencilerin başarısı, kontrol odağı ve eleştirel düşünme becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
• Yıldız Çelik, B. (2021). Dijital öykü atölyesinin ortaokul öğrencilerinin 21. yüzyıl becerilerine ve öğrenci başarısına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.