ALİ el-MANSÛRÎ’NİN TAHRÎRÂT İLMİNE KATKILARI

Year 2020, Volume: 49 Issue: 49, 33 - 64, 30.06.2020

Ali Öge Mustafa Tugantay

Abstract

Kıraat ilminde Mısır tariki olarak bilinen eğitim metodunun kurucusu olarak kabul edilen Ali b. Süleyman el-Mansûrî (ö. 1134/1721) İslamî İlimlerin farklı dallarında özellikle kıraat ilmi alanında eserler kaleme almış önemli bir ilim adamıdır. Ali el-Mansûrî’nin sahip olduğu ilmi birikimi ve yetiştirdiği talebelerinin yanında Tahrîru’t-turuk ve’r-rivâyât min tarîki Tayyibeti’n-neşr isimli eseri kıraat alanında ve tahrîrat geleneğinde önemli konuma sahiptir.
Kırâat ilminde tahrîrat konusu, imamların râvilerinden sonra gelen ve kıraat terminolojisinde “tarîk” diye isimlendirilen senet zincirlerinin, kıraat ilminin kaynak eserlerine müracaat edilerek sahih ve zayıflığının incelenmesi çalışmalarıdır. Bu inceleme esnasında kıraat rivâyetlerinin telfîk gibi bir hatadan korunması ile caiz ve caiz olmayan kırâatlerin ortaya çıkarılması da sağlanmış olur. Kıraat ilim tarihinde tahrirat konusuna eserlerinde yer veren İbnü’l-Cezeri gibi Ali el-Mansûrî de tahrîrat geleneğini devem ettiren isimlerdendir.
Bu makalede Osmanlı tahrîrat geleneğinin kurucusu kabul edilen Ali el-Mansûrî’nin Tahrîru’t-Turuk ve’r-Rivâyât min Tarîki Tayyibeti’n-Neşr isimli eserinden ve tahrirat geleneğinden bahsedilecektir.

Keywords

Kıraat, Tahrîrat, Mısır tarîki

References

• Ali b. Süleyman el-Mansûrî. Tahrîru’t-turuk ve’r-rivâyât min tarîki Tayyibeti’n-Neşr. İbrâhim Efendi Bölümü, 0000043: Süleymâniye Kütüphanesi. -------- Tahrîru’t-turuk ve’r-rivâyât min tarîki Tayyibeti’n-Neşr. İbrâhim Efendi Bölümü, 0000053: Süleymâniye Kütüphanesi. Demirci, Muhsin. Kur’an Tarihi, İstanbul: İFAV, 8. Baskı. 2015. Dağ Mehmet, “İbn Mücahid'in Kıraat Ekollerini Yedi ile Sınırlaması: Eleştirel bir Yaklaşım”, Ekev Akademi Dergisi 10/27, ( Bahar 2006). Fırat, Yavuz. Tecvîd ve Kırâat İlmi Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Çelik yay., 2018. Koyuncu, Recep. Kıraat İlmi Takrîb Usûlü, İstanbul: Hacıveyiszâde İlim ve Kültür Vakfı yay., 2018. Maşalı, M. Emin. Tarihi Temel Meseleleriyle Kırâat İlmi. Ankara: Otto yay. 2016. Öge, Ali. 18.Yüzyıl Osmanlı Âlimlerinden Yusuf Efendizâde’nin Kıraat İlmindeki Yeri. Konya: Hüner yay., 2015.