AZERBAYCAN MİLLİ MÜCADELESİNİN ÖNCÜLERİNDEN MİRZA BALA MEHMETZADE VE AÇIK SÖZ GAZETESİ

Year 2022, Volume: 12 Issue: 1, 187 - 193, 31.03.2022

Telli Korkmaz

Abstract

Azerbaycan milli hareketinin önemli şahsiyetlerinden biri olan Mirza Bala Mehmetzade (1898-1959) yazarlığa çok genç yaşlarda başlamıştır. Müsavat Partisinin ve Azerbaycan Cumhuriyetinin kurucusu M. E. Resulzade’nin tavsiyesi üzerine Ekim 1915 yılında yayın hayatına başlayan “Açık Söz” gazetesinde kaleme aldığı yazılar, onun basındaki ilk makaleleridir. Azerbaycan Türklerinin milli şuur bilincinin gelişmesinde önemli katkıları olan “Açık Söz” gazetesi toplumun ümmet devrinden millet devrine geçişindeki öncülerden olmuştur. Mirza Bala ilk yazılarında daha ziyade milli ideal, kültür, eğitim, tarih ve edebiyat konularını ele almıştır. Sonraları ise Azerbaycan Cumhuriyeti’nin ilanı, bağımsız bir devlet oluşu gibi tarihi hadiselerin şevkiyle, yazılarında çağdaş sosyal ve siyasi sorunlar üzerine eğilmiştir.
Çalışmada Azerbaycan’ın milli uyanışında öne çıkan şahsiyetlerden olan Mirza Bala Mehmetzade’nin yazarlığına değinilmiş ve bu bağlamda “Açık Söz” gazetesinin önemi vurgulanmıştır. Mirza Bala’nın muharrirliğe başladığı “Açık Söz” gazetesinde yayımlanan makalelerinden biri sadeleştirilerek araştırmacılara sunulmuştur.

Keywords

Azerbaycan, Mirza Bala, Açık Söz gazetesi, Azerbaycan Türkleri, Müsavat Partisi

References

• Açıkkaya, Savaş, (2010), “Çarlık Rusyası Hâkimiyetindeki Azerbaycan Türklerinde Ulus Bilincinin Gelişmesinin Temel Dinamikleri”, Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 28, s. 403-420. Arat, Reşit Rahmeti, (Mart 1959), “Mehmet Mirza Bala, Azerbaycan Dergisi, Yıl 7, Sayı 12 (84), Ankara, s. 10-12. Aşırlı, Akif, (2009), Azerbaycan Metbuatı Tarihi. Bakı: Elm Ve Tehsil Yayınları.