BIST 100 Endeksi'nde işlem gören işletmelerin “satış amaçlı elde tutulan duran varlık grubu” kullanımlarının finansal tablolara etkisi

Year 2024, Volume: 14 Issue: 4, 1811 - 1826

Saadet Tulum

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1515956

Abstract

Türkiye Finansal Raporlama Standardına (TFRS 5) göre, işletmelerin satış amaçlı elde tutulan duran varlık raporlayabilmeleri için duran varlıkların, söz konusu standartta buna yönelik belirtilen şartları sağlaması gerekmektedir. Bu şartları sağlayan duran varlıklar dönen varlıklar içinde raporlanmaktadır. Bu durum, dönen varlık tutarlarında değişime sebep olması dolayısıyla işletmenin likidite oranlarını etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı, Borsa İstanbul (BIST) 100’de işlem gören işletmelerin 2019-2023 dönemine ilişkin satış amaçlı elde tutulan duran varlık kullanma durumlarını incelemek ve bu durumun işletmelerin cari oran ile net işletme sermayesine (NİS) olan etkilerini ortaya koymaktır. Çalışmanın sonucunda, satış amaçlı elde tutulan duran varlıkların; birinci sırada bankalar, ikinci sırada holdingler ve üçüncü sırada imalat sektörü tarafından raporlandığı, bunun haricinde genel itibariyle söz konusu varlık grubunu raporlama durumunun düşük olduğu tespit edilmiştir. Genel olarak bu varlık grubunu raporlayan işletmelerde NİS ve cari oran da yüksek çıkmıştır. Diğer bir ifadeyle, duran varlıkların satış amaçlı elde tutulan olarak raporlanması, işletmenin likidite oranlarını olumlu yönde etkilemiştir.

Keywords

TFRS 5, satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar, duran varlıklar, dönen varlıklar.

The impact of the use of “asset group held for sale” by companies traded in the BIST 100 Index on the financial statements

Abstract

According to the Turkish Financial Reporting Standard (TFRS 5), in order for businesses to report non-current assets held for sale, fixed assets must meet the conditions specified in the said standard. Fixed assets that meet these conditions are reported under current assets. This situation affects the liquidity ratios of the business as it causes changes in current asset amounts. The purpose of this study is to examine the usage of non-current assets held for sale for the period 2019-2023 of the companies traded in Borsa Istanbul (BIST) 100 and to reveal the effects of this situation on the current ratio and net working capital of the companies. As a result of the study, non-current assets held for sale; It has been determined that banks are reported in the first place, holdings are in the second place and the manufacturing sector is in the third place, and apart from this, it has been determined that the reporting status of the asset group in question is generally low. In general, and current ratios were also high in businesses reporting this asset group. In other words, reporting fixed assets as held for sale positively affected the liquidity ratios of the business.

Keywords

TFRS 5, Non-Current Assets Held for Sale, Non-Current Assets, Current Assets

References

• Akdoğan, N., Aktaş, M., Anaforoğlu, P., Atalay, B., Eren, K. & Özdemir, C. (2015). Ulusal ve Gözaltı Pazarında İşlem Gören Şirketlerin TFRS 5 Kapsamında Satış Amaçlı Duran Varlık Grubunu Kullanım Eğilimlerinin 2009-2014 Dönemi Finansal Tablolarında İncelenmesi. Journal of Accounting and Taxation Studies, 8(3), 153-200.
• Akpınar, A. (2017). BIST 100 ve 30 Endeksindeki Firmaların Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklarının TFRS 5 Çerçevesinde İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(64), 1628-1640.
• Çavuşoğlu, K. & Demirel Utku, B. (2016). Duran Varlıkların TFRS 5 Çerçevesinde Değerlendirilmesi ve BIST (Borsa İstanbul) 30 Endeksinde Yer Alan Firmaların TFRS 5 Uyarınca Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıkların Sınıflandırılmasına Yönelik Olarak İncelenmesi. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 2(1), 88-111.
• Fernanda da Silva, A. & Melo de Souza, M. (2022). Ativo não circulante mantido para venda e operações descontinuadas: uma análise no nível de evidenciação e nas características das companhias de capital aberto brasileiras. Revista Ambiente Contábil 14(2), 1-21.
• Hajiyev, H.A. oglu, Stolyarova, M., Kalacheva, O., Malitskaya, V., Ivanova, Y. & Malysheva, L. (2021). International Financial Reporting Standards’ (IFRS) application peculiarities: a case study. Entrepreneurship and Sustainability Issues, 9(2), 255-267.
• Işık, E. Ş. (2019). Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ile Durdurulan Faaliyetlerin Muhasebeleştirilmesi ve Halka Açık İşletmelerin Finansal Tablolarında Gösterimi (BİST 100). [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu. (2006). TFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler: https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TMS_TFRS_Setleri/2023/Kirmizi_Kitap/TFRS/TFRS%205.pdf
• Lazol, İ. (2020). Genel Muhasebe. Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Otlu, F. & Gül, M. (2019). TFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler Standardına Yönelik Muhasebe Meslek Mensuplarının Bilgi Düzeylerinin Tespiti Üzerine Bir Araştırma: Elazığ İli Örneği. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 10(1), 1-12.
• Örten, R., Kaval, H. & Karapınar, A. (2011). Türkiye Muhasebe-Finabsal Raporlama Standaratları Uygulama ve Yorumları. Gazi Kitabevi.
• Sezgin, H. (2015). TFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler Standardı. [Doktora tezi, Balıkesir Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Shygun, M. & Mychak, N. (2019). Ratio Analysis for Operations With Non-Current Assets Held For Sale. Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo, 15(1), 149-167.
• Shygun, M. M., Ostapiuk, N. A, Zayachkivska, O. V. & Goylo, N. V. (2020). The Influence of the Classification of Non-Current Assets as Held for Sales on the Liquidity of the Company’s Balance Sheet. Entrepreneurshıp and Sustaınabılıty Issues, 8(1), 430-441.
• Voss, G. & Prewysz Kwinto, P. (2015). Assets Held for Sale and Discontinued Operations – Evaluation of Liquidity – Determination of Ratio or Necessity of Adjustment?, Eurasian Journal of Economics and Finance, Eurasian Publications, 3(1), 13-21.