ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞIN İŞKOLİKLİK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: GÖRGÜL BİR ARAŞTIRMA

Year 2015, Volume: 8 Issue: 4, 53 - 68, 16.10.2015

Mustafa Kesen

Abstract

Yüksek sa­yılabilecek derecede çalışmaya bağlılık duyma, işle ilgili faaliyetlere gereğin­den fazla zaman ayırma olarak açıklanan işkoliklik, günümüz çalışma yaşamanın önemli problemlerinden biridir. Dolayısıyla bu problemi doğuran sebeplerin belirlenmesine yönelik araştırmaların sayısı gittikçe artmaktadır. Bu amaçla, bu çalışmada örgütsel bağlılığın işkolikliğe etkisi incelenmiştir. Araştırma amacı doğrultusunda İstanbul’da faaliyet gösteren 15 farklı tekstil ve otomotiv firmasından anket tekniği ile veriler toplanmıştır. Toplamda 214 kişiden elde edilen anket verileri açıklayıcı faktör analizi, güvenilirlik analizi, korelasyon analizi ve regresyon analizleri aracılığıyla değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, işkolikliğin artmasında örgütsel bağlılığın önemli bir rolü bulunmaktadır. Aynı şekilde örgütsel bağlılık boyutlarından normatif bağlılığın da işkolikliği arttırdığı gözlemlenmiştir. Örgütsel bağlılığın devam bağlılığı ve duygusal bağlılık boyutlarının ise işkolikliği etkilemediği görülmüştür. 

Keywords

Örgütsel Bağlılık, İşkoliklik, Görgül Araştırma

References

• Akgündüz, Y., & Güzel, T. (2014). Örgütsel Adalet ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkide Örgütsel Güvenin Aracılık Etkisi. Anadolu University Journal of Social Sciences, 14(3).
• Allen, N. J., & Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of occupational psychology, 63(1), 1-18.
• American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV), 4th edn. Washington, DC.
• Aronson, E. (1999). The Social Animal. New York: Worth.
• Aziz, S., Uhrich, B., Wuensch, K. L., & Swords, B. (2013). The workaholism analysis questionnaire: emphasizing work-life imbalance and addiction in the measurement of workaholism. Journal of Behavioral & Applied Management,14(2), 71-86.
• Balcı, A. (2003). Örgütsel Sosyalleşme Kuram Strateji ve Taktikler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Bayraktaroğlu, S., Özen Kutanis, R. & Dosaliyeva, D. (2009). İşkoliklik ve Örgütsel Bağlılık: Bankacılık Sektöründe Karşılaştırmalı bir Araştırma. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 21-23 Mayıs, Eskişehir.
• Bonebright, C.A., Clay, D.L., & Ankenmann, R.D. (2000). The relationship of workaholism with work–life conflict, life satisfaction, and purpose in life. Journal of Counseling Psychology, 47, 469–477.
• Brockner, J., T.R. Tyler & R. Cooper Schneiıder. (1992). The Influence of Prior Commitment to An Institution on Reactions to Perceived Unfairness: The Higher They Are, The Harder They Fall. Administrative Science Quarterly, 37.
• Burke, R.J. (1999). It’s not how hard you work but how you work hard: Evaluating workaholism components. International Journal of Stress Management, 6, 225– 240.
• Burke, R.J. (2000). Workaholism in organizations: concepts, results and future research directions, International Journal of Management Reviews, 2, 1-16.
• Burke, R.J., & Koksal, H. (2002). Workaholism among a sample of Turkish managers and professionals: An exploratory study. Psychological Reports, 91, 60–68.
• Burke, R.J., Richardsen, A.M., & Mortinussen, M. (2004). Workaholism among Norwegian managers: Work and well-being outcomes. Journal of Organizational Change Management, 7, 459–470.
• Çekmecelioğlu, H. (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarının İşten Ayrılma Niyeti ve Verimlilik Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: Bir Araştırma, İş, Güç - Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8 (2), 153-168.
• Demirel, Y. (2009). Örgütsel Bağlılık ve Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Arasındaki İlişkiye Kavramsal Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (15), 115-132.
• Doğan, S. & Kılıç, S. (2007). Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirmenin Yeri ve Önemi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29, 37-61.
• Doğan, T. & Tel, F. D. (2011). Duwas İşkoliklik Ölçeği Türkçe Formunun (DUWASTR) Geçerlik ve Güvenirliğinin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 11 (1).
• Dosaliyeva, D. (2009). İşkolikliğin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, Türkiye.
• Dünya Gazetesi, Üretim Artıyor Tekstil Büyüyor, Retrieved from the World Wide Web: http://www.dunya.com/uretim-artiyor-tekstil-buyuyor-243260h.htm, Erişim Tarihi: 04.03.2015
• Eurofound. (2006). Fourth European Working Conditions Survey, (www.eurofound.europa.eu/pubdocs/2006/98/en/2/ef0698en.pdf, Erişim Tarihi: 25.02.204
• Ferris, K., R. & Aranya, N. (1983). A Comparison of Two Organizational Commitment Scales. Personnel Psychology, 36 (1), 87-98.
• Fortune Turkey, 2015. Otomotivde üretim yüzde 37 arttı. Retrieved from the World Wide Web: http://www.fortuneturkey.com/otomotivde-uretim-yuzde-37-artti-8214, Erişim Tarihi: 04.03.2015
• Greenberg, J. & Baron, R.A. (2008). Behaviour in Organizations, Pearson Prentice Publication.
• Gül, H. (2002). Örgütsel Bağlılık Yaklaşımlarının Mukayesesi ve Değerlendirmesi. Ege Akademik Bakış, 2(1), 37-56.
• Harpaz, I., & Snir, R. (2003). Workaholism: Its definition and nature. Human Relations, 56(3), 291-319.
• Jaros, S.J., Jermier, J.M., Koehler, J.W. & Sincich, T. (1993). Effects of Continuance, Affective, and Moral Commitment on the Withdrawal Process: An Evaluation of Eight Structural Equation Models. Academy of Management Journal, 36: 951-995.
• Karasek, R.A., & Theorell,T. (1990). Healthy Work: Stress, Productivity and Reconstruction of Working Life. New York: Basic Books
• Machlowitz, M. (1980). Workaholics: Living with them, working with them. New York: Simon & Schuster.
• Marchiori, D., M. & Henkin, A. B. (2004). Organizational Commitment of Health Profession Faculty: Dimensions, Correlates and Conditions. Medical Teacher , 26(4), 353-358.
• Maslach, C. (1986). Stress, burnout and workaholism. In R.R. Killberg, P.E. Nathan, & R.W. Thoreson (Eds.), Professionals in distress: Issues, syndromes and solutions in psychology (pp. 53–73). Washington, DC: American Psychological Association.
• Mayer, R. C. & Schoorman, F. D. (1992). Predicting Participation and Production Outcomes Through a Two Dimensional Model of Organizational Commitment. Academy of Management Journal, 35: 671-84.
• MESİAD, Merter, Güngören. Retrieved from the World Wide Web: http://tr.wikipedia.org/wiki/Merter,_G%C3%BCng%C3%B6ren, Erişim Tarihi: 03.03.2015
• McCaul, H. S., Hinsz, V. B. & McCaul, K. D. (1995). Assessing Organizational Commitment: An Employee’s Global Attitude Toward The Organization. Journal of Applied Behavioral Science,1.
• Meyer, J. P. & Allen, N. J. (1991). A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment. Human Resource Management Review, 1: 61-89.
• Meyer, J.P. & Allen, N.J. (1987). A Longitudinal Analysis of The Early Development and Consequences of Organizational Commitment. Canadian Journal of Behavioral Science, 19(2): 199-215.
• Naktiyok, A., & Karabey, C. N. (2005). İşkoliklik ve Tükenmişlik Sendromu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2).
• Ng, T. W. H., Sorensen, K. L., & Feldman, D. C. (2007). Dimensions, antecedents, and consequences of workaholism: A conceptual integration and extension. Journal of Organizational Behavior, 28, 111-136.
• O’Reilly, C. (1989). Corporations, Culture, and Commitment: Motivation and Social Control in Organizations, California Management Review, 31, 9-25
• Oates, W. (1971). Confessions of a Workaholic: The facts about work addiction. New York: World.
• Oates, W. (1986). On being a “workaholic” (A serious jest). Pastoral Psychology, 19, 16–20.
• Porter, G. (1996). Organizational impact of workaholism: Suggestions for researching the negative outcomes of excessive work. Journal of Occupational Health Psychology, 1, 70-84.
• Porter, G. (2001). Workaholic tendencies and the high potential for stress among co-workers. International Journal of Stress Management, 8, 147–164.
• Robinson, B. (2000). Workaholism: bridging the gap between workplace, sociocultural, and family research”, Journal of Employment Counseling, 37, 31-47.
• Robinson, B.E., & Kelley, L. (1998). Adult children of workaholics: Self concept, anxiety, depression, and locus of control. American Journal of Family Therapy, 26, 223–238.
• Robinson, B.E., Flowers, C., & Carroll, J. (2001). Work stress and marriage: A theoretical model examining the relationship between workaholism and marital cohesion. International Journal of Stress Management, 8, 165–175.
• Schaufeli, W. B., Taris, T. W., & Van Rhenen, W. (2008). Workaholism, Burnout, and Work Engagement: Three of a Kind or Three Different Kinds of Employee Well‐being?. Applied Psychology, 57(2), 173-203.
• Schaufeli, W.B., Taris, T.W., & Bakker, A. (2006). Dr. Jekyll and Mr. Hide: On the differences between work engagement and workaholism. In R. Burke (Ed.): Research companion to working time and work addiction (pp. 193-217). Edward Elgar: Northampton, MA.
• Scottl, K. S., Moore, K. S., & Miceli, M. P. (1997). An exploration of the meaning and consequences of workaholism. Human Relations, 50(3), 287-314.
• Snir, R.& Zohar, D. (2000). Workaholism: Work addiction or workphilia? Paper presented at the International Conference of Psychology: Psychology after the year 2000, University of Haifa, Haifa.
• Snir, R. & Harpaz, I. (2004). Attitudinal and demographic antecedents of workaholism. Journal of Organizational Change Management, Vol.17, No.5.
• Sommer, S.M., Bae, S.H. & Luthans, F. (1996). Organizational Commitment Across Cultures: The Impact of Antecedents on Korean Employees, Human Relations, 7.
• Tannenbaum, S.I., J.E. Mathieu, E. Salas & J.A. Cannon-Bowers. (1991). Meeting Trainees’ Expectations: The Influence of Training Fulfillment on The Development of Commitment, Self- Efficiacy and Motivation. Journal of Applied Psychology,6.
• Tekingündüz, S. (2012). Örgütsel bağlılık üzerinde örgütsel güven ve iş tatmininin etkisinin belirlenmesine yönelik bir alan çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
• Temel, A. (2006). Organizasyonlarda İşkolizm ve İşkolik Çalışanlar. “İş ,Güç” Endüstri ilişkileri ve insan kaynakları dergisi 8, 105-127.
• Testa, M. R. (2001). Organizational Commitment, Job Satisfaction, and Effort in the Service Environment, The Journal of Psychology, 135(2), 226-236.
• Tiftik H. & Zincirkıran, M. (2014). A Study on Employees in Context of Organizational Commitment, Job Performance, Burnout and Workaholism: A Research on Cashiers. International Journal of Sciences: Basic and Applied Research, 15 (1), 171-184.
• Uygur, A. (2007). Örgütsel Bağlılık İle İşgören Performansı İlişkisini İncelemeye Yönelik Bir Alan Araştırması. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 71-85.