Abstract
Son dönem Osmanlı coğrafyasındaki tercüme faaliyetleri modernleşme hareketinin
önemli bir parçasını teşkil etmesine rağmen yeterince incelenmiş değildir.
Bu makalede, Mısır modernleşmesinin önemli kurumlarından biri olan Medresetü’l-Elsün
(1835) yani Diller Okulu, on dokuzuncu yüzyılda Kahire merkezli tercüme
faaliyetlerinin odağı olarak ele alınmış ve Türkçe literatürde ihmal edilmiş bir konuya
giriş yapılmıştır. Bu amaçla öncelikle Avrupa’da yazılmış eserlerin sistematik tercümesiyle
meşgul olacak farklı bilim dallarında eğitim almış mütercimler ve ilkokullar için
Fransızca öğretmeni yetiştirmek amacıyla açılan Diller Okulu’nun tarihçesi verilip,
modern Mısır tarihi ile ne kadar içiçe olduğu gösterilmeye çalışılmıştır. Ardından
Mısır’da tercüme faaliyetlerinde görev alan mütercimlerden genel olarak bahsedilip,
Diller Okulu’nun meşhur emektarı Rifâ‘a Râfi‘ eš-Tahtâvî (1801-1873) tanıtılmış ve
tespit edilebilen diğer mütercimlerin künyeleri verilmiştir. Son olarak, büyük çoğunluğu
Diller Okulu mezunlarınca hazırlanmış tercümelerden bahsedilerek, özel gazete
ve dergilerin, çeşitli ilmî ve meslekî cemiyetlerin ve tiyatroların bu tercüme eserlerin
tanıtılıp yayılmasındaki rolüne değinilerek, İstanbul merkezli tercüme faaliyetleriyle
kıyaslama imkânı sağlayacak veriler sunulmuştur.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | June 1, 2011 |
| Published in Issue | Year 2011 Volume: 37 Issue: 37 |