Kemal H. Karpat (1923-2019)

Year 2020, Volume: 55 Issue: 55, 343 - 354, 04.05.2020

Deniz Balgamış

Abstract

Türk sosyal bilimler ve tarihçilik alanının önde gelen isimlerinden Kemal H. Karpat’ın akademik ve entelektüel mirası çok yönlü bir değerlendirmeyi hak etmektedir. Bu miras siyasal tarih, milliyetçilik, sosyal tarih, demografi, göç, iskan siyaseti, sosyal değişim, kentleşme gibi konuları içine alan geniş bir akademik alana yayılmıştır. Karpat doksan altı yıllık ömrüne sığdırdığı onlarca kitap, yüzlerce makale, yöneticilikler ve editörlük çalışmalarıyla, 20. yüzyıl Türkiye sosyal bilimler sahasının en kapsamlı araştırma gündemlerinden ve en verimli kariyerlerinden birisini inşa etti.
Karpat’ın özellikle ABD ve Avrupa’daki uzmanlar arasındaki akademik tanınırlığının 1950’li yılların sonlarında başladığını söyleyebiliriz. Eserlerini çoğunlukla İngilizce olarak kaleme aldığı bu dönemde, Türk sosyal bilimci ve uzmanlar tarafından da yakından takip edilmekteydi. Ancak bütün eserlerinin geniş Türk entelektüel kamuoyuna ulaşması ağırlıklı olarak 2000’li yıllardan sonra başlatılan çeviri girişimleriyle mümkün olabilmiştir. 2010 yılından sonra ise kendisinin ve Wisconsin Üniversitesi-Madison’da bulunan Türk Araştırmaları Merkezi’nin yoğun desteğiyle bütün eserleri önemli ölçüde okuyucu ile buluşmuştur. Bu gecikme, entelektüel dünyadan kaynaklanan birçok nedenin yanı sıra, eserlerinin oldukça geniş bir alana yayılmasından ötürü aktarımlarının önemli bir editörlük mesaisi gerektirmesi ile de açıklanabilir. Karpat külliyatının Türk entelektüel kamuoyu ile buluşması Madison’daki Merkez’in ve Timaş Basımevinin bu eserlerin Türkçe’ye tercümelerine odaklanması ile imkan dahiline girmiştir.

Keywords

Kemal,, Karpat,, Vefayat,

References

• The Ottoman Mosaic: Exploring Models for Peace by Re-exploring the Past. (Editör, Yetkin Yıldırım ile birlikte). Seattle: Cune Press.