OECD Ülkelerinde Gelir Dağılımının 1980 Sonra‐ sı Gelişimi ve Eşitsizliği Azaltıcı Müdahaleler

Year 2009, Volume: 4 Issue: 2, 73 - 98, 01.10.2009

Mehmet Cural

Abstract

Gelişmiş, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler arasındaki en önemli farklardan biri milli gelirin dağılımındaki farklılıklardır. Gelişmiş ülkelerde gelir, genellikle gelişmekte olan ve azgelişmiş ülkelere göre daha adil dağılmaktadır. Bununla birlikte 1980‐2000 aralığında Kuzey Asya ülkeleri hariç ülke gruplarının tümünde ve Dünya gene‐ linde gelir eşitsizliği artmıştır. Gelir eşitsizliği OECD ülkelerinde 1985‐2005 aralığında ortalama olarak iki puan artmıştır. Ancak ülkeler arasında eşitsizlik farklılıkları çok daha büyüktür. Aslında, gelir eşitsizliği açısından görece iyi durumda olan pek çok ülkede birincil gelir dağılımı son derece kötüdür. Birincil gelir dağılımı kamu müdahalesi ile iyileştirilmektedir. OECD ülkeleri vergi ve transfer politikaları ile gelir eşitsizliğini azaltmaya çalışmaktadırlar. Ancak eşitsizliği azaltmak için temeldeki esas neden olan ücretler ile sermaye gelirleri arasındaki farkın açılmasını durdurmak gereklidir.

Keywords

gelir dağılımı, gelir eşitsizliği, ikincil gelir dağılımı, eşitsizliği azaltıcı müdahale‐ ler.

Income Distrubution in OECD Countires the Process Post 1980 and Inequality Reduction Interventions

Abstract

One of the most differences among Developed, Developing and underdevelop countries is the difference in their income distributions. The income in developed countries are generally distributed in a fairer manner comparing to the, developing and underdeveloped countries. Beisides this income inequality has risen in the interval of 1980‐2000, across the globe and in all of the countries except from the Nort Asian countires. The income inequality has risen in OECD countires in the interval of 1980‐2005 averagely for two points. However the difference of inequality between the countries is much bigger. Indeed, primary income distribution is too bad in most counties which are fairly beter in terms of income inequality. Primary income distribution is improved by social intervention. OECD countries are trying to decrease the in‐ come inequality by tax and transfer policies. However, it is necessary to stop the rising of the difference between the capital incomes and the wages which is the real reason in the base, in order to decrease the income inequality

Keywords

Income disrubution, income inequal‐ ity, secondary income distribution, inequality reduction interventions.

References

• Akgeyik, Tekin vd, (2007), En Büyük Karadelik: Sosyal Güvenlik Açıkları ve Reform Tartışmalarının Sosyo‐Ekonomik Yansımaları, TSEV, Sigorta Araştırma ve İnceleme Yayınları‐11, Temmuz 2007, İstanbul.
• Aksu, Ömer, (1993), Gelir ve Servet Dağılımı, İ.Ü, Yayın No: 3698, İktisat Fakültesi Yayın No: 539, İstanbul.
• Arjona, R., M. Ladaique and M. Pearson, (2001), “Growth, Inequality and Social Protection”, http://oberon.sourceoecd.org/vl=820351/cl=19/nw=1/rpsv/cgi‐ bin/wppdf?file=5lgsjhvj7rhj.pdf
• Atkinson, Tony, (2002), “Income Inequality and the Welfare State in a Global Era”, www.queensu.ca/sps/conferences_events/lectures/j_douglas_gibson/02lecture.p df
• Barr, N. (2004), The Economics of the Welfare State, Oxford University Press; Stanford University Press, 4th Edition
• Bayramiç, Mehmet Hakan, (2006), “Türkiye’de Gelir Dağılımı Sorunu ve Çözümle‐ ri”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2006.
• Biggs M.L. and Dutta J. (1999), “The Distributional Effects of Education Expenditures”, National Institute Economic Review, July.
• Boratav K. (1991), 1980'li Yıllarda Türkiye'de Sosyal Sınıflar ve Bölüşüm, Gerçek Yayınevi, İstanbul.
• Burniaux, Jean‐Marc vd, (2002), “Income Dıstribution And Poverty in Selected OECD Countries” http://oberon.sourceoecd.org/vl=1119510/cl=12/nw=1/rpsv/cgi‐ bin/wppdf?file=5lgsjhvj84wb.pdf
• Çelik Aziz, (2004), “AB ülkeleri ve Türkiye’de Gelir Eşitsizliği: Piyasa Dağılımı‐ Yeniden Dağılım”, www.calismatoplum.org/sayi3/makale2.pdf
• DPT, (2001), Gelir Dağılımının İyileştirilmesi ve Yoksullukla Mücadele, ÖİK Raporu, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Ankara.
• DPT, (2007), Gelir Dağılımı ve Yoksullukla Mücadele, Özel İhtisas Komisyonu Ra‐ poru, Dokuzuncu Kalkınma Planı, Ankara.
• Förster, M., d’Ercole, M., M., (2005), “Income Distribution and Poverty in OECD Countries in the Second Half of the 1990s”, http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=671783
• Förster, Michael And Pearson, Mark, (2002), “Income Distribution And Poverty In The OECD Area: Trends And Driving Forces”, http://www.oecd.org/dataoecd/16/33/2968109.pdf
• Gürsel, Seyfettin vd, (2000), Türkiye’de Bireysel Gelir Dağılımı ve Yoksulluk: Avru‐ pa Birliği ile Karşılaştırma, http://www.tusiad.org/raporlar.nsf/0/47eb2657ee561420422569ae0040e05b?O penDocument
• Kovacı, Süreyya, Belke, Murat, Koç, Ali, (2009), “İktisadi Kalkınmaya Yeni Yaklaşım‐ lar: Sosyal Sermayenin ve Kurumların Artan Rolü”, http://idc.sdu.edu.tr/tammetinler/kalkinma/kalkinma8.pdf
• Kuştepeli, Yeşim ve Halaç, Umut, (2004), “Türkiye’de Genel Gelir Dağılımının Ana‐ lizi ve İyileştirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 6, Sayı:4.
• Kuznets, Simon, (1955), “Economic Growth and Income Inequalty”, http://www.seyan.info/Kuznets.pdf
• Martini, Pablo Rodas, (2002) “Has Income Distribution Really Worsened In The South?And Has Income Distribution Really Worsened Between The North And The South?”, çevrimiçi: http://www.oecd.org/dataoecd/16/33/2968109.pdf
• OECD, (2008), Growing Unequal? Income Distribution and Poverty in OECD Countries, çevrimiçi: http://www.sourceoecd.org/upload/8108051etemp.pdf
• OECD, (2009), Country Statistical Profiles 2009, çevrimiçi: http://stats.oecd.org/WBOS/index.aspx.
• Pınar, Abuzer, (2004), “Vergileri Kim Ödüyor, Kamu Harcamalarından Kimler Yarar‐ lanıyor”, TESEV, Kasım 2004
• Sundrum R.M. (1990), Income Distribution in Less Developed Countries, Routledge, London and New York.
• Tuncay Yılmaz vd., (2004), “İşsizliğin Sosyo‐Psikolojik Sonuçları: Sosyo‐Demografik Özeliklere Göre Bireylerin Tutumları Bir Alan Araştırması”, http://iibf.kocaeli.edu.tr/ceko/ssk/kitap48/05.pdf
• TÜİK, (2009), Gelir ve Yaşam Koşulları: İstatistiksel Tablolar, çevrimiçi: http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?tb_id=24&ust_id=7
• Uşun, Ercan, (2005), Sosyal Güvenlik Sistemlerinde Yaşanan Kaynak Sorunu: Uygu‐ lanan Parametrik ve Sistemik Reformlar, Maliye Hesap Uzmanları Vakfı, Ekonomik ve Mali Araştırma Yarışması
• World Bank, (2005), “Trends in Global Income Distribution, 1970–2000, and Scenarios for 2015”. Human Development Report 2005, çevrimiçi: hdr.undp.org/en/media/globalincometrends.pdf
• Yumuşak, İbrahim Güran ve Bilen, Mahmut, (2000), “Gelir Dağılımı–Beşeri Serma‐ ye İlişkisi ve Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme”, K.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt.1, Sayı.1.
• ____________, “Economic Freedom of the World: 2009 Annual Report” http://www.fraserinstitute.org/Commerce.Web/product_files/EconomicFreedom oftheWorld2009_ch4.pdf