Öz
The first big Celali rebellion in Ottoman Empire was begun at the end of the XVI century by Abdülhalim who was known as the nickname Karayazıcı. As a government official (sekbanbaşılık ve subaşılık) ıt wasn’t exactly known the reason of Karayazıcı’s rebellion but ıt was thought that it was because of the changes occured at the end of the century. With the people Karayazıcı gathered, he rebelled in Urfa in 1599s. He increased his popularity very quickly had governed Urfa for 1.5 years. Ottoman Empire tried to impede the rebellion temporarily by giving Karayazıcı a subdivision of a province’s rank of a ruler. But Karayazıcı was a cruel leader and when he had been ruling in Amasya and Çorum. Including Sivas and Maraş Karayazıcı increased his activities by threatining the people who had been living there. Because of the fear of Karayazıcı settlers had to move to other towns and cities. From time to time this celali leader won the fights against Ottoman soldiers but in his last fight he was defeated by the Bagdat governor of province and celali leader Hasan Paşa. Karayazıcı ranaway to Canik mountain and died there in 1602.
Anahtar Kelimeler
Öz
Osmanlı Devleti’nde ilk büyük celâlî isyanı XVI. yüzyılın sonlarında Karayazıcı lâkabı ile bilinen Abdülhalim tarafından başlatılmıştır. Resmî bir görevi olan Karayazıcı’nın isyan etme sebebi tam olarak bilinmemekle beraber, Osmanlı Devleti’nin yüzyılın ortalarından itibaren geçirdiği dönüşümün bir sonucu olduğu söylenebilir. 1599’larda Urfa’da isyan eden Karayazıcı, kısa zamanda gücünü ve nüfûzunu artırdı ve 1,5 yıl süreyle Urfa’ya hakim oldu. Osmanlı Devleti isyanı, celâlî liderine sancakbeyliği vermek suretiyle önlemeye çalıştı. Ancak Karayazıcı, Amasya ve Çorum’da sancakbeyliği yaptığı dönemde de halka baskı ve zulümde bulunmuş, etrafı tahrip etmiştir. Faaliyetlerini Sivas ve Dulkadir eyaletlerini içine alacak şekilde genişleten Karayazıcı ve birlikleri, bölgedeki halkı tehdit ederek ağır salmalar toplamışlar, mal ve erzak yağma etmişlerdir. Halk celâlîlerin korkusundan toprağını terk ederek müstahkem şehir ve kasabalara firar etmiştir. Üzerine gönderilen Osmanlı kuvvetlerine karşı zaman zaman başarı kazanan bu celâlî lideri, son muharebesinde Bağdat valisi ve celâlî serdarı Hasan Paşa’ya mağlup olmuş ve 1602’de, kaçtığı Canik dağlarında ölmüştür.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2003 |
| Gönderilme Tarihi | 12 Aralık 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2003 Cilt: 4 Sayı: 2 |