Türkiye’de Cari Açık Sorunu Üzerine Mikro Temelli Bir Yaklaşım

Yıl 2014, Cilt: 15 Sayı: 2, 97 - 124, 13.04.2015

Emrah Doğan , Hüseyin Bayraç

https://doi.org/10.17494/ogusbd.40857

Cited By: 5

Öz

Son yıllarda, yüksek cari açık sorunu gelişmekte olan ülkeler için en önemli sorunlardan biri haline gelmiştir. Çalışmanın amacı, Türkiye deneyimi ışığında cari açığın yapısal nedenlerini araştırmak ve cari açığın nedenleri ile ekonomik etkilerini analiz etmektir. Bu çalışmada aynı zamanda, Türkiye’nin 1998-2013 yılları arasında cari işlemler dengesi “Dönemlerarası Tüketimin Giderilmesi” modeli temel alınarak optimal cari denge ile sürdürülebilirliği ve tüketim davranışları analiz edilmiştir. Elde edilen ampirik sonuçlar, Türkiye’nin şimdiki tüketim lehine gelecekte yapacağı tüketimden vazgeçtiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca modelden elde edilen gerçekleşen ve optimal cari işlemler dengesi serileri incelenen dönemde Türkiye’nin cari işlemler açığının sürdürülemez olduğunu doğrular niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

Cari Açık, Optimal Sürdürülebilirlik, Yapısal Nedenler

Kaynakça

• Agenor, P. , R. , Bismut, C. , Cashin P. & McDermott J. C. (1999). “Consumption Smoothing and The Current Account: Evidence for France, 1970-1996”, Journal of International Money and Finance, 18(1), 1-12.
• Akçağlayan, A. (2006). “Tüketim Dalgalanmaları ve Cari İşlemler Dengesi: Türkiye Deneyim,1987- 2003”. İktisat işletme ve Finans, 21(242), 34-45.
• Akçay, C. . & Özler Ş. (1998). “Current Account Position of the Turkish Economy: Is There Any Cause for Concern?”, Bogaziçi Journal Review of Social, Economic and Administrative Studies, 12(1), 39-53.
• Akçoraoğlu, A., & Ağaslan, E. (2009). “Current Account Deficit, Sustainability and Global Financial Crisis: Evidence From Turkey, 1987-2008”, Ekonomik Yaklaşım, 70(72), 1-20.
• Azgün, S. (2011). “Sürekli Gelir Hipotezinin Alternatif Bir Testi: Zamanlararası Tüketim Dalgalanmaları, Ulusal Nakit Akımı ve Cari İşlemler Açıkları”, Ege Akademik Bakış, 11(4), 601- 609.
• Babaoğlu, B. (Haziran 2005). ”Türkiye'de Cari İşlemler Dengesi Sürdürülebilirliği”, T.C. Merkez Bankası Yayımlanmamış Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara.
• Bernstein, M. A. & J. Griffin (2005). “Regional Differences in the Price-Elasticity of Demand for Energy”, National Renewable Energy Laboratory Report, Rand Corporation, 1-104.
• Binatlı, A. O. & N. Sohrabji (2012). “Intertemporal Sovency of Turkey’s Current Account, Panoeconomicus, 1, 89-104.
• Callen, T. & Cashin, P. (1999). “Assessing External Sustainability in India”, IMF Working Paper, 181, 1-30.
• Campbell, J. & R. Schiller (1987). “Cointegration and Tests of Present Value Models”, Journal of Political Economy, 95(5,) 1062-1088.
• Cashin, P. McDermott, J. (2002). “Intertemporal Consumption Smoothing and Capital Mobility: Evidence From Australia” , Australian Economic Papers, 41(1), 82-98.
• Dickey, David A. & FULLER, Wayne A.;(1981). “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, 49(4), 1057-1072.
• Doğan, E. (2014). “Türkiye’de Cari Açık Sorununun Yapısal Nedenleri ve Ekonomik Etkileri”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• Erkılıç, S. (2006). “Türkiye’de Cari açığın Belirleyicileri”, TCMB Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara
• Eşiyok, B. A. (2012). “Türkiye Ekonomisinde Cari Açık Sorunu ve Nedenleri”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 49(569), 63-85.
• Fan, S. & R. J. Hyndman (2008). “The Price Elasticity of Electricity Demand in South Australia and Victoria”, Monash University, Business & Economic Forecasting Unit Project 08/04.
• Filippini, M. (1999). “Swiss Residential Demand for Electricity”, Applied Economics Letters, 6, 533– 538.
• Frenkel, Jakob A. & Assaf Razin (1987). “The Mundell – Fleming Model: A Quarter Century Later”, NBER Working Paper (2321), 1-71.
• Ghosh, A.R. & Ostry, J.D. (1995). “The Current Account in Developing Countries: A Perspective from Consumption- Smoothing Approcah”, Worldbank Economic Review, 9(2), 305-333.
• Ghost, A. R. (1995). “International Capital Mobility Amongst The Major Industrazlized Countries: Too Little or Too Much?”, The Economic Journal, 105(428), 107-128.
• Granger, C.W.J. (1969). “Investigating Casual Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods.” Econometrica, 37(3), 424-438.
• Johansen, S. 1988. “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”, Journal of Economic Dynamics and Control, 12(2-3), 231-254.
• Insel, A. & F. Kayikci (2012). “Evaluation of Sustainability of Current Account Deficits in Turkey”, Modern Economy, 3, 43-50.
• Kalyoncu, H. (2005). “Sustainability of Current Account for Turkey: Intemporal Sovency Approach”, Praque Economic Paper, 1, 82-88.
• Karabulut, G., & Danışoğlu, A. Ç. (2006). “Türkiye’de Cari İşlemler Açığının Büyümesini Etkileyen Faktörler”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 47-63.
• Kaufmann, S., Scharler, J. & Winckler, G. (2002). “The Austrian Current Account Deficit: Driven by Twin Deficits or by Intertemporal Expentiture Allocation?”, Empirical Economics, 27(3), 529- 542.
• Makrydakis, S. (1999). “Consumption-Smoothing and The Excessiveness of Greece’s Current Account Deficits”, Empirical Economics, 24(2), 183-209.
• Obstfeld, M., & Keneth, R. (1994). “Intertemporal Approach to The Current Account”, NBER Working Paper, 4893, 1-75.
• Oguz A. & Sohrabji N., (2008). “On the Optimality and Sustainability of Turkey’s Current Account”, Empir Econ , 35(3), 543-568
• Ostry, J.D. (1997). “Current Account Imbalances in ASEAN Countries: Are They A Problem?”, IMF Working Paper , 01/87.
• Özatay, F. (2006). “Cari İşlemler Dengesine İlişkin İki Yapısal Sorun ve Mikro Reform Gereği”, Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları, 1(1), 38-50
• Sach, J. (1982). “The Current Account in Macroeconomic Adjustment Process” Scandinavian Journal of Economics, 84(2), 147-159.
• Saçık, S. Y. (2010). "Türkiye'de Cari İşlemler Açığı Sorunu ve Borçlanma İlişkisi". Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(2), 113-120.
• Selçuk, F.(1997). “Consumption Smoothig and The Current Account: Turkey’s Experience, 1987- 1995”, Middle East Technical University in Development, 24, 519 -529.
• Togan, S. & Berüment H. (2007). “The Current Account, Real Exchange Rate and Sustainability: A Methodological Framework, The Journal of International Trade and Diplomacy, 1(1), 155-192.
• Yılmaz, A., & Karataş, T. (2009). “Türkiye Ekonomisinde 2001 Krizi Sonrası Süreçte Cari İşlemler Açığının Nedenleri Üzerine Bir İnceleme”. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 27(2), 69-96.
• YASED. (2011). “Türkiye’nin Cari Açığı: Makro ve Mikro Açıdan Nedenleri ve Çözüm Önerileri”, http://www.yased.org.tr/webportal/English/insight_yased/Documents/YASED_Cari_Acik_Ra poru_2012.pdf, (Erişim Tarihi: 8 Nisan 2014).