SEMIOTIC ANALYSIS OF CHILDREN'S THEATER POSTERS: THE EXAMPLE OF 2024 STATE THEATERS

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 2, 347 - 372, 24.07.2025

Merve Ersan , Alya Ayşegül Çetin

https://doi.org/10.17494/ogusbd.1671267

Öz

This study aims to reveal how children's theater posters construct multilayered cultural narratives through visual and textual elements. The research adopts a qualitative design based on semiotic analysis. To enable an in-depth examination, the scope was limited to 10 posters exhibited by State Theaters in Ankara, Istanbul, and Izmir. Each poster is systematically analyzed using Roland Barthes’ semiotic framework. The significance of the study lies in demonstrating that these posters serve not only as promotional tools but also play a key role in the reconstruction of social values. The analysis reveals both idealized childhood themes such as innocence, freedom, hope, and creativity, and broader themes including social and individual identity, critical thinking, and free will.

Anahtar Kelimeler

Semiotics , Roland Barthes , Poster , Theater Posters , State Theater

Çocuk Tiyatrosu Afişlerinin Göstergebilimsel Analizi: 2024 Devlet Tiyatroları Örneği

Öz

Bu çalışma, çocuk tiyatrosu afişlerinin, görsel ve metinsel unsurlar aracılığıyla nasıl çok katmanlı bir kültürel anlatı ürettiğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmada nitel araştırma modeline dayalı göstergebilimsel analiz yöntemi temel alınmıştır. Derinlemesine analiz yapılabilmesi amacıyla çalışmanın kapsamı, Ankara, İstanbul ve İzmir Devlet Tiyatroları’nda sergilenen 10 afişle sınırlandırılmıştır. Seçilen örneklem üzerinde, her bir afiş Roland Barthes’ın göstergebilimsel yaklaşımı çerçevesinde sistematik olarak incelenmiştir. Çalışmanın önemi, çocuk tiyatrosu afişlerinin yalnızca tanıtım amacı taşımadığı, aynı zamanda toplumsal değerlerin yeniden inşasında belirleyici bir işlev üstlendiğini göstermesidir. Yapılan analizler; oyun metinlerinden afişlere yansıyan masumiyet, özgürlük, umut, yaratıcılık gibi idealize edilmiş çocukluk temalarının yanı sıra, toplumsal ve bireysel kimlik, eleştirel düşünce ve özgür irade gibi temaları ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Göstergebilim , Roland Barthes , Afiş , Tiyatro Afişleri , Devlet Tiyatrosu

Kaynakça

• Banham, J. (1998). The Cambridge guide to theater. Cambridge University Press.
• Barthes, R. (1979). Göstergebilim ilkeleri (B. Vardar & M. Rifat, Trans.). Kültür Bakanlığı Yayınları. (Original work published 1964)
• Barthes, R. (1982). Göstergebilim üzerine (Y. Sezer, Trans.). İletişim Yayınları. (Original work published 1964) Batı, U. (2016). Reklamın Dili. Alfa Yayıncılık.
• Bircan, U. (2015a). Roland Barthes ve göstergebilim. SBARD. 13(26), 17–41.
• Bircan, U. (2015b). Saussure’de dil, dilbilim ve göstergebilim. SBARD. 13(25), 43–66.
• Craig, E. G. (1911). The art of the theater. Constable & Co.
• Çağlar, B. (2012). Bir iletişim biçimi olarak göstergebilim. EUL Journal of Social Sciences, 3(2), 22–23.
• Çeken, B. (2016). Görsel cinas ve sosyal afişlerde kullanımı. Akdeniz Sanat Dergisi, 9(18), 1–12.
• Çeken, B., & Arslan, A. A. (2016). İmgelerin göstergebilimsel çözümlenmesi: Film afişi örneği. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 508–520.
• Çiçek, M. (2016). Göstergebilim ve sinema ya da sinema göstergebilimi. Kesit Akademi Dergisi, 2(3), 25–41.
• Delil, S. (2023). Hareketli posterlerde grafik tasarımın rolü üzerine bir inceleme. Sanat Eğitimi Dergisi, 11/1: s. 10–19. doi: 10.7816/sed-11-01-02
• Duncan, J. (2019). Posters: A very short introduction. Oxford University Press.
• Erkman, F. (2005). Göstergebilime giriş. Multilingual Yayınları.
• Ersan, M., & Aras, O. (2023). Think Eat Save hareketi sosyal afişinin göstergebilimsel açıdan incelenmesi. In All Sciences Proceedings (pp. 111–119). Presented at the 1st International Conference on Contemporary Academic Research, Konya, Turkey.
• Ersan, M., & Emen, O. (2023). Mengü Ertel’in opera ve bale afişlerinin ikonografik ve ikonolojik eleştiri yöntemine göre çözümlemesi. Journal of Humanities and Tourism Research, 13(4), 701–717. https://doi.org/10.14230/johut1513
• Ersan, M., & Önder, B. (2023). Ankara film festivali afişlerinin göstergebilimsel açıdan incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 16(96), 149–164. https://doi.org/10.29228/JASSS.71964
• Ersan, M., & Şen, E. (2023). Reklam tasarımında mizah ve McDonald’s örneğinin göstergebilimsel analizi. Sosyal Bilimler Dergisi, 10(64), 135–147. https://doi.org/10.29228/SOBIDER.70260
• Ersan, M., and Topbasan, V. (2021). Sigara bağımlılığına yönelik sosyal afişlerin göstergebilimsel yöntemle çözümlenmesi. İdil, 87(10), 1601–1612. https://doi.org/10.7816/idil-10-87-04
• Gökaşan, G. (2017). Digital collage, poster design, and Stephan Bundi: Semiotic analysis of theater posters. Online Journal of Communication and Media Technologies, 7(3). https://doi.org/10.29333/ojcmt/2599
• Günay, D., & Parsa, A. (2012). Görsel göstergebilim. Es Yayınları.
• Güneş, A. (2013). Göstergebilim tarihi. Humanities Sciences, 8(4), 332–348.
• Güneş, A. (2013). Göstergebilim tarihi. New World Sciences Academy-Humanities, 8(4), 332–348. https://doi.org/10.12739/NWSA.2013.8.4.4C0172
• Hollis, R. (2006). Graphic design: A new history. Thames and Hudson.
• Kıran, A. (1990). Dilbilim-göstergebilim ilişkileri. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 1, 51-62.
• Kosslyn, S. M. (2006). Graph design for the eye and mind. Wiley.
• Lehimler, Z. (2018). Afiş tasarımının geleceği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(83), 163–176.
• Macit, K., & Öztekin, H. (2021). Futbol endüstrisi ve reklam ilişkisi: Euro 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası’nda Türkiye’de yayınlanan televizyon reklam filmleri üzerine bir araştırma. İNİF E-Dergi. https://doi.org/10.47107/inifedergi.977660
• Pehlivan Baskın, Z. (2022). Çocuklara yönelik tasarlanan afişlerde tipografi kullanımı. Journal of Social Sciences. The Journal of Social Sciences. 59. 174-192. Doi: 10.29228/SOBIDER.64177.
• Peirce, C. S. (1978). Écrits sur le signe (P. Seuil, Trans.; M. Rifat, Ed.).
• Rifat, M. (2005). XX. yüzyılda dilbilim ve göstergebilim kuramları. Yapı Kredi Yayınları.
• Tufan, B., İşeri, K., & Çapan Tekin, S. (2022). “Macbeth” oyunu tiyatro afişlerinin göstergebilimsel çözümlemesi. DEÜ Edebiyat Fakültesi Dergisi, 9(2), 90–111.