Post-traumatic Growth from the Perspectives of Adolescents with Chronic Diseases: A Phenomenological Study

Year 2021, Volume: 8 Issue: 1, 8 - 25, 23.06.2021

Fatma Altınsoy

Abstract

Çalışma, kronik hastalığı olan ergenlerin algısına dayalı olarak travma sonrası büyüme olgusunu derinlemesine incelemeyi amaçlamıştır. Araştırma yorumlayıcı fenomenolojik desende yürütülmüştür. Çalışmaya lise eğitimine devam eden ve kronik bir hastalığı bulunan gönüllü beş ergen katılmıştır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmış ve içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre ”yaşam felsefesi, “kişisel güç”, “manevi ve varoluşsal değişim”, “diğerleriyle ilişkiler” ve “yaşam fırsatları” olmak üzere beş alt temaya ulaşılmıştır. Diğerleriyle ilişkiler alt temasını “aile desteğine yönelik farkındalık, sosyal desteğe yönelik farkındalık, merhamete ilişkin farkındalık, empatik anlayış kazanma, ortak yaşantısı olan bireylere kendini açma koşulsuz kabul, ortak yaşantısı olan bireylere özgece davranma, ilişkilerde yakınlık” olarak adlandırmışlar. Yaşam felsefesi alt temasını “ailenin değerini anlama, hayatın değerini anlama, sağlığın değerini anlama, yaşamı kolaydan alma ve yaşam gerçeklerine ilişkin farkındalık” şeklinde ifade etmişlerdir. Kişisel güç alt temasını “psikolojik olgunluk, baş etme becerisine ilişkin farkındalık, iyimser bakış açısı kazanma, çevreye pozitif enerji verme, özgüven kazanma ve psikolojik dayanıklılık” olarak adlandırmışlardır. Manevi ve varoluşsal değişim ise “Allah’a dayanma-güvenme, şükretmek ve duanın gücüne inanma” olarak ifade etmişlerdir. Yaşam fırsatları alt temasını “girişimcilik becerisi kazanma, iletişim becerisini güçlendirme, sanatsal ve sosyal beceriler geliştirme, kariyer kararı yetkinliği kazanma, öz farkındalık ve sorumluluk bilinci kazanma” şeklinde adlandırmışlardır. Çalışmanın bulguları alan yazın doğrultusunda tartışılmıştır

Supporting Institution

-

References

• Altınsoy, F. (2020). Travmatik deneyimi olan bireyler için bir travma sonrası büyüme modeli. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Altınsoy, F. ve Erkorkmaz-Çoban. Ü. (2019, Nisan). İlkokulda özel gereksinimli çocuğa sahip olan ebeveynlerin gözünden travma sonrası gelişim: Nitel bir çalışma. 3. Avrasya Pozitif Psikolojisi Kongresi’nde sunulan bildiri, İstanbul.
• American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. In American Psychiatric Association (5th ed.). American Psychiatric Association. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.1016/B978-1-4377-2242-0.00016-X
• Barakat, L. P., Alderfer, M. A., & Kazak, A. E. (2006). Posttraumatic growth in adolescent survivors of cancer and their mothers and fathers. Journal of pediatric psychology, 31(4), 413-419.
• Briere, J. N., & Scott, C. (2016). Travma terapisinin ilkeleri belirtiler, değerlendirme ve tedavi için bir kılavuz DSM-5 için güncellenmiş. (B.D. Genç, Çev.) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Calhoun, L.G., & Tedeschi, R.G. (1998). Beyond recovery from trauma: Implications for clinical practice and research. Journal of Social Issues, 54(2), 357-371. doi.org/10.1111/j.1540-4560.1998.tb01223.x
• Calhoun, L. G., & Tedeschi, R. G. (2006). The foundations of posttraumatic growth: an expanded framework. In L. G. Calhoun & R. G. Tedeschi (Eds.), Handbook of posttraumatic growth: Research & practice (pp. 3-23). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. M. Bütün & S. B. Demir (Çev. Edt.). Ankara: Siyasal.
• Di Battista, A., Godfrey, C., Soo, C., Catroppa, C., & Anderson, V. (2014). “In my before life”: Relationships, coping and post-traumatic growth in adolescent survivors of a traumatic brain injury. Journal of rehabilitation medicine, 46(10), 975-983.
• Ersoy, A. F. (2016). Fenomenoloji. A. Saban & A. Ersoy (Ed.), Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (s. 51-109). Ankara: Anı.
• Gül, E. (2018). Ergenlik Dönemi, Travmatik Yaşantılar ve Travma Sonrası Gelişim. Türkiye Klinikleri Çocuk Psikiyatrisi-Özel Konular, 4(2), 53-58.
• Haselden, M. (2014). Üniversite öğrencilerinde travma sonrası büyümeyi yordayan çeşitli değişkenlerin türk ve amerikan kültürlerinde incelenmesi: Bir model önerisi, [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Işık, E. ve Aker, T. (2014). Ruhsal travma kavramı ve travma sonrası stres bozukluğunda tedavi yaklaşımları. Erdur-Baker, Ö. ve Doğan, T.(Eds), Afetler, krizler travmalar ve psikolojik yardım. (ss. 205-220). Ankara: Türk PDR Derneği Yayınları.
• Kardaş, F. ve Tanhan, F. (2013). Van depremini yaşayan üniversite öğrencilerinin travma sonrası stres, travma sonrası büyüme ve umutsuzluk düzeylerinin in-celenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1-36. doi.org/10.23891/efdyyu.2018.60
• Levine, P. A., & Frederick, A. (2013) Kaplanı uyandırmak. (Z. Yalçınkaya, Çev). İstanbul: Butik Yayıncılık.
• Linley, P. A., & Joseph, S. (2004). Positive change following trauma and adversity: A review. Journal of Traumatic Stress, 17(1), 11-21. doi:10.1023/B:JOTS.0000014671.27856.7e
• Milam, J. E., Ritt-Olson, A., & Unger, J. B. (2004). Posttraumatic growth among adolescents. Journal of Adolescent Research, 19(2), 192-204.
• Moos, R. H. (2002). Life stressors, social resources, and coping skills in youth: Applications to adolescents with chronic disorders. Journal of adolescent health, 30(4), 22-29.
• Phipps, S., Klosky, J. L., Long, A., Hudson, M. M., Huang, Q., Zhang, H., & Noll, R. B. (2014). Posttraumatic stress and psychological growth in children with cancer: Has the traumatic impact of cancer been overestimated?. Journal of Clinical Oncology, 32(7), 641.
• Sheikh, A. I. (2008). Posttraumatic growth in trauma survivors: Implications for practi-ce. Counselling Psychology Quarterly, 21(1), 85-97. doi.org/10.1080/09515070801896186
• Steinberg, L. (2013). Ergenlik. (Çev. F. Çok, H. Ercan, M. Artar, E. Uçar, S. A. Sevim, M. Bağlı, A. Aypay, T.Şener, R. Parmaksız, C. Satman, T. Yiğit ve E. G. Kapçı), Ankara: İmge Kitabevi.
• Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (1995). Trauma and transformation: Growing in the aftermath of suffering. London: Sage.
• Tedeschi, R. G., Park, C. L., & Calhoun, L. G. (1998). Posttraumatic growth: Conceptual issues. In R. G. Tedeschi, C. L. Park, & L. G. Calhoun (Eds.), The LEA series in personality and clinical psychology. Posttraumatic growth: Positive changes in the aftermath of crisis (pp. 1–22). Mahwah, NJ, US: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Tedeschi, R. G., Cann, A., Taku, K., Senol-Durak, E., & Calhoun, L. G. (2017). The Posttraumatic Growth Inventory: A Revision Integrating Existential and Spiritual Change. J Trauma Stress, 30(1), 11-18. doi.org/10.1002/jts.22155
• Tedeschi, R. G., & Moore, B. A. (2016). The posttraumatic growth workbook: Coming through trauma wiser, stronger, and more resilient. New Harbinger Publications.
• Turner-Sack, A. M., Menna, R., & Setchell, S. R. (2012). Posttraumatic growth, coping strategies, and psychological distress in adolescent survivors of cancer. Journal of Pediatric Oncology Nursing, 29(2), 70-79.
• Uğurluoğlu, D. ve Erdem, R. (2019). Travma geçiren bireylerin spiritüel iyi oluşlarının travma sonrası büyümeleri üzerine etkisi. Dokuz Eylul University Journal of Graduate School of Social Sciences, 21(3), 833-858. doi.org/10.16953/deusosbil.507731
• Usluoğlu, F.(2018). Kanser hastası çocuğu olan ailelerin dayanıklılık, travma sonrası büyüme ve hastalık sürecine ilişkin deneyimleri, [Yayınlanmamış doktora tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Vázquez, C., Pérez-Sales, P., & Hervás, G. (2008). Positive effects of terrorism and posttraumatic growth: An individual and community perspective. In S. Joseph & P. A. Linley (Eds.), Trauma, recovery, and growth: Positive psychological perspectives on posttraumatic stress (pp. 63–91). New York: John Wiley & Sons Inc.
• Werdel, M. B., & Wicks, R. J. (2012). Primer on posttraumatic growth: An introduction and guide. New York: John Wiley & Sons.
• Yanar, K.(2019). Boşanmış aile çocuklarında boşanmanın etkileri ve travma sonrası büyüme: Nitel bir çalışma, [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2011). Applications of case study research. California, Thousans Oaks: Sage.