Saksıda sümbül (Hyacinthus orientalis cv. ‘Jan Bos’) yetiştiriciliği üzerine bir araştırma

Yıl 2020, Cilt: 35 Sayı: 1, 26 - 34, 14.02.2020

Fisun Gürsel Çelikel Sevim Demir

https://doi.org/10.7161/omuanajas.590800

Öz

Bu çalışmada Hyacinthus
orientalis cv. ‘Jan Bos’ sümbül çeşidinin saksıda yetiştiriciliğinde
topraktan uygulanan ve bir büyümeyi engelleyici olan ethephonun bitki boyu
üzerine olan etkileri incelenmiştir. ‘Jan Bos’ sümbül çeşidine ethephon
dikimden sonra bitki boyunun 7-10 cm olduğu dönemde topraktan sulama şeklinde
0, 250, 500 ppm dozlarında (150 ml/saksı) uygulanmıştır. Toprak ıslatma
şeklinde uygulanan ethephonun çiçeklenme zamanı, çiçek genişliği, çiçek
uzunluğu, çiçek ömrü, bitki boyu ve yaprak boyu ile yaprakların birim alandaki
klorofil miktarı üzerine olan etkileri incelenmiştir. Ethephon uygulamasının
üretim sonrası (ev-ofis) koşullardaki etkisini belirleyebilmek için, serada
yetiştirilen sümbüller satış aşamasına geldiklerinde (sap üzerindeki çiçeklerin
%50’sinin açtığı dönem) sıcaklığı 20 °C’de olan laboratuvar ortamına alınıp
burada ölçüm ve gözlemlere devam edilmiştir.Toprak ıslatma şeklinde yapılan
uygulama sonucunda en kısa bitki boyu 500 ppm ethephon uygulamasından elde
edilmiş, bu bitkiler 8.17 cm ile kontrole göre %35 oranında daha kısa olmuştur.
‘Jan Bos’ sümbül çeşidinde 250 ppm ethephon uygulaması da bitki boyunu
kısaltmış (8.88 cm), kontrole göre %29 oranında daha kısa bitki boyu elde
edilmiştir. Uygulanan ethephon yaprak boyunu da kısaltmış, çiçek ömrü üzerine
ise herhangi bir etki yapmamıştır. Ayrıca ethephon uygulamaları yapraklarda
birim alandaki klorofil miktarını arttırmış, kontrolden elde edilen klorofil
miktarı 51.49 CCI iken, en yüksek klorofil içeriği 80.92 CCI ile 500 ppm
ethephon  uygulamasının yapıldığı grupda
belirlenmiştir. Ethephon uygulamalarının üretim sonrası koşullardaki etkisi
devam ederek, en kısa bitki boyu 12.5 cm ile 500 ppm  ethephon uygulamasından elde edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Bitki Boy kontrolü, Ethephon, Sümbül, Toprak ıslatma

A study on growing of hyacinth (Hyacinthus orientalis cv. ‘Jan Bos’) in pots

Öz

In this study, effect of ethephon which is a
plant growth retardant as soil drench on plant height of Hyacinthus
orientalis cv. ‘Jan Bos’ grown in pots was investigated. Ethephon substrate
drenches, 150 ml/pot,  consisted of 0,
250 and 500 ppm applied when shoots were 7-10 cm. Effect of ethephon on the
flowering time, flower width and lenght, flower life, plant height, leaf length
and chlorophyll content of leaves were determined. Plants were placed to the
laboratuary (20 °C) at the sales stage (when 50% of flowers on the stem opened)  to determine changes occur on the plant
height. The shortest plant height was 8.17 cm obtained from the 500 ppm
ethephon treatment and was 35% shorter than control. Concenration of 250 ppm
ethephon resulted in 8.8 cm plant height and was 29% shorter than untreated
control. Ethephon applications also reduced leaf lenght and had no effect on
the flower life. Ethephon treatments increased the leaf relative chlorophyll
content. The highest chlorophyll content was 80.92 CCI and obtained with  500 ppm ethephon application, while that
of  controls was around 51.49 CCI. The
effects of etephon  on plant height  were similar and continued under postharvest
conditions in which the shortest plant height (12.5 cm) was obtained with 500
ppm ethephon treatment.

Anahtar Kelimeler

Ethephon, Hyacinth, Plant height control, Soil drench

Kaynakça

• Acarsoy N., Ozzambak, M.E., 2006. Researches on evaluation of some bulbous plants as potted plants. In: Ozzambak ME, Zeybekoğlu E, editors. III. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi, pp. 115-121, 8–10 Kasım, 2006, İzmir, Türkiye.
• Addai, I.K. 2010. Growth and biochemistry of the common hyacinth (Hyacinthus orientalis L.) and the lily (Lilium longiflorum L.). PhD thesis. School of Life Sciences, Biology and Environmental Science Department, University of Sussex, England.
• BañóN, S., González, A., Fernández J. A., Franco J. A., 1998. The effect of ethephon on the growth and development of Liatris spicata. The Journal of Horticultural Science and Biotechnology, 73(6):851-855. doi: 10.1080/14620316.1998.11511059.
• Barker, A., McCall, I., Whipker, B.E., 2016. Growth control of ‘Imperial Dark Blue’ plumbago with ethephon, flurprimidol, and paclobutrazol substrate drenches. HortTechnology 26: 493-496.
• Briggs, J.B., 1975. The effects on growth and flowering of the chemical growth regulator ethephon on narcissus and ancimidol on tulip. Acta Hort., 47: 287-296.
• Currey, C.J., Lopez, R.G., 2014 Applying plant growth retardants for height control, Commercial Greenhouse and Nursery Production. Purdue Universty https://www.extension.purdue.edu/extmedia/HO/HO-248-W.pdf (Ziyaret tarihi: 17.04.2014).
• Çelikel, F.G., Karaçalı, İ., 1991. A study of longevity of cut carnations (Dianthus caryophyllus L.) grown in Yalova (Istanbul). Acta Horticulturae, Postharvest Physiology of Ornamentals, 298:11-118.
• Çelikel, F.G., 1993. Yalova (İstanbul) bölgesinde yetiştirilen karanfillerin kesim sonrası dönemde dayanım güçleri üzerinde bir araştırma. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 169 s, İzmir.
• Çelikel, F.G., Karaçalı, İ., 1995. Effect of preharvest factors on flower quality and longevity of cut carnations (Dianthus caryophyllus L.). Acta Horticulturae, Postharvest Physiology of Ornamental Plants, 405: 156-163.
• Çelikel, F.G., Dodge L.L., Reid, M.S. 2002. Efficacy of 1-MCP (1-methylcyclopropene) and Promalin for extending the post-harvest life of Oriental lilies (Lilium×'MonaLisa'and 'Stargazer'). Scientia Horticulturae, 93:149-155.
• Çelikel, F.G., Cevallos J.C., Reid, M.S. 2010. Temperature, ethylene and the postharvest performance of cut snapdragons (Antirrhinum majus). Scientia Horticulturae 125: 429–433. Doi: 10.1016/j.scienta.2010.04.005
• Çelikel, F.G., Joyce, D.C., Faragher, J.D., 2011. Inhibitors of oxidative enzymes affect water uptake and vase life of cut Acacia holosericea and Chamelaucium uncinatum stems. Postharvest Biology and Technology, 60: 149–157. doi:10.1016/j.postharvbio.2010.12.009.
• Çelikel, F. G., 2015. Postharvest Physiology of Flowers from the Family Gentianaceae. Chapter 12: 287-306. In: The Gentianaceae Vol 2: Biotechnology and Applications. 452 p. Eds: J.J. Rybczynski, M.R.Davey, A. Mikula. Publisher: Springer-Verlag Berlin Heidelberg. DOI: 0.1007/978-3-642-54102-5_12.
• Çelikel, F.G., Demir, S., Kebeli, F., Sarı, Ö., 2016. Çiçek soğanlarının kesme çiçek ve saksıda yetiştiriciliği üzerine araştırmalar. Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, Bahçe. 45:873-876.
• Demir S., Çelikel F.G., 2013. Soğanlı çiçeklerin saksıda yetiştiriciliğinde bitki boyunun kimyasal yolla kontrol edilmesi. V. Süs Bitkileri Kongresi, Cilt 2, 830-834, 6-9 Mayıs, Yalova.
• Demir S., Çelikel F.G. 2018a. Nergis (Narcissus cv. ‘Ice Follies’) çiçeğinde yapraktan ethephon uygulamasının bitki boyu üzerine etkileri. Anadolu Tarım Bilim. Derg./Anadolu J Agr Sci, 33: 184-190. doi: 10.7161/omuanajas.394783.
• Demir, S., Çelikel, F.G., 2018b. A study on plant height control of Iris flowers. AGROFOR International Journal, 3(3): 131-141. Doi: 10.7251/AGRENG1803131DUDC 582.572.7:577.175.13.
• Demir, S., Çelikel, F.G., 2019a. Effects of plant growth regulators on the plant height and quantitative properties of Narcissus tazetta. Turk J Agric For (2019) 43: 105-114. doi:10.3906/tar-1802-106.
• Demir, S., Çelikel, F.G., 2019b. Plant Height Control of Hyacinthus Orientalis by Gibberellin Inhibitors. AGROFOR International Journal. Baskıda.Genders, R., 1994. Scented flora of the World. Robert Hale. London. ISBN 0-7090-5440-8.
• Haver, D.L., Schuch, U.K., Lovatt, C.J., 2003. Exposure of Petunia Seedlings to Ethylene Decreased Apical Dominance by Reducing the Ratio of Auxin to Cytokinin. J Plant Growth Regul. 21:459-468. Doi: 10.1007/s00344-002-0022-3.
• Hayashi, T., Heins, R.D., Cameron, A.C., Carlson, W.H., 2001. Ethephon influences flowering, height, and branching of several herbaceous perennials. Sci. Hortic. 91 (3–4): 305–324.
• Khuankaew, T., Ohyama, T., Ruamrungsri, S., 2009. Effects of ethephon application on growth and development of Curcuma alismatifolia Gagnep. Niigata University Faculty of Agriculture Research Report 62(1):9-15.
• Kim, Y.H., Lim, S.C., Youn, C.K., Yoon, T., Kim, T.S., 2004. Effect of ethephon on fruit quality and maturity of ‘Tone Wase’ Astringent Persimmons (Diospyros kaki L.). Acta Hort., 653: 187-191.
• Krug B.A., Whipker B.E., McCall I., Dole J.M., 2005. Comprasion of flurprimidol to ethephon, paclobutrazol and uniconazole for hyacinth height control HortTechnology, 15(4): 872-874.
• Krug, B.A., Whipker, B.E., McCall, I., Dole, J.M., 2006. Narcissus response to plant growth regulators. HortTechnology, vol. 16(1), pp.129–132.
• Miller, W.B., 2010. Hyacinth Height Control with Topflor (flurprimidol). Research Newsletter.1-10.
• Miller, W.B., 2012. Current status of growth regulator usage in flower bulb forcing in North America. Floriculture and Ornamental Biotechnology, 6:35-44.
• Miller, W.B., Mattson, N.S., Xie, X., Xu, D., Currey, C.J., Clemens, K.L., Lopez, R.G., Olrich, M., Runkle, E.S. 2012. Ethephon substrate drenches inhibit stem extension of floriculture crops. HortScience 47: 1312-1319.
• Miller, W., Mattson, N., Lopez, R., Currey. C., Clemens, K., Olrich, M., Runkle, E., 2013. A new height control possibility for daffodils and hyacinths. Greenhouse Product News, 20-23.
• Miller, W.B., Olberg, M.W., 2016. Novel ethephon application methods for narcissus. Hortscience, 51(10):1245–1250. doi: 10.21273/HORTSCI11188-16.
• Moe, R., 1980. The use of ethephon for control of plant height and daffodils and tulips. Acta Hort., 109 : 197-204.
• Reid, M.S., 1987. Ethylene in plant growth, development, and senescence. In: Davies PJ, editor. Plant Hormones and Their Role in Plant Growth and Development. Boston, MA, USA: Martinus Nijhoff. pp. 257-279.
• Samuitiene, M., Jomantienė, R., Valiūnas, D., Navalinskienė, M., Davis R.E. 2007. Phytoplasma strains detected in ornamental plants in Lithuania. Bulletin of Insectology, vol. 60 (2), pp. 137-138.