Bilimsel Öykü İçeren Eğitsel Oyunla Desteklenen Fen Bilimleri Dersinin Öğrencilerin Periyodik Sistem Kavram Öğrenmelerine Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 39 Sayı: 3 100. Yıl Eğitim Sempozyumu Özel Sayı, 192 - 209, 30.11.2020

Özden Tezel , Kadir Aksoy

Öz

Bu çalışmanın amacı, bilim öyküsü içeren eğitsel oyunla desteklenen fen bilimleri dersinin, öğrencilerin "periyodik sistem" kavram öğrenimlerine etkisini araştırmaktır. Çalışma grubunu 2018-2019 eğitim-öğretim yılında sekizinci sınıfta öğrenim gören öğrenciler oluşturmuştur. Çalışma grubunun oluşturulmasında kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışmada hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerini içeren karma desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmında deneysel araştırma yöntemi tercih edilmiş ve zayıf deneysel desen kategorisine dâhil olan tek grup ön test - son test deseni kullanılmıştır. Çalışmanın nicel kısmında veri toplama aracı olarak, kavram öğrenimine yönelik bir adet çoktan seçmeli, bir adet açık uçlu başarı testi ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Çalışmanın nitel kısmında ise veri toplama aracı olarak bir görüşme formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizi için SPSS 21.0 istatistik paket programı kullanılmıştır. Her iki başarı testi 100 puan üzerinden hesaplanmış ve her soruya 20 puan verilmiştir. Elde edilen verilerin normal dağıldığı tespit edilmiştir. Bu nedenle her iki başarı testinde öğrencilerin ön test ve son testlerden elde ettiği puanlar iki ayrı t-testi ile karşılaştırılmıştır. Nitel veriler için görüşme esnasında öğrencilerden elde edilen yanıtlar ses kaydına alınmış ve daha sonra araştırmacı tarafından rapor hâline getirilerek, veriler analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, fen bilimleri dersinin bilim öyküsü içeren eğitsel oyun ile desteklenmesinin, öğrencilerin periyodik sistem kavram kazanımlarında, olumlu yönde etkisinin olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel öykü, Eğitsel oyun, Periyodik sistem, Fen eğitimi

Kaynakça

• Aksoy, N. (2003). Eylem Araştırması: Eğitimsel Uygulamaları İyileştirme ve Değiştirmede Kullanılacak Bir Yöntem. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 36(36), 489-474.
• Akyol, H. (1999). Hikâye haritası yöntemiyle metin öğretimi. Milli Eğitim Dergisi. [Çevrim-içi: http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/medergi/15.htm. Erişim Tarihi: 26.01.2018.]
• Ataizi, S. & Tezel, Ö. (2018) Eğitsel oyun ve bilimsel hikayenin fen öğretiminde kullanımına yönelik türkçe araştırmaların derleme çalışması, Üçüncü uluslararası bilimsel araştırmalar kongresi bildiri kitabı, 499-525, ISBN: 978-605-7501-71-4. Ankara: Berikan Yayınevi.
• Bayat, S., Kılıçarslan, H. & Şentürk, Ş. (2014). Fen ve teknoloji dersinde eğitsel oyunların yedinci sınıf öğrencilerinin akademik başarısına etkisinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 204-216.
• Biner, M., Pala, A., Yıldız, M., Cumurcu, R., & Şenel, E. (2016). Examining the effect of educational games on problem solving skills of 10-11 year-old children. Eurasian Education & Literature, 5, 7‐15.
• Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (2003). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods (3rd ed.). Boston: Allyn&Bacon.
• Coşkun, H., Akarsu, B. & Kariper, İ.A. (2012). Bilim öyküleri içeren eğitsel oyunların fen ve teknoloji dersindeki öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 93-109.
• Çavuş, R. & Balçın, M. D. (2017). Fen bilimleri dersinde gerçekleştirilen oyun etkinliklerine ilişkin öğrenci görüşleri: Maddenin yapısı ve özellikleri ünitesi örneği. Researcher: Social Science Studies (RSSS), 5(10), 323-341.
• Demircioğlu, H., Demircioğlu, G. ve Ayas, A. (2006). Hikâyeler ve kimya öğretimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 110-119.
• Demirel, Ö. (1999). Plândan değerlendirmeye öğretme sanatı. Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Demirel, Ö. Seferoğlu, S. & Yağcı, E. (2003). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. 4. Baskı, Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Dincel, M. (2005). Öyküleme ve deney tekniğinin fen bilgisi dersinde öğrencilerin kavramsal anlama ve başarılarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Erten, S., Kiray, S. A., & Şen Gümüş, B. (2013). Influence of scientific stories on students ideas about science and scientists. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 1(2), 122-137.
• Gölcük, A. (2017). Bilimsel hikâyelerle desteklenen fen eğitiminin öğrencilerin yaratıcılıkları ve duyuşsal özellikleri üzerindeki etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (5th ed.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kaptan, F. & Korkmaz, H. (1999). İlköğretimde etkili öğretme ve öğrenme öğretmen el kitabı. Modül 7, T. C. MEB Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı, Ankara.
• Karamustafaoğlu, S., Coştu, B., & Ayas, A. (2005). Basit araç-gereçlerle periyodik cetvel öğretiminin etkililiği. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 2(1), 19-31.
• Karamustafaoğlu, O. & Kaya, M. (2013). Eğitsel oyunlarla “yansıma ve aynalar” konusunun öğretimi: Yansımalı koşu örneği. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi, 3(2), 41-49.
• Karamustafaoğlu O. & Yurtyapan, E. (2016). Fen bilimleri dersi yedinci sınıf “ışığın soğurulması” konusunun eğitsel oyunlarla öğretimi: Renk oyunu örneği. Route Educational and Social Science Journal, 3(4), 81-94.
• Millar, R., & Osborne, J. F. (1998). Beyond 2000: Science education for the future. London: King's College London.
• Mutonyi, H. (2015). Stories, proverbs and anecdotes as scaffolds for learning science concepts. Journal of Research in Science Teaching, 53(6), 943-971.
• Neuman, W. L. (2014). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev. S. Özge). Ankara: Yayın Odası Yayınları.
• Orçan, A. & Kandil-İngeç, Ş. (2016). Fizik öğretiminde çizgi-roman tekniği ile geliştirilen bilimkurgu hikâyelerinin yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(4), 628-643.
• Kaya, S. & Elgün, A. (2015). Eğitsel oyunlar ile desteklenmiş fen öğretiminin ilkokul öğrencilerinin akademik başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 329-342.
• Ritchie, S. M., Tomas, L., & Tones, M. (2011). Writing stories to enhance scientific literacy. International Journal of Science Education, 33(5), 685-707.
• Şen-Gümüş, B. (2009). Bilimsel öykülerle fen ve teknoloji eğitiminin öğrencilerin fen tutumlarına ve bilim insanı imajlarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tao, P. K. (2002). A study of students' focal awareness when studying science stories designed for fostering understanding of the nature of science. Research in Science Education, 32, 97-120.
• Yıldız, E., Şimşek, Ü. & Araz, H. (2016). Dolaşım sistemi konusunda eğitsel oyun yönteminin kullanılmasının öğrencilerin akademik başarı ve fen öğrenimi motivasyonu üzerine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(36), 20-32.
• Yılmaz, T. (2013). Kavram karikatürleriyle desteklenmiş bilimsel hikâyelerin öğrencilerin akademik başarıları, tutumları ve motivasyonları üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
• Tezel, Ö. & Karacalı, K. (2018). Bilim öyküleri içeren eğitsel oyunlarla fen öğretimi. Karamustafaoğlu, O., Tezel, Ö. ve Sarı, U. (Ed.), Güncel yaklaşım ve yöntemlerle etkinlik destekli fen öğretimi (s. 451-478). Ankara: Pegem Akademi.
• Tezel, Ö., & Karaer, G. (2017). Development of science teaching activities using cultural children’s game and toys in the science teaching process. Educational research and practice, Chapter 23, p. 197-204. Editors; Irina Koleva ve Gökhan Duman, St. Kliment Ohridski University Press, Sofia.
• URL-1. (2018). https://www.comsol.com/blogs/2019-the-international-year-of-the-periodic-table-of-elements. Erişim Tarihi: 04 Nisan 2018.