Yaşlılık Hizmetleri(Derleme)

Year 2005, Volume: 22 Issue: 4, 165 - 170, 31.12.2009

B. Altay O. N. Emiroğlu

Abstract

Son 30 yılda dünyadaki 65 yaş ve yukarı yaşlıların sayısı %63 oranında artış göstermiştir. Dünyada doğumda beklenen yaşam süresinin 2005 yılı için kadında 72.7 ve erkekte 68.0 olacağı düşünülürken, 2010 yılında ise doğumda beklenen yaşam süresinin kadınlarda 73.8, erkeklerde ise 69.0'a ulaşacağı tahmin edilmektedir.Türkiyede de yaşlı nüfus giderek artmaktadır. 1990 yılında %4.3 olan 65 yaş ve üzeri nüfusun 2000'de %5.6 olduğu görülmektedir. 2020 yılında ise bu oranın %7.7'ye yükselmesi beklenmektedir. Aynı şekilde 2000 yılında 69.1 olan doğuşta yaşam süresinin 2025'te 70.3 olması beklenmektedir.Yaşlılık tüm dünyada olduğu gibi ülkemiz için de önemli bir sorun halini almaktadır. Yaşlı sorunlarına çözüm amacıyla kurumlarda ve evde bakım hizmetleri geliştirilmiştir. Dünyada yaşlılara götürülen hizmetler üç alanda sınıflandırılabilir. Bunlar kurum bakım hizmetleri, evde bakım hizmetleri ve sosyal hizmet programlarıdır.Ülkemizde ise yaşlılara götürülen hizmetler iki ana başlık altında sınıflandırılmıştır. Bunlar sosyal güvenlik sistemi ve sosyal hizmet programları başlığı altında verilmektedir. Bu derlemenin amacı; Türkiye'deki yaşlı nüfusun durumunu ortaya koymak, araştırıcılara yaşlılara verilecek hizmetler hakkında genel bilgi vermek ve dikkatlerini bu konulara çekebilmektir.


Elderly Services

Elderly population has increased by 63% within the last 30 years. In 2005, the life expectancy at birth was estimated as 72.7 year for females while this number is 68.0 year at males for the overall world population today. But in 2010, the life expectancy at birth is estimated to reach 73.8 year for females and 69.0 year for males.
The number of elderly persons is increasing gradually in Turkey. The percentage of elderly population was 4.3 percent in 1990, then it was increased to 5.6 percent in 2000 and it is expected to reach 7.7 percent in 2020. Simirlarly, the life expectancy at birth was 69.1 years in 2000 while it is expected to reach 70.3 years in 2025.
Aging in our country, as it is all over the world, constitutes an important problem. Though there are establishment and home care projects seeking to address this problem. The services serving to the elderly are categorized in three groups in the world; institutional care facilities, home care services and social services programs.
The services serving to the elderly in Turkey are categorized in two groups; social security system and social service program.The purpose of this paper was to show the current situation of the elderly in Turkey, to inform the researchers about elderly services and attract their attention on this subject.

Keywords

-

References

• 1998 Dünya Sağlık Raporu, TC Sağlık Bakanlığı Dıfl İliflkiler Dairesi Baflkanlığı, Ankara, 1998.
• Aktafl S. TC. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıha Merkezi Baflkanlığı Baflkent Üni. Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet-Etkililik Projesi. 20.12.2004. h t t p / / s a ğ l ı k . g o v . t r . / p d f / n b d / s u n u m l a r / u h y m e m u d urlereğitimi/hastalıkyuku/nufus.pdf. (Eriflim Tarihi: 22.12.2006).
• 2003 Türkiye Nüfus ve Sağlık Arafltırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye, II.Baskı, 2005.
• TC. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü, Yafllı Sağlığı. Ağustos, 2002.
• DİE. Türkiye Nüfusu Demografik Yapısı ve Geliflimi. 21.yüzyıl Ortasına Kadar Projeksiyonlar No:1839, DİE, Ankara, 1995.
• Akın B, Seviğ Ü, Karatafl N. Türkiyede Gerontoloji Hemflireliği Eğitimi(1): Bir Sertifika Programı Gelifltirme Çalıflması Programın Dayandığı Temeller, Deneyimler ve Eğitim Programı Önerisi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu Dergisi 2001; 5: 33–39.
• Bilgin G. Yafllılık Dönemi ve Sorunları. Actuel medi- cine 2000; Mart, 8: 3.
• Akgün S. Dünyada ve Türkiye’de Yafllı Nüfus Eğilimi, Sorunları ve İyileflme Önerileri. Türk Geriatri Dergisi 2004; 7: 105–110.
• Holland BE, Curren C. Aging. Total Patient Care, Foundations and Practice, Seventy. in: Hood GH, Dincer JR (eds), Toronto, 1988; 81–102.
• Altınyollar H, Biçer S, Afflar O. Yafllılık ve Yafllılık Sorunları. 7. Halk Sağlığı Günleri Bildiri Kitabı, 2001. 11. National Council of
• http//www.ElderlyServices.com. (Eriflim tarihi: 20.03.2006). Social
• Services. 12. Fletcher K, Westley CJ. Elderly Health. in: Stanhope M, Lancaster J (eds.) Community Public Health Nursing, 4th ed. Printed in The United States of America, 2000; 597–613 .
• Sandera J. Aged People in Need of Special Assistance and Social Care in (former) Czechoslovakıa. in: Stalnite GJ (ed.) Social Aspect and Country Reviews of Population Ageing. United Nations Economic Commusion for Europe, United Nations Population Fund, Economic Studies, no:6, United Nation, Newyork and Geneva, 1994; 124–129.
• Potter PA, Perry AG. Older Adult. Fundamentals of Nursing, Concept Process and Practice, 4th ed. 1997; 569–590.
• Vetter NJ, Jones DA, Victor C.R. Effectivenes of Health Visitors Working With Elderly Patient İngener- al Practice: A Randomised Controlled Trial. http//www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query. (Eriflim Tarihi: 20.10.2005).
• Hood GH, Dincher JR. Home Health Care, Total Patient Care Foundation and Practice. 7 th ed. Toronto, 1988; 264–269.
• Yaflam Kalitesi Rehberi. Hacettepe Üniversitesi, GEBAM, Ankara, 2001.
• Hoflgeçin K. Yafllıların Sağlık Sorunları ve Sağlık Bakımı. in: Y.Öztürk Y, Güney O (eds.) Aile Sağlığı El Kitabı. Kayseri, 1995; 137–142 . 19. Yafllılık Grubu Raporu
• Değerlendirilmesi” Sağlık Bakanlığı 1. Ulusal Sağlık Kongresi, Ankara, 1992. Mevcut
• Durumun 20. Kamu ve Yafllı Hizmetleri, Yaflamda Dönüflüm Dergisi, 2003; 4: 10–11.
• Danıfloğlu E. Yafllılık Politikaları, Yafllılık Hizmetleri. Sağlıklı Yafllanma Sempozyum Kitabı, Ankara, 26-27 Kasım 1992; 95–103 .
• Büyükcoflkun A. Yafllılık Sorunları ve Hemflirelik Yaklaflımları. in: Erefe İ (ed.) Halk Sağlığı Hemflireliği El Kitabı, Vehbi Koç Yayını, Birlik Ofset. İstanbul, 1998; 170–183.
• 224 Sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleflmesi Hakkında Kanun 10705 Sayılı Resmi Gazete, Kabul Tarihi: 05.01.1961.
• Eraslan A, İnaneri F, Çubukcu H, ve ark. Bir Sosyal Hizmet Alanı Olarak Yafllılık ve Sosyal Hizmetler, 4.Ulusal Sosyal Hizmetler Konferansı, 2000’li Yıllara Doğru Sosyal Denetimin Gerçeklefltirilmesinde Sosyal Hizmetlerin Yeri ve Önemi, s.231–235.
• T.C.Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) Yafllılık Hizmetleri Dairesi Raporu, 2000.
• Tatlıbal C. Huzur Evleri ve Toplum İç İçe Olmalı. Yaflamda Dönüflüm Dergisi, SHÇEK. 2003; 4: 1 6 – 1 7 .