Kürt Sorununa Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım: Mızgin, Nubihar ve Köprü

Year 2019, Volume: 10 Issue: 17, 2271 - 2298, 31.03.2019

Erdal Aydın

https://doi.org/10.26466/opus.522993

Abstract

Kürtler yüzyıllardır Türklerle
birlikte huzur, güven ve sadakat içinde ortak kaderi bu vatanda paylaşıyorlar.
Osmanlı’nın son döneminden itibaren uluslararası güçler tarafından etnik
milliyetçilik duygusu telkin edilerek bu kader kardeşliğine zarar verilmek
hedeflenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin bekası açısından komşu coğrafyada Irak,
İran ve Suriye’ye dağılmış Kürtlerle olan yakınlık her zamankinden daha ziyade
önem arz etmektedir. PKK ve YPG gibi uluslararası güçlerin maşası olmuş
terörist örgütler üzerinden Kürt realitesine yaklaşılması herkesim açısından
kayıplara sebep olacaktır. Bu çalışmada Kürt sorunu Mızgin, Nubihar ve Köprü
dergileri üzerinden karşılaştırmalı ve eleştirel bir yaklaşımla ele
alınacaktır. Bu üç dergi her ne kadar çıkış noktası olarak Kürtler ve Kürt
sorunu üzerine Said Nursi’den önemli referans alıyorlarsa da nihayetinde
mevzuya dair çok farklı sonuçlara ulaşmaktadırlar. Kürtçe yayın yapan Nubihar
dergisi Özal dönemindeki demokratik açılımlarla birlikte muhafazakâr Kürt
hareketi içerisinde yakın siyasi tarihimizde önemli bir yere sahiptir. Mızgin
AK Parti dönemine denk gelen 2004 ile 2011 yılları arasında yayınlanan ve daha
çok Doğu ve Güneydoğu bölgesinde Kürdistan İslami Devrim hareketini takip eden
bir dergi olarak karşımıza çıkmıştır. Köprü dergisi ise daha çok Yeni Asya
ekolü bünyesinde demokratik siyasal sistem içerisinde Kürt sorunu başta olmak
üzere kronik toplumsal sorunların çözümünü savunmaktadır. AK Parti döneminde
dergi ve Yeni Asya ekolü defaatle kırılmalar, bölünmeler yaşadı. Üç dergi başta
olmak üzere Kürtler ve “dindar toplum” kesimleri için önemli bir referans olan
Nursi’nin Türklerin liderliğinde İslam dünyasındaki birlikteliği hedefleyen
düşünceleri güncel koşullarda mevcut sorunlara bazı çözüm önerileri sunma potansiyeline
sahiptir. Bu araştırmada ilgili dergilerin kimlik ve anadilde eğitim bağlamında
Kürt milliyetçiliğine yaklaşımlarıyla birlikte seküler sisteme karşı duruşları
analiz edilecektir. 

Keywords

Kürtler, Milliyetçilik, Kimlik, Siyaset, Din

A Comparative Approach to Kurdish Question: Mızgin, Nubihar and Köprü

Abstract

Kurts share common homeland and destiny
with Turks through peace, security and loyalty for hundreds of years. Since the
last period of the Ottoman State, it has been aimed to harm the fate of
brotherhood by provoking a sense of ethnic nationalism by international forces.
It is more important than anytime to have close relationship with Kurds
scattered to neighbor geography including Iraq, Iran and Syria in the sense of
the survivability of Turkish Republic. It is a cause of losing for Turkey and
Kurds to approach Kurdish subject from the PKK and YPG terrorist organizations
which are instruments by hands of international super forces. Kurdish
nationality will critically be elaborated in this article by comparing three
journals, Mızgin, Nubihar and Köprü. Although these three journals give
significant references to Said Nursi in the context of Kurds and Kurdish
nationality but arrives different results and solutions for the subject.
Nubihar published in Kurdish language has crucial roles for conservative Kurdish
movements in late Turkish politics especially in the era of Özal which is
important period for democratization of Turkey. Journal Mızgin appeared during
2004 and 2011 encountering in the era of AK Party to fallow Kurdish Islamic
Revolution in the eastern and southeastern districts. Journal of Köprü by
patronage of Yeniasya community is fallowing a democratic way to solve Kurdish
question as well as chronical social problems of Turkey. The journal and
Yeniasya community are divided and dissolved many times in the era of AK Party.
Today, the ideas of Nursi aiming unity of Islamic World under Turkish
leadership may be very vital since he is a significant authority for three
journals as well as Kurds and conservatives. In this study, we analyze three
journals to see their approaches to Kurdish nationality in the sense of
identity and education in the mother language as well as their response to
secular system.

Keywords

: Kurts, Nationality, Identity, Politics, Religion

References

• Aksakal, H. (2010). Jitem, kaset ya da kirli siyaset skandalı. Mızgin, 72, 18-20.
• Aksakal, H. (2010). Yabancılaşma (alinasyon) ve Kürdistan örneği. Mızgin, 74, 30-32.
• Altıntaş, R. (2006). Anarşinin yegâne ilacı: dindarlık, Köprü, 94, 97-104.
• Aydeniz, V. (2011). Bediüzzaman Sad-i Nursi’nin Kürt aydınlarıyla olan ilişkileri. Süleyman Çevik (Ed.). Vefatının 50. Yılında Said Nursi Sempozyumu. İstanbul: Nubihar, s.361.
• Aydın, E. (2018a). Bediüzzaman Said Nursi’nin siyasete yaklaşımının değerlendirilmesi. EKEV Akademi, 22, 74, 57-82.
• Aydın, E. ve Can Atmaca, A. (2018b). Adem-i Merkeziyet Fikrine Bediüzzaman Said Nursi’nin Kürd Muhitinin Yerel Vasıfları Açısından Yaklaşımının Değerlendirilmesi. Kent Akademisi, 11(2), 332-344.
• Bakkal, A. (2006). Terörizmin sebep ve çareleri. Köprü, 94, http://www.koprudergisi.com/index.asp?Bolum=EskiSayilar&Goster=Yazi&YaziNo=753 adresinden 06.01.2019 tarihinde erişilmiştir. Beşikçi, İ. (2010). Cumhuriyet kürtlere ne kazandırdı? Mızgin,74, 6-9.
• Coşkun, V. (2011). Said-i Nursiye göre düşünce ve ifade özgürlüğü. Süleyman Çevik (Ed.), Vefatının 50. Yılında Said Nursi Sempozyumu. İstanbul: Nubihar, s.242-244.
• Demir, N. (2007). Güneydoğu sorunu. Köprü, 98, 217-221.
• Dılgeş, S. (2010). 21. Yüzyılda daha güçlü olabilmek için ve kardeşçe bir yaşam için çözüm: Federasyon, Mızgin, 71, 7-11.
• Dılgeş, S. (2010). Türkiye’deki iktidar savaşında Kürtler ve İslam’ın rolü. Mızgin, 73, 12-15.
• Duman, M . (2018). II. Dünya savaşı sonrasında dış politikada doğrultusunda gelişen kültürel bir ittifak: Halkevleri ve İngiliz kültür heyeti. Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 3(3), 57-73.
• Duran, B. (2009). Endüstri sonrası sivil toplumda ittihad-ı İslam. Köp-rü, 108, s.23-53.
• Duran, B. (2008). Nursi’de devlet algısı. Köprü, 103, 35-51.
• Ertaş, İ. (2010a). İman deryasından gelen Mızgin 7. Yılında. Mızgin, 71, 3-6.
• Ertaş, İ. (2010b). Kürt düşün aydınlanması ve Mızgin’in tarihsel rolü. Mızgin, 74, 17-22.
• Eryıldırım, E. (2011) Said-i Nursi’de toplum tasavvuru: Alternatif bir aydınlanma mı? Süleyman Çevik (Ed.). Vefatının 50. Yılında Said Nursi Sempozyumu. İstanbul: Nubihar, s.404-406.
• Gündoğdu, M . (2016). Namık Kemal’in Selimiyye Adlı Naziresinde İttihâd-I İslam Hedefi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (7), 63-75.
• Kasar, V. (2009). Ehl-i imanı birbirine bağlayan nurani rabıtalar. Köprü, 108, 93-107.
• Köseoğlu Y. ve Al H. (2013), Bir Siyasal Propaganda Aracı Olarak Sosyal Medya, Akademik İncelemeler Dergisi, 8(3), 103-25.
• Nursi, B.S. (2010a). Asar-ı Bediiyye. İstanbul: Envar Neşriyat.
• Nursi, B.S. (2010b). Emirdağ Lahikaları I. İstanbul: RNK.
• Nursi, B.S. (2010c). Şualar. İstanbul: RNK.
• Nursi, B.S. (2010d). Emirdağ II. İstanbul: RNK.
• Nursi, B.S. (2010e). Tarihçe-i Hayat. İstanbul: RNK.
• Nursi, B.S. (2010f). Lem’alar. İstanbul: RNK.
• Nursi, B.S. (2010g). Mektubat. İstanbul: RNK.
• Nursi, B.S. (2010h). Sözler. İstanbul: RNK
• Nursi, B.S. (2010ı). Mesnevi-yi Nuriye. İstanbul: RNK.
• Nursi, B.S. (2010i). Kastamonu. İstanbul: RNK.
• Özbek, Z. (2011). Eski Said ve Yeni Said kavramları üzerinde bir değerlendirme. Süleyman Çevik(Ed.). Vefatının 50. Yılında Said Nursi Sempozyumu. İstanbul: Nubihar, s.17-25.
• Özgel, İ. (2015) Çağdaş Tefsir Yönelişleri Açısından Bediüzzaman Said Nursî’nin Tefsir Yöntemi (Şuhûdî Tefsir). EKEV Akademi Dergisi, 61, 299-321.
• Özkul, O. (2008). Said Nursi’nin demokrasi düşüncesine katkısı ya da demokrasinin ontolojisi. Köprü, 104, 22-27.
• Süleyman Çevik ile söyleyişi, www.ilkehaber.com/haber/suleyman-cevikle-soyleyisi-1.-bolum-6855.htm (03-09-2018).
• Şengül, S. (2011). Osmanlı-Cumhuriyet eğitim modernleşme projeleri ve Medresetü’z-Zehra karşılaştırmalı bir analiz. Süleyman Çe-vik (Ed.). Vefatının 50. Yılında Said Nursi Sempozyumu, İstanbul: Nubihar, s.206-215.
• Tekin, O. (2011). Dünden bugüne Risale-i Nur hareketinde değişim. Süleyman Çevik (Ed.). Vefatının 50. Yılında Said Nursi Sempozyumu, İstanbul: Nubihar, s.78-82.
• Torun, İ. ve Koni, H. Said Nursi’nin düşünce ve tutumunda İslamcılık, Milliyetçilik ve Muhafazakarlık. Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 11(43), 213-35.
• Tunç, O. (2011). Said Nursi’nin Medresetü’z-Zehra projesi. Süleyman Çevik (Ed.). Vefatının 50. Yılında Said Nursi Sempozyumu. İstanbul: Nubihar, s.189-197.
• Tursun, D. (2010). Türk ve Kürt halklarında düşünsel altyapı analizi. Mızgin, 72, 8-12.
• Yalman, H. (2002). İyi bir Müslüman; İyi bir insan, iyi bir demokrattır. Köprü, 80, 10-17.
• Yıldız, A. (2016). Ne mutlu Türküm diyebilene. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yılmaz, M.K. (2007). Doğu ve Güneydoğu’nun temel sorunu. Köprü, 98, 119-32.
• Zınar, M. (2011). Said-i Kürdi ve Kürt meselesi. Süleyman Çevik (Ed.). Vefatının 50. Yılında Said Nursi Sempozyumu. İstanbul: Nubihar, s.133-145.
• Ferşadoğlu, A. http://www.haber7.com/siyaset/haber/264353-cocuklarimizi-dpye-ikna-edemedik (11-12-2018).