Banka Çalışanlarında İşe Yabancılaşma, İş Doyumu Ve Tükenmişlik Arasındaki İlişki

Year 2021, Volume: 17 Issue: 37, 4510 - 4534, 31.05.2021

Kasım Kaya

https://doi.org/10.26466/opus.821059

Cited By: 4

Abstract

İşe yabancılaşma, bireyin çalıştığı örgütte kariyer, ücret, üstleri tarafından tanınmama, teknolojinin artışıyla yaptığı işi anlayamama ve sık sık görev değişikliği ile uyum sorunu yaşaması gibi çeşitli sebeplerden dolayı işine karşı bıkkınlık, isteksizlik, hayal kırıklığı hissetmesidir. İş doyumu, bireyin iş yaşamını değerlendirmesi neticesinde hissettiği tatmin duygusudur. Bireylerin iş doyumunun sağlanması işe olan ilgilerinin ve örgüte olan bağlılıklarının artmasını sağlar. Tükenmişlik bireyin çeşitli nedenlerden dolayı kendisini bitkin, bıkkın, mutsuz, huzursuz, başarısız, umutsuz ve çaresiz hissettiği ve duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarısızlık şeklinde ortaya çıkan psikolojik bir hastalıktır. Bu çalışma, Şanlıurfa'da faaliyet gösteren bankalarda çalışan bireylerin işe yabancılaşma düzeyi, iş doyumu düzeyi ve tükenmişlik düzeyi arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırma amacı doğrultusunda oluşturulan anket 214 banka çalışanına gönüllülük esası ile uygulanmıştır. Katılımcıların işe yabancılaşma, iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek için yapılan spearman korelasyon analizi sonucunda işe yabancılaşma ve iş doyumu arasında negatif ve düşük bir ilişki olduğu, işe yabancılaşma ve tükenmişlik düzeyleri arasında pozitif ve orta bir ilişki olduğu ve iş doyumu ve tükenmişlik düzeyi arasında negatif ve düşük bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

işe yabancılaşma, iş doyumu, tükenmişlik, banka çalışanları

The Relationship Between Job Satisfaction, Alienation And Fatigue In Bank Employees

Abstract

Alienation is an individual's feeling of boredom, unwillingness and disappointment towards her/his job due to various reasons such as career in the organization she/he works, wage, not being recognized by her/his superiors, inability to understand her/his job with the increase of technology usage, and frequent adjustment problems. Job satisfaction is the feeling of satisfaction felt by an individual as a result of her/his evaluation of work life. Providing job satisfaction of individuals increases their interest in work and their commitment to the organization. Fatigue is a psychological illness in which the individual feels exhausted, bored, unhappy, restless, unsuccessful, hopeless and helpless due to various reasons, and emerges as emotional exhaustion, depersonalization and personal failure.
This study was carried out to reveal the relationship between job alienation, job satisfaction and fatigue of individuals working in banks operating in Şanlıurfa. The questionnaire, which was created in line with the purpose of the research, was applied to 214 bank employees on a voluntary basis. As a result of the spearman correlation analysis conducted to determine the relationship between job alienation, job satisfaction and fatigue levels of the participants, it was found that there was a negative and low relationship between job alienation and job satisfaction, a positive and moderate relationship between job alienation an

Keywords

Alienation, Job Satisfaction, Fatigue, Bank Employees

References

• Arslan, B. (2018). Marka aşkının tüketicilerin rasyonel olmayan satın alma davranışına etkisi: hazır giyim sektöründe bir uygulama. Journal of Strategic Research in Social Science, 8 (2), 97-118
• Arslan, B., ve Nur, E. (2018). Teknolojinin yeni çocuğu: K kuşağı. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(15), 329-347.
• Atiker, E. (1998). Modernizm ve kitle toplumu. Vadi.
• Aytaç, Ö. (2005). Modern bürokrasiler ve yabancılaşma ethosu. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 320, 321-326
• Bademci, V. (2001). Türkiye’deki okullar ne işe yarar. Konferans. Düzenleyen: Ankara Türk Telekom Anadolu Teknik L. Ankara: Başkent Öğretmenevi Konferans Salonu, 9.
• Başaran, İ. E. (2008). Örgütsel davranış: İnsanın üretim gücü. Ekinoks Eğitim Danışmanlık.
• Çakır, Ö. (2006). Ücret adaletinin iş davranışları üzerindeki etkisi. Kamu-iş.
• Çalışkan, Z. (2005). İş tatmini: Malatya’da sağlık kuruluşları üzerine bir uygulama. Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, 4(1), 9-18
• Çam, O. (1992). Tükenmişlik envanterinin geçerlik ve güvenirliğinin araştırılması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı, 155-166.
• Dinçer, Ö. (1998). Stratejik yönetim ve işletme politikası (5. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Ehtiyar, R., ve Yanardağ, M. (2008). Organizational silence: A survey on employees working in a chain hotel. Tourism and Hospitality Management, 14(1), 51-68
• Erdoğan, İ. (1996). İşletme yönetiminde örgütsel davranış. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi.
• Erkmen, T., ve Şencan, H. (1994). Örgüt kültürünün iş doyumu üzerindeki etkisinin otomotiv sanayide faaliyet gösteren farklı büyüklükteki iki işletmede araştırılması. İÜ İşletme Fakültesi Dergisi, 23(2), 107-125
• Eyuboğlu, İ. Z. (1995). Türk dilinin etimoloji sözlüğü. Sosyal yayınlar.
• Farber, B. A. (1984). Stress and burnout in suburban teachers. The Journal of Educational Research, 77(6), 325-331
• Gençay, Ö. A. (2007). Beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyumu ve mesleki tükenmişliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 765-780
• Güçlü, N. (2003). Örgüt kültürü. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 61-85.
• Günsal, E. (2010). Algılanan örgütsel adalet ile örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişki ve bir araştırma
• Izgar, H. (2003). Çalışanlarda Stres ve Tükenmişlik. Endüstri ve Örgüt Psikolojisi, Ed: Hüseyin Izgar, Eğitim Kitabevi Yayınları, Konya.
• Kaçmaz, N. (2005). Tükenmişlik (burnout) sendromu. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68(1), 29-32
• Keser, A. (2006). Çağrı merkezi çalışanlarında iş yükü düzeyi ile iş doyumu ilişkisinin araştırılması
• Kolasa, J. B. (1969). İşletmeler İçin Davranış Bilimlerine Giriş, Çev. Kemal Tosun ve Diğ., İşletme İktisadı Enstitüsü Yayınları, (42).
• Korman, A. K., Akhun, İ., ve Alkan, C. (1978). Endüstriyel ve organizasyonel psikoloji. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Küçük, F., Arslan, B., ve Nur, E.. (2018). Hizmet kalitesi algısı ile memnuniyet düzeyi arasındaki ilişki: Harran Üniversitesi öğrencileri üzerine bir uygulama. Econharran Harran Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 40-56.
• Levinson, H. (1996). Burnout. Harvard Business Review. July-August, 153-161.
• Maslach, C., ve Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of organizational behavior, 2(2), 99-113.
• Mottaz, C. J. (1981). Some determinants of work alienation. Sociological Quarterly, 22(4), 515-529.
• Nur, E., Arslan, B. ve Küçük F. (2020). Teknoloji ve… Edi. Aztimur, H. ve Arslan, B., Bölüm Adı: Sanal Kaytarma Davranışları ile Çevrimiçi Satınalma Davranışları Arasındaki İlişki: Kadın Sağlık Çalışanlar Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Litvanya: SRA Akademik Yayınlar.
• Oshagbemi, T. (2000). Is length of service related to the level of job satisfaction?. International Journal of Social Economics.
• Özler, n. d. e., ve Dirican, m. ö. Örgütlerde yabancılaşma ile tükenmişlik sendromu arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma. Dumlupınar üniversitesi sosyal bilimler dergisi, (39).
• Sevimli, F., ve İşcan, Ö. F. (2005). Bireysel ve iş ortamina ait etkenler açisindan iş doyumu. Ege Akademik Bakış Dergisi, 5(1), 55-64.
• Sürgevil, O. (2006). Çalışma hayatında tükenmişlik sendromu: Tükenmişlikle mücadele teknikleri. Nobel Yayın.
• Şimşek, H., Balay, R., ve Şimşek, A. (2012). İlköğretim sınıf öğretmenlerinde mesleki yabancılaşma. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 53-72.
• Şimşek, M.Ş., Çelik, A., Akgemci, T., ve Fettahlıoğlu, T. (2006). Örgütlerde yabancılaşmanın yönetimi araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , (15), 569-587.
• Tekir, Ö., Çevik, C., Selma, A. R. I. K., ve Çetin, G. (2016). Sağlık çalışanlarının tükenmişlik, iş doyumu düzeyleri ve yaşam doyumunun incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 18(2), 51-63.
• Torun, A. (1997). Stres ve Tükenmişlik, Endüstri ve Örgüt Psikolojisi. Baskı, Editör: Suna Tevrüz, Türk Psikologlar Derneği ve Kalder Derneği Ortak Yayını, İstanbul.
• Turan, M., ve Parsak, G. (2011). Yabancılaşma ve iş tatmini ilişkisi: Bir devlet üniversitesi idari personeli üzerinde araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 1-20.
• Tutar, H. (2004). İş yerinde psikolojik şiddet. Platin Yayınları.
• Yalçın, İ., ve Koyuncu, S. C. (2014). Örgütsel Yabancılaşma Olgusunun İş Tatmini Üzerine Etkisi: Niğde İlinde Bir Araştırma. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2014(1), 86-94.