Farklı IBA uygulama şekillerinin karadut odun çeliklerinin köklenmesi üzerine

Year 2021, Volume: 11 Issue: 1, 64 - 72, 30.06.2021

Serdar Öz Çetin Çekiç Kenan Yıldız

Abstract

Çalışmada, farklı uygulama şekilleri ile IBA’nın çelikle çoğaltmada köklenme üzerine olan etkinliğinin artırılıp artırılamayacağı incelenmiştir. Bu amaçla karadut odun çelikleri kullanılıştır. IBA çeliğin farklı kısımlarına, farklı formlarda ve farklı sürelerde uygulanmıştır. Çalışma sonunda alt kısımları uzun süre (24 saat) düşük konsantrasyonlu (60 ppm) hormon çözeltisinde bekletin çeliklerde büyük oranda çürüme olduğu gözlenmiştir. En yüksek köklenme oranları alt kısımları 6000 ppm sıvı (%66.7) veya toz IBA çözeltisine batırılan çeliklerden (%51.2) elde edilmiştir. Çelik başına en yüksek kök sayısı (6.7) alt kısmı 6000 pmm IBA batırıldıktan sonra perlit ortamına dikilen çeliklerde tespit edilmiştir. Yapılan ortogonal karşılaştırmalar sonucunda, her ne kadar üstten yapılan uygulamaya kıyasla daha fazla çürüme gözlense de köklenme oranının alt kısmına hormon uygulanan çeliklerde daha yüksek olduğu belirlenmiştir. IBA’nın toz formuna kıyasla sıvı çözeltisinin köklenmede daha etkili olduğu görülmüştür. IBA’nın düşük dozda uzun süre uygulamasına kıyasla yüksek dozda kısa süre uygulanmasının daha etkili olduğu belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca köklenme ortamı olarak kum ve perlit karşılaştırılmış ve genel olarak perlit ortamında daha yüksek köklenme başarısı elde edilmiştir.

Keywords

Adventif kök, alt uç, üst uç, toz preparat

Supporting Institution

Destek alınmamıştır.

References

• Blazich F A (1988). Chemicals and formulations used to promote adventitious rooting,. In: T.E. Davis, B.E. Haissig, and N. Sankhla (eds.). Adventitious Root Formation in Cuttings. Dioscorides Press, Portland, OR. pp. 132–149
• Blythe E K, Sibley J L, Tilt K M & Ruter J M (2007). Methods of Auxin Application in Cutting Propagation: A Review of 70 Years of Scientific Discovery and Commercial Practice. Journal of Environmental. Horticulture 25(3):166-185.
• Ford Y Y, Bonham E C, Cameron R W F, Blake P S, Judd H L & Harrison-Murray R S (2002). Adventitious rooting: examining the role of auxin in an easy- and a difficult-to-root plant. Plant Growth Regulation 36:149-159
• Inocente V H H, Nienow A A & Tre L (2018). Time of treatment with IBA in olive cultivars rooting. Revista Brasileira de Fruticultura 40: 1-6.
• Hartmann H T, Kester D & Davies F T (1990). Plant Propagation.-Principles and Practices. Prentice Hall Inc., USA. Fifth Edition
• İzgi M N (2020). Farklı IBA (İndol-3-Bütirik Asit) Dozları ve Köklendirme Ortamlarının Bazı Tıbbi Bitkilerin Köklenmesi Üzerine Etkileri. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi - Turkish Journal of Agricultural Research 7(1): 9-16.
• Karadeniz T & Şişman T (2003). Beyaz Dut ve Karadutun Meyve Özellikleri ve Çelikle Çoğaltılması. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu Kitabı 23-25 Ekim Ordu s: 428-432.
• Keskin K (2016). Çeşitli uygulamaların bazı meyve türlerinde adventif kök oluşumu ve köklenme üzerine etkilerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Koyuncu F, Vural E & Çelik M (2003). Karadut (Morus nigra L.) çeliklerinin köklendirilmesi üzerine araştırmalar. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu Kitabı, 23-25 Ekim Ordu s: 424-427.
• Krisantini S, Johnston M, Williams R R & Beveridge C (2003). Propagation of Grevillea. Comb. Proc. International Plant Propapation Society 53:154158.
• Luckman G A & Menary R C (2002). Increased root initiation in cuttings of Eucalyptus nitens by delayed auxin application. Plant Growth Regulat. 38:31-35.
• Macdonald B (1987). Practical Woody Plant Propagation for Nursery Growers. Timber Press, Portland, OR.
• McGuire J J & Sorensen D C (1966). Effect of terminal applications of IBA on rooting of woody ornamental plants. Comb. Proc. International Plant Propapation Society 16:257–260.
• Marks T R (1996). The role of the shoot apex in controlling rhizogenesis in vitro. Plant Growth Regul 20: 57-60.
• Shibaoka H (1971). Effects of indoleacetic, pchlorophenoxyisobutyric and 2,4,6-richlorophenoxyacetic acids on three phases of rooting in Azukia cuttings. Plant Cell Physiology 12:193-200.
• Singh B, Rawat J S, Gusain Y S, Khanduri V P, Riyal M K & Kumar P (2021). Shoot position, cutting types and auxin treatments influence rooting response on Tecoma stans. Ornamental Horticulture 27:213-220.
• Song S J, Ko C H, Shin U S, Oh H J, Kim S Y & Lee S Y (2019). Successful stem cutting propagation of Patrinia rupestris for horticulture. Rhizosphere 9:90-92.
• Ticknor R L (1981). A comparison of several hormone formulations for rooting cuttings. Comb. Proc. International Plant Propapation Society 31:109-112.
• Turna İ, Kulaç Ş, Güney D, & Seyis E (2013). Boylu maviyemiş (Vaccinium corymbosum L. )’in çelikle üretilmesinde hormon ve ortamın etkisi. Ormancılık Dergisi 9(2): 93-104
• Türkmen O S (2019). Endemik Sarıkız Çayı Sideritis trojana Bornm bitkisinin çelikle çoğaltım şartlarının belirlenmesi. ÇOMÜ Ziraat. Fakülyesi Dergisi. (COMU J. Agric. Fac.) 7 (1): 175-179
• Yıldız K & Koyuncu F (2000). Karadutun (M. nigra L) odun çelikleri ile çoğaltılması üzerine bir araştırma. Derim 17(3): 130-135.