AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ VE TÜRKİYE’NİN MAKROEKONOMİK PERFORMANSLARININ TOPSIS YÖNTEMİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 129 - 143, 31.12.2018

Mehmet Ela , Ahmet Doğan , Onur Uçar

Öz

Bu
çalışmada AB ülkeleri ve Türkiye’nin 2015 yılındaki makroekonomik
performansları analiz edilmiştir. Bu amaçla, literatür temel alınarak
oluşturulan makroekonomik kriterler (büyüme, enflasyon, işsizlik ve cari
denge/GSYH) belirlenmiş ve söz konusu kriterler, literatürde sıklıkla
kullanılan çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan TOPSIS yöntemi ile
değerlendirilmeye tabi tutulmuştur. Çalışmadan elde edilen sonuç dikkate
alındığında: makroekonomik açıdan performansı en yüksek ülkeler olarak İrlanda,
Kıbrıs ve Polonya olarak ön plana çıkarken; en düşük makroekonomik performansa
sahip ülkeler ise Türkiye, Avusturya ve Belçika şeklinde sıralanmıştır. Çalışmanın sonuçlarından elde
edilen çıkarımlara göre: Avrupa ülkeleri arasında vuku bulan ekonomik yakınsamanın
krizle birlikte bozulduğu tespit edilmiş; bunun yanında, ekonomik göstergeler
konusunda merkez ülkelerin etkinliğinin politik güçleri ile ters yönde hareket
ettiği belirlenmiş ve son olarak, Türkiye’nin makroekonomik açıdan son sırada
yer almasının Avrupa Birliği’nin sağladığı ekonomik avantajların da bir sonucu
olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

TOPSIS, Makroekonomik Gösterge, AB, Türkiye

Kaynakça

• Altay Topçu, B., Oralhan, B. (2017). Türkiye ve OECD Ülkeleri’nin Temel Makroekonomik Göstergeler Açısından Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Karşılaştırılması. International Journal of Academic Value Studies, 3(14), 260-277.
• Chowdhury, S. M., Zahedul, I., Bayar, Y., Kılıç, C. (2013). Effects of Major Macroeconomic Indicators on Emerging Markets Bond Index. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 15(2), 15-30.
• Cihan, Y., Salur, M. N. (2017). Comparison of the Economic Performance between Turkey and Brics Countries Using Topsis Method. Journal of Current Researches on Business and Economics, 7(2), 350-358.Communities (2009). Multi-Criteria Analysis: A Manual. Erişim Tarihi: 30.04.2018. http://eprints.lse.ac.uk/12761/1/Multi-criteria_Analysis.pdf
• Dinçer, S. E. (2011). Multi-criteria Analysis of Economic Activity for European Union Member States and Candidate Countries: TOPSIS and WSA Applications. European Journal of Social Sciences, 21(49), 563-572.
• Franks, J., Barkbu, B., Blavy, R., Oman, W., Schoelermann, H. (2018). Economic Convergence in the Euro Area: Coming Together or Drifting Apart? IMF Working Paper, No. WP/18/10.
• Enu, P., Havi, E. D. K., Attah-Obeng, P. (2013). Impact of Macroeconomic Factors on Foreign Direct Investment in Ghana: A Cointegration Analysis. European Scientific Journal, 9(28), 331-348.
• Eser, L. Y., Ela, M. (2015). Avrupa Borç Krizi: Nasıl, Neden ve Nereye? Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(1), 209- 232.
• European Union (2015). European Economic Forecast Autumn 2015. European Economy Institutional Papers, No. 011.
• Eurostat (2018). Current Account Balance - 3 Year Average. Erişim Tarihi: 20.04.2018. http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&language=en&pcode=tipsbp10&tableSelection=1
• Eyüboğlu, K. (2017). Türk Dünyasında Yer Alan Ülkelerin Makro Performanslarının Karşılaştırılması. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 83, 331-350.
• Eyüboğlu, K. (2016). Comparison of Developing Countries’ Macro Performances with AHP and TOPSIS Methods. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 131-146.
• Genç, T., Masça, M. (2013). TOPSIS ve PROMETHEE Yöntemleri ile Elde Edilen Üstünlük Sıralamalarının Bir Uygulama Üzerinden Karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, SV(II), 539-567.
• Göktolga, Z. G., Karakış, E., Türkay, H. (2015). Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin ekonomik performanslarının TOPSIS metodu ile karşılaştırılması. International Conference on Eurasian Economies sempozyumunda sunulan bildiri, 9-11 Eylül 2015, Kazan, Rusya. Erişim adresi: https://www.avekon.org/papers/1270.pdf
• Le Europe (2017). The EU Single Market: Impact on Member States. Erişim Tarihi: 30.04.2018. http://www.amchameu.eu/sites/default/files/amcham_eu_single_market_web.pdf
• Majumber, Mrinmoy (2015). Impact of Urbanization on Water Shortage in Face of Climatic Aberrations. Singapur: Springer.
• Masca, M. (2017). Economic Performance Evaluation of European Union Countries by Topsis Method. North Economic Review, 1(1), 83-94.
• Özcan U., Söylemez İ., Doğan A. (2016a) An Evaluatıon Of The Performance Of Engıneerıng Departments In A Turkısh Unıversıty, The Eurasia Proceedings of Educational & Social Sciences (EPESS), 5(1), 416-419.
• Özcan U., Doğan A., Söylemez İ. (2016b). Evaluation of Research Projects of Undergraduate Students in An Engineering Department Using Topsis Method, The Eurasia Proceedings of Educational & Social Sciences (EPESS), 5(1), 420-424.
• Özden, Ü. H. (2011). TOPSIS Yöntemi ile Avrupa Birliğine Üye ve Aday Ülkelerin Ekonomik Göstergelere Göre Sıralanması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 215-236.
• Pal, K., Mittal, R. (2011). Impact of Macroeconomic Indicators on Indian Capital Markets. The Journal of Risk Finance, 12(2), 84-97.
• Sevfin, H., Kundakçı, N. (2017). TOPSIS ve MOORA Yöntemleri ile Avrupa Birliği’ne Üye Olan Ülkelerin ve Türkiye’nin Ekonomik Göstergelere Göre Sıralanması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(3), 87-107.
• Singh, S. S., Gagan, D., Mahendru, M. (2013). Impact of Economic Indicators on FDI: A Case of India. Erişim Tarihi: 29.04.2018. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2256808
• Tibulcă, I. L. (2014). Fiscal Convergence in the European Union in the Context of the Global Financial Crisis. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 4(2), 152-158.
• Triantaphyllou, E., Shu, B., Sanchez, S. N., Ray, T. (1998). Multi-Criteria Decision Making: An Operations Research Approach. Erişim Tarihi: 29.04.2018. http://bit.csc.lsu.edu/trianta/EditedBook_CHAPTERS/EEEE1.pdf
• Turan, G., Eker, İ., Pekar, J. (2010). Selection with TOPSIS Method among of EU Candidate and Pre-Accession Countries. Ekonomické Rozhľady/Economic Review, 39(4), 473-480.
• TÜİK (2018). İstatistik Göstergeler. Erişim Tarihi: 29.04.2018. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=istgosterge Velasquez, M., Hester, P. T. (2013). An Analysis of Multi-Criteria Decision Making Methods. International Journal of Operations Research, 10(2), 56-66.
• Ulusoy, A., Ela, M. (2015). Avrupa borç krizinin makroekonomik etkileri ve Türkiye. International Conference on Eurasian Economies sempozyumunda sunulan bildiri, 9-11 Eylül 2015, Kazan, Rusya. Erişim adresi: https://www.avekon.org/papers/1363.pdf
• Urfalıoğlu, F., Genç, T. (2013). Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri ile Türkiye’nin Ekonomik Performansının Avrupa Birliği Üye Ülkeleri ile Karşılaştırılması. Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, XXXV(II), 329-359.
• Von Hagen, J. (1998). Budgeting Institutions for Aggregate Fiscal Discipline, ZEI Working Paper, No. B 01-1998.
• Von Hagen, J. (2003). Fiscal Discipline and Growth in Euroland: Experiences with the Stability and Growth Pact, ZEI Working Paper, No. B 06-2003
• World Bank (2018). Political Risk Services International Country Risk Guide (PRS). Erişim Tarihi: 29.04.2018. https://info.worldbank.org/governance/wgi/pdf/prs.xlsx