Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma Görevlisi Hekimlerin Uyku Kalitelerinin ve Uyku Kalitelerine Etki Edebilecek Faktörlerin Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 41 Sayı: 4, 304 - 314, 01.10.2019

Ali Eyüpoğlu , İlhami Ünlüoğlu , Muzaffer Bilgin , Uğur Bilge

https://doi.org/10.20515/otd.410439

Cited By: 4

Öz

Hekimler meslek hayatları
boyunca, özellikle de araştırma görevlisi olarak çalıştıkları dönemde uzun ve
yorucu çalışma süreleriyle baş etmek zorunda kalırlar. Bu dönemde uyku
kaliteleri birçok sebepten olumsuz etkilenebilir. Çalışmamızda Eskişehir
Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi araştırma görevlisi hekimlerin
uyku kalitelerinin saptanması ve uyku kalitelerine etki edebilecek faktörlerin
araştırılarak uygun istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmesi amaçlandı. Çalışmamıza ESOGÜ Tıp Fakültesi’nde
Eylül 2015 - Aralık 2015 tarihleri arasında görev yapan 189 araştırma görevlisi
hekim dahil edilmiştir. Hazırlanan sosyodemografik veri formu, uyku kalitesini
etkileyebilecek faktörler formu ve Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği (PUKÖ)
araştırma görevlisi hekimlerle yüzyüze görüşülerek doldurulmuştur. Veriler IBM
SPSS Versiyon 21.0 istatistiksel paket programı ile değerlendirilmiştir.
Araştırma görevlisi hekimlerin ortalama uyku süresi 6,41±1,15 saat, PUKÖ puan
ortalamaları 6,75±3,08 olarak belirlenmiştir. Çalışmamıza katılan 189 araştırma
görevlisi hekimin 46 (%24,3)’sının uyku kalitesinin iyi olduğu, 143
(%75,7)’ünün uyku kalitesinin kötü olduğu saptanmıştır. Çalışmamızda araştırma
görevlisi hekimlerin medeni durumları, bazı alışkanlıkları ve çalışma
koşulları, meslek memnuniyet durumları ile uyku kaliteleri arasında
istatistiksel olarak anlamlı ilişki (p<0,05) olduğunu belirledik. Araştırma
görevlisi hekimlerin dörtte üç gibi büyük bir bölümünün uyku kalitelerinin kötü
olduğu tespit edildi. Araştırma görevlisi hekimlerin uyku kalitelerinin
iyileştirilmesi, dolayısıyla daha kaliteli uzmanlık eğitimi alıp daha kaliteli
sağlık hizmeti sunabilmeleri için, araştırma görevlisi hekimlerin ve çalışma
düzeni programlayıcılarının uyku kalitesini bozabilecek olumsuzlukların
düzeltilmesinde daha fazla çabalarına gereksinim olduğu kanaatindeyiz.

Anahtar Kelimeler

Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği, Uyku Kalitesi, Araştırma Görevlisi Hekimler

Evaluation of Sleep Quality and Factors Affecting Sleep Quality of Research Assistant Doctors at Eskişehir Osmangazi University Medical Faculty

Öz

Physicians have to cope with
their long and exhausting working time during their career, especially when
they are working as research assistants. In this period, their sleep quality
can be affected negatively in many ways. In our study, it was aimed to
determine the sleeping qualities of physicians who are research assistants in
Eskişehir Osmangazi University Faculty of Medicine and to investigate the
factors that may affect sleep quality by evaluating them with appropriate
statistical methods. 189 research assistant doctors who were working at
Eskişehir Osmangazi University Faculty of Medicine between September 2015 and
December 2015 were included in our study. The sociodemographic data form, a
form of factors that could affect sleep quality and the Pittsburgh Sleep
Quality Index (PSQI) was filled out by interviewing face to face with
physicians. The data were evaluated with the IBM SPSS statistics v21.0 package
program. Mean duration of sleep was 6.41±1.15 hours, and mean PSQI score was
6.75±3.08 for research assistant doctors. Of the 189 research assistant doctors
who participated in our study, 46 (24.3%) had good sleep quality and 143
(75.7%) had poor sleep quality. In our study, we found that there was a
statistically significant relationship between sleep quality of research
assistant doctors and their marital status, some habits and working conditions,
occupational satisfaction status (p<0,05). It was found that as many as
three-quarters of the research assistant doctors had poor sleep quality. We
believe more efforts are needed to improve disadvantages that may impair sleep
quality of research assistant doctors and working time schedulers therefore
sleep quality of research assistant doctors can be improved which can lead to
more valuable speciality education and providing more qualified health care.

Anahtar Kelimeler

Pittsburgh Sleep Quality Index, Research Assistant Doctors, Sleep Quality

Kaynakça

• Guyton AC, Hall JA. Tıbbi Fizyoloji. Çavuşoğlu H, çeviren. İstanbul:Yüce & Nobel Tıp; 2001.
• Güllü Z, İtil O, Öztura İ ve ark. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı ve Obstrüktif Uyku Apne Sendromu Birlikteliği (Overlap Sendromu). Toraks Dergisi. 2002; 3:161-8.
• Önler E. & Yılmaz A. Cerrahi Birimlerde Yatan Hastalarda Uyku Kalitesi. İstanbul Üniversitesi Hemşirelik Dergisi. 2008; 16(62):114-121.
• Institute of Medicine. Sleep Disorders and Sleep Deprivation: An Unmet Public Health Problem. Washington, DC. The National Academies Press; 2006.
• Drake C, et al. Caffeine Effects on Sleep Taken 0, 3, or 6 Hours Before Going to Bed. Journal of Clinical Sleep Medicine. 2013; 9(11):1195-1200.
• Ursin R. Serotonin and Sleep. Sleep Medicine Reviews. 2002; 6(1):55-67.
• Şahin L, Aşçıoğlu M. Uyku ve Uykunun Düzenlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013; 22(1):93-98.
• Özçelik F. ve ark. Melatonin: Genel Özellikleri ve Psikiyatrik Bozukluklardaki Rolü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2013; 5(2):179-203.
• Troxel WM. Marital Quality and The Marital Bed: Examining the Covariation Between Relationship Quality and Sleep. Sleep Medicine Reviews. 2007; 11:389–404.
• Hale L. Who Has Time to Sleep? J Publ Health. 2005; 27(2):205–11.
• Gallagher S, Phillips AC, Carroll D. Parental Stress is Associated with Poor Sleep Quality in Parents Caring for Children with Developmental Disabilities. J. Pediatr. Psychol. 2010; 35 (7):728-737
• Ridolo E, Caffarelli C, Olivieri E, Montagni M, Incorvaia C, Baiardini I, & Canonica GW. Quality of Sleep in Allergic Children and Their Parents. Allergologia et Immunopathologia. 2015; 43(2):180-184.
• Başpınar R. ve ark. Tıpta Uzmanlık Öğrencisi Hekimlerde Depresyon Sıklığı ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Dergisi. 2016; 7(25).
• Min AA, et al. Sleep Disturbances Predict Prospective Declines in Resident Physicians’ Psychological Well-being [online] Med Educ Online. 2015; 20: 28530 . Available from: http://dx.doi.org/10.3402/meo.v20.28530 [21/08/16].
• Marakoğlu K. ve ark. Tıp Fakültesi Araştırma Görevlilerinde Tükenmişlik Sendromu ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. Genel Tıp Derg. 2013; 23:102-8.
• Howard SK, Gaba DM, Rosekind MR, et al. The Risks and Implications of Excessive Daytime Sleepness in Resident Physicians. Acad Med. 2002; 77:1019-1025.
• Barger LK, et al. Extended Work Shifts and the Risk of Motor Vehicle Crashes among Interns. The New England Journal of Medicine. 2005; 352:125-134.
• Buysse DJ, et al. Relationships Between the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), Epworth Sleepiness Scale (ESS), and Clinical/Polysomnographic Measures in a Community Sample. J Clin Sleep Med. 2008; 4:563-71.
• Agargun MY, Kara H, & Anlar O. The Validity and Reliability of the Pittsburgh Sleep Quality Index. Turk Psikiyatri Dergisi. 1996; 7(2):107-115.
• Polisomnografi Dışı Tanı Yöntemleri-Anketler. [online]. Available from: http://www.toraks.org.tr/uploadFiles/book/file/2811201293350-3032.pdf [26/02/2016].
• Türkiye’de Erişkin Toplumda Uyku Epidemiyolojisi Araştırması İlk Sonuçları. Türk Uyku Tıbbı Derneği Yayını; 2010.
• Üstün Y, Yücel ŞÇ. Hemşirelerin Uyku Kalitesinin İncelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2011; 4(1):29-38.
• Senol V. ve ark. The Effects of the Sleep Quality of 112 Emergency Health Workers in Kayseri, Turkey on Their Professional Life. Turkish Journal of Emergency Medicine. 2014; 14(4):172-178.
• Günaydın N. Bir Devlet Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Uyku Kalitesi ve Genel Ruhsal Durumlarına Etkisi. Journal of Psychiatric Nursing. 2014; 5(1):33-40.
• Tan MN, Özçakar N, & Kartal M. Asistan Hekimlerin Tıpta Uzmanlık Eğitimi Kapsamında Mesleki Memnuniyetleri ve Yaşam Koşulları ile İlişkisi. Marmara Medical Journal. 2012; 25:20-5.
• Dikmetaş E, Top M, & Ergin G. Asistan Hekimlerin Tükenmişlik ve Mobbing Düzeylerinin İncelenmesi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2011; 22(3):137-149.
• Machi MS, Staum M, Callaway CW, Moore C, Jeong K, Suyama J, ... & Hostler D. The Relationship Between Shift Work, Sleep and Cognition in Career Emergency Physicians. Academic Emergency Medicine. 2012; 19(1):85-91.
• Vela-Bueno A, Moreno-Jiménez B, Rodríguez-Muñoz A, Olavarrieta-Bernardino S, Fernández-Mendoza J, De la Cruz-Troca JJ, ... & Vgontzas AN. Insomnia and Sleep Quality Among Primary Care Physicians with Low and High Burnout Levels. Journal of Psychosomatic Research. 2008; 64(4):435-442.
• Mota MC, Waterhouse J, De-Souza DA, Rossato LT, Silva CM, Araújo M BJ, ... & Crispim CA. Sleep Pattern is Associated with Adipokine Levels and Nutritional Markers in Resident Physicians. Chronobiology International. 2014; 31(10):1130-1138.
• Steptoe A, Peacey V, & Wardle J. Sleep Duration and Health in Young Adults. Archives of Internal Medicine. 2006; 166(16):1689-1692.
• Çalıyurt O. Sirkadiyen Uyku Uyanıklık Düzenini Etkileyen İş ve Çalışma Gruplarında Uyku Kalitesinin Değerlendirilmesi. Psikiyatri ABD. Tıpta Uzmanlık Tezi. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Edirne, 1998.
• Karagözoğlu S, Bingöl N. Sleep Quality and Job Satisfaction of Turkish Nurses. Nursing Outlook, November- December. 2008; 56(6):298-307.
• Biçici F. Psoriasisli Hastalarda Uyku Kalitesinin Değerlendirilmesi. Dermatoloji Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sivas, 2010.
• Reyner LA, Horne JA, & Reyner A. Gender-and Age-related Differences in Sleep Determined by Home-recorded Sleep Logs and Actimetry from 400 Adults. Sleep. 1995; 18(2):127-134.
• Ghalichi L, Pournik O, Ghaffari M, & Vingard E. Sleep Quality among Health Care Workers. Archives of Iranian Medicine. 2013;16(2):100-103.
• Yılmaz H, Tuncel D. Uyku Bozukluklarında Tedavi Rehberi. 2014.
• Linton SJ. Does Work Stress Predict Insomnia? A Prospective Study. British Journal of Health Psychology. 2004; 9(2):127-136.
• Kenney SR, LaBrie JW, Hummer JF, & Pham AT. Global Sleep Quality as a Moderator of Alcohol Consumption and Consequences in College Students. Addictive Behaviors. 2012; 37(4):507-512.
• Dorrian J, Paterson J, Dawson D, Pincombe J, Grech C, & Rogers AE. Sleep, Stress and Compensatory Behaviors in Australian Nurses and Midwives. Revista de Saude Publica. 2011; 45(5):922-930.
• Papp KK, Stoller EP, Sage P, Aikens JE, Owens J, Avidan A, ... & Strohl KP. The Effects of Sleep Loss and Fatigue on Resident–physicians: A Multi-institutional, Mixed-method Study. Academic Medicine. 2004; 79(5):394-406.
• Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği.Resmi Gazete. 2014 Nisan 26; Sayı:28983.