Türkiye’de Sezaryen Sonrası Vajinal Doğumla İlgili Web Sitelerinin Nitel Analizi: Bir Doküman Analizi

Year 2024, , 349 - 357, 30.08.2024

Elif Tuğçe Çitil , Funda Çitil Canbay , Hatice Kayrak

https://doi.org/10.38108/ouhcd.1297518

Abstract

Amaç: Bu çalışma Türkiye’de sezaryen sonrası vajinal doğum (SSVD) hakkında web sitelerinin özelliklerini ve içeriklerini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Yöntem: Araştırma niteliksel bir doküman analizidir. Araştırmada doküman tarama modeli uygulanmıştır. Tarama işlemi Nisan-Ağustos 2021 tarihleri arasında yapılmıştır. Google arama motorunda amaçlı örnekleme kriterleri için, “SSVD’’,“SSVD bilgi’’, “SSVD riskler’’ ve “ bir kez sezaryen hep sezaryen” anahtar kelimeleriyle, aktif ve çok kullanılan 65 web sitesi analiz edilmiştir. Analizde betimleyici doküman analizi uygulanmıştır. Kalite değerlendirme Silberg’in hesap verilebilirlik kriterlerine göre derecelendirilmiştir.
Bulgular: Bulgularda web sitelerinin 23'ü yeterlilik kriterlerini karşılamıştır. Anonim sitelerde daha çok gebelerin kullandığı ve kadınların deneyimlerini paylaştığı forumlara dayanıyordu. Web sitelerinde genelde bilgi alışverişi yapılıyordu. Web sitelerinin kurulum amaçları çoğunlukla finansman sağlamak ya da reklam amaçlı olarak özel hastaneler ve klinisyenler tarafından kurulmuştu. Web sitelerinde tıp terminolojisi yaygın olarak kullanılmıştır. Ancak devlet organları tarafından kurulan sağlık hizmetlerine dayalı az sayıdaki web siteleri SSVD hakkında kanıta dayalı bilgileri uygun bir şekilde sunmuştur.
Sonuç: Sezaryen sonrası vajinal doğum hakkında bilgi sağlayan web sitelerinin içerikleri kurulum amaçlarına göre değişkenlik göstermektedir. Türkiye’de web sitelerinin güvenilirliği ve sezaryen sonrası doğum tercihlerinde doğru katkı sağlamak için gebe dostu web siteleri tasarlanmalıdır.

Keywords

İnternet, Sezaryen Sonrası Vajinal Doğum, Türkiye, Web Siteleri

Supporting Institution

Bu makalenin giderleri yazarlar tarafından karşılanmıştır.

Thanks

Çalışmaya bilgi birikimleriyle destek olan ve uzman görüşü sağlayan akademisyenlere teşekkür ederiz.

Qualitative Analysis of Websites About Vaginal Birth After Cesarean Section in Turkey: A Document Analysis

Abstract

Objective: This study was carried out to examine the features and content of websites about vaginal birth after cesarean (VBAC) section in Turkey.
Methods: The research is a qualitative document analysis. The document scanning model was applied in the research. Scanning was carried out between April 2021 and August 2021. For purposeful sampling criteria in the Google search engine, 65 active and widely used websites were analyzed with the keywords "VBAC", "VBAC information," "VBAC risks" and "once cesarean section always cesarean section.” A descriptive document analysis was applied to the study. Quality assessment is graded according to Silberg's accountability criteria.
Results: In the findings, 23 websites met the qualification criteria. It was based on forums used mostly by pregnant women and where women shared their experiences on anonymous sites. Information was exchanged on the websites. The websites were set up by private hospitals and clinicians, mostly for financing or advertising purposes. Medical terminology is widely used on websites. However, a few healthcare-based websites established by government bodies have appropriately presented evidence-based information on VBAC.
Conclusion: The contents of the websites providing information about vaginal birth after cesarean section vary according to the purpose of creation. Pregnant-friendly websites should be designed to ensure the reliability of websites in Turkey and to make the right contribution to post-cesarean birth preferences.

Keywords

Internet, Turkey, Vaginal Birth After Cesarean, Websites

References

• Attanasio LB, Kozhimannil KB, Kjerulff KH. (2019). Women's preference for vaginal birth after a first delivery by cesarean. Birth, 46(1), 51–60. https://doi: 10.1111/birt.12386
• Bantan N, Abenhaim HA. (2015). Vaginal births after caesarean: What does Google think about it? Women and birth, 28(1), 21-24. https://doi.org/10.1016/ j.wombi.2014.10.004
• Basile Ibrahim B, Kennedy HP, Whittemore R. (2020). Women's perceptions of barriers and facilitators to vaginal birth after cesarean in the United States: An integrative review. Journal of Midwifery & Women's Health, 65(3), 349–361. https://doi:10.1111/jmwh. 13083
• Bonzon M, Gross MM, Karch A, Grylka-Baeschlin S. (2017). Deciding on the mode of birth after a previous caesarean section-An online survey investigating women's preferences in Western Switzerland. Midwifery, 50, 219–227. https://doi:10.1016/ j.midw. 2017.04.005
• Can A, Sönmez E, Özer F, Ayva G, Bacı H, Kaya H ve ark. (2014). Sağlık arama davranışı olarak internet kullanımını inceleyen bir araştırma. Cumhuriyet Medical Journal, 36 (4), 486-494. https://doi:10.7197 /cmj.v36i4.5000066422
• Chen SW, Shorten A, Yeh CC, Kao CH, Lu YY, Hu HW. (2023). An innovative web-based decision-aid about birth after cesarean for shared decision making in Taiwan: study protocol for a randomized control trial. Trials, 24 (1), 103. https://doi: 10.1186/s13063-023-07103-8
• Canbay FÇ, Çitil ET. (2022). Vaginal birth after cesarean or recurrent elective cesarean section: What are the decision making processes of pregnant women in Turkey? A phenomenological study. Health Care for Women International, 17, 1-21. https://doi:10.1080 /07399332.2022.2070624
• Çopur EÖ, Kuru N, Seyman CC. (2015). Hemşirelikte kanıta dayalı uygulamalara genel bakış. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(2), 51-55.
• Dahlen HG, Homer CS. (2013). 'Motherbirth or childbirth'? A prospective analysis of vaginal birth after caesarean blogs. Midwifery, 29(2), 167-173. https://doi: 10.1016/j.midw.2011.11.007.
• Internet World Stats. World internet users statistics and 2023 world population stats. Erişim adresi: www. internetworldstats.com/stats.htm. Erişim tarihi: 14.02.2023.
• Keedle H, Schmied V, Burns E, Dahlen HG. (2019). A narrative analysis of women's experiences of planning a vaginal birth after caesarean (VBAC) in Australia using critical feminist theory. BMC Pregnancy and Childbirth, 19 (1), 142. https://doi: 10.1186/s12884-019-2297-4.
• Ködmön J. (2018). Health information on the internet. Orvosi Hetilap, 159 (22), 855-862. https://doi: 10.1556/650.2018.31107.
• Konheim-Kalkstein YL, Whyte R, Miron-Shatz T, Stellmack MA. (2015). What are VBAC Women Seeking and Sharing? A Content Analysis of Online Discussion Boards. Birth, 42(3), 277-282. https://doi: 10.1111/birt.12167.
• Kushniruk A. (2019). The Importance of Health Information on the Internet: How It Saved My Life and How it Can Save Yours. Journal of Medical Internet Research, 21(10), 16690. https://doi: 10.2196/16690.
• Lee K, Hoti K, Hughes JD, Emmerton L. (2014). Dr Google and the consumer: a qualitative study exploring the navigational needs and online health information-seeking behaviors of consumers with chronic health conditions. Journal of Medical Internet Research, 16(12), 262. https://doi:10.2196/jmir.3706
• Németh G, Molnár A. (2017). Vaginal birth after cesarean section in light of international opinions. Orvosi hetilap, 158(30), 1168–1174. https://doi: 10.1556/650.2017.30810
• Özer AÖ, Şantaş AF, Budak AF. (2012). Sağlık Web Sitelerinin Kullanım Düzeylerinin İncelenmesi: Örnek Bir Uygulama. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(4), 128-140.
• Peddie VL, Whitelaw N, Cumming GP, Bhattacharya S, Black M. (2015). Qualitative website analysis of information on birth after caesarean section. BMC Pregnancy and Childbirth, 15, 180. https://doi: 10.1186/s12884-015-0614-0
• Sayın NC, Gürsor Erzincan S, Uzun Çilingir I. (2018). Sezaryen: Kanıta Dayalı Bilgiler. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst-Special Topics, 11(1), 76-81.
• Şentürk Erenel A, Pelit Aksu S. (2017). Sezaryen sonrası vajinal doğum: Neden ve hangi koşullarda? Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 235-242.
• Shorten A, Fagerlin A, Illuzzi J, Kennedy HP, Lakehomer H, Pettker CM ve ark. (2015). Developing an Internet-Based Decision Aid for Women Choosing Between Vaginal Birth After Cesarean and Planned Repeat Cesarean. Journal of Midwifery & Women’s Health, 60(4), 390-400.
• Shorten A, Shorten B, Fagerlin A, Illuzzi J, Kennedy HP, Pettker C ve ark. (2019). A Study to Assess the Feasibility of Implementing a Web-Based Decision Aid for Birth after Cesarean to Increase Opportunities for Shared Decision Making in Ethnically Diverse Settings. Journal of Midwifery & Women's Health, 64(1), 78–87. https://doi: 10.1111/jmwh.12908.
• Silberg WM, Lundberg GD, Musacchio RA. (1997). Assessing, Controlling, and Assuring the Quality of Medical Information on the Internet: Caveant Lector et Viewor-Let the Reader and Viewer Beware. JAMA, 277(15), 1244–1245. https://doi:10.1001/jama.1997.03540390074039
• Sys D, Baranowska B, Kajdy A, Tataj-Puzyna U, Gotlib J, Bączek G ve ark. (2022). Women's views and preferences regarding the mode of birth after cesarean section: Polish cross-sectional web-based survey. European Journal of Obstetrics and Gynecology and Reproductive Biology, 273, 26-32. https://doi: 10.1016/j.ejogrb.2022.04.006.
• Tahseen S, Griffiths M. (2010). Vaginal birth after two caesarean sections (VBAC-2)-a systematic review with meta-analysis of success rate and adverse outcomes of VBAC-2 versus VBAC-1 and repeat (third) caesarean sections. BJOG: An international Journal of Obstetrics and Gynaecology, 117(1), 5–19.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması (2022). Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr, Erişim Tarihi: Ağustos, 2022.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması (2021). Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr, Erişim Tarihi: Mart, 2021.
• Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Anne Sağlığı ve Bakımı, T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK. Erişim tarihi: 2022 Şub 5. Erişim adresi: http://www.hips.hacettepe.edu.tr. s.111.
• Uysal EK, Uçak NÖ. (2013). Tıp akademisyenlerinin kanıta dayalı bilgi gereksinimleri ve bilgi arama davranışları. Bilgi Dünyası, 14(1), 37-61.
• Wagner T, Howe CJ, Lewis B, Adame T. (2022). Is Your WebLitLegit? Finding Safe and Good Health Information on the Internet. Health Literacy Research and Practice, 6(2), 151-158.
• Whitelaw N, Bhattacharya S, McLernon D, Black M. (2014). Internet information on birth options after caesarean compared to the RCOG patient information leaflet; a web survey. BMC Pregnancy Childbirth, 14, 361.