Özel Eğitim Öğretmenlerinin Program Okuryazarlık Durumları

Year 2024, Erken Görünüm, 1 - 17

Hakan Göl , Naif Ergün

https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.1397760

Abstract

Giriş: Özel eğitim programları diğer öğretim düzeyindeki programlardan farklıdır. Özel eğitim öğretmenlerinin öğrencilerine yönelik olarak bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlayabilmeleri ve bunları uygulayabilmeleri için özel eğitim kademesindeki öğretim programlarını bilmesi, anlamlandırması ve bu program okuryazarlığına sahip olması önem arz etmektedir. Bu doğrultuda bu araştırmanın amacı özel eğitim öğretmenlerinin program okuryazarlık, öz yeterlik inanç ve öğretim programına bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Buna ek olarak çalışmada, öğretmenlerin program okuryazarlık, öz yeterlik inanç ve öğretim programına bağlılık düzeylerinin çeşitli demografik değişkenlere göre nasıl değiştiği de analiz edilmiştir.
Yöntem: Bu araştırmada; betimsel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma verileri, araştırmacılar tarafından geliştirilmiş ölçekler kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmaya ilişkin veriler, Türkiye’nin farklı coğrafi bölgelerinde bulunan 402 (Kadın: 213, Erkek: 189) özel eğitim öğretmeninden toplanmış olup Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 26 veri analiz programı kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Özel eğitim öğretmenlerinin program okuryazarlık, öz yeterlik inanç ve programa bağlılık düzeylerinin iyi düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Program okuryazarlık ve öz yeterlik inanç düzeylerinin cinsiyete göre farklılaşmadığı, programa bağlılık düzeyinin ise cinsiyete göre kadınların lehine farklılaştığı saptanmıştır. Program okuryazarlık ve programa bağlılık düzeyinin eğitim durumuna göre farklılaşmadığı, öz yeterlik inanç düzeyinin ise lisansüstü mezunların lehine farklılaştığı belirlenmiştir. Program okuryazarlık, öz yeterlik inanç ve programa bağlılık düzeylerinin mezuniyet alanına göre anlamlı farklılaşmanın olduğu saptanmıştır. Program okuryazarlık, öz yeterlik inanç ve programa bağlılık düzeylerinin birbiriyle yüksek düzeyde ilişkili olduğu saptanmıştır. Son olarak öğretmen öz yeterlik inanç ve programa bağlılık düzeylerinin program okuryazarlığın yordayıcısı olduğu belirlenmiştir.
Tartışma: Elde edilen bulgular doğrultusunda özel eğitim öğretmenlerinin program okuryazarlık, programa bağlılık ve öz yeterlik inanç düzeylerinin yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır ve bu bağlamda öneriler sunulmuştur.

Keywords

Öğretmen öz yeterlik inancı, özel eğitim öğretmeni, programa bağlılık, program okuryazarlığı, öğretim programı

Program Literacy Status of Special Education Teachers

Abstract

Introduction: Special education curricula are different from other curricula. For special education teachers to be able to prepare and implement individualized education programs for their students, it is important for them to know and understand the curricula at special education level and to have curriculum literacy. Accordingly, the purpose of this study is to examine the relationship between curriculum literacy, self-efficacy beliefs and curriculum commitment levels of special education teachers. In addition, the study also analyzed how teachers' curriculum literacy, self-efficacy beliefs and curriculum commitment levels change according to various demographic variables.
Method: In this study, we used a descriptive-correlational research model. We obtained the research data using scales developed for this purpose. We collected data from 402 (female: 213, male: 189) special education teachers in different geographical regions of Turkey and analyzed it using the Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 26 data analysis program.
Findings: The study found that special education teachers had good levels of curriculum literacy, self-efficacy beliefs, and commitment to the curriculum. The results showed that curriculum literacy and self-efficacy belief levels did not differ according to gender, while the level of commitment to the curriculum differed in favor of women. The findings indicated that the level of curriculum literacy and curriculum commitment did not differ according to educational status, while the level of self-efficacy beliefs differed in favor of teachers with graduate degrees. Program literacy, self-efficacy belief, and program commitment levels differed significantly according to the field of graduation. The analysis revealed that curriculum literacy, self-efficacy beliefs, and curriculum commitment levels were highly correlated with each other. Finally, the study determined that teacher self-efficacy beliefs and curriculum commitment levels were predictors of curriculum literacy.
Discussion: According to the findings, we concluded that special education teachers have high levels of curriculum literacy, curriculum commitment, and self-efficacy beliefs, and we presented recommendations in this context.

Keywords

Self-efficacy beliefs, special education teachers, curriculum commitment, curriculum literacy, curriculum

References

• Akınoğlu, O. & Doğan, S.(2012, Eylül). Eğitimde program geliştirme alanına yeni bir kavram önerisi program okuryazarlığı. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi.12-14 Eylül, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Akyıldız, S. (2020). Eğitim Programı Okuryazarlığı Kavramının Kavramsal Yönden Analizi: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması.Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (73), 315-332.https://doi.org/10.17755/esosder.554205
• Anıl Arıkan, P. (2019). Okul yöneticilerinin öz yeterlik inançları ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez Numarası:599651)[Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi].
• Arpacı, A.(2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının biyoloji öğretimine yönelik öz yeterlik algıları(Tez Numarası: 816585)[Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi].
• Aslan, M. & Erden, R. Z. (2020). Ortaokul öğretmenlerinin öğretim programına bağlılıklarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 175-199. https://doi.org/10.33711/yyuefd.691525
• Aslan, S. ve Gürlen, E. (2019) Üç Boyutlu sanal öğrenme ortamında 5. sınıf düzeyinde kesirlerin öğretimi: Second life örneği, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 171-186.https://doi.org/10.29299/kefad.2018.20.01.005
• Aslan, O. (2019). İlk ve ortaokul yöneticilerininprogram okuryazarlığına ilişkin algılarının çeşitli değişkenlere göre analizi (Tez Numarası:573023)[Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi].
• Aslan, S. (2018). Ortaokulöğretmenlerinin program okuryazarlık düzeyleri (Tez Numarası: 516831)[Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi].
• Aslan, S. & Gürlen, E. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin program okuryazarlık düzeyleri. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1),171-186. https://doi.org/10.29299/kefad.2018.20.01.006
• Ataman, A. (2003). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Atasoy, M. U. (2010). Lisans ve tezsiz yüksek lisans öğrenimi görmekte olan müzik öğretmeni adaylarının genel öğretmenlik öz yeterlik algılarının incelenmesi (Tez Numarası:279790)[Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi].
• Ateş, G. (2016). Akdeniz üniversitesi eğitim fakültesi öğretmen adayları ve Antalya’da görev yapan öğretmenlerin öz yeterlik algılarının karşılaştırılması (Tez Numarası:436744)[Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi].
• Atlı, K., Kara, Ö. & Mirzeoğlu, A. D., (2021). Beden eğitimi öğretmenlerinin program okuryazarlık düzeylerine yönelik algılarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 26(2), 281-299. https://dergipark.org.tr/en/pub/gbesbd/issue/61222/837824
• Avar Vayvay, N. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin benimsedikleri eğitim felsefeleri ile eğitim programı okuryazarlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi(Tez Numarası: 635645)[Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi].
• Aydın, Y. (2016). Örgütsel sessizliğin okul yönetiminde kayırmacılık ve öğretmenlerin öz yeterlik algısı ile ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 22(2), 165-192. https://doi.org/10.14527/kuey.2016.007
• Balkan Kıyıcı,F., Atabek Yiğit, E. & Darçın, E.S. (2014). Doğa eğitimi ile öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerindeki değişimin ve görüşlerinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 4(1), 17-27. https://dergipark.org.tr/en/pub/trkefd/issue/21473/230150
• Bay, E., Kahramanoğlu, R., Döş, B. & Turan-Özpolat, E. (2017). Programa bağlılığı etkileyen faktörlerin analizi.Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 110-137.https://doi.org/10.21764/efd.02208 Bayrı, S. (2022). Özel eğitim kurumlarında görev alan öğretmenlerin program okuryazarlık durumları ile özel eğitim öğretmenliği özel alan yeterliklerinin incelenmesi (Tez Numarası:737057) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi].
• Bolat, Y. (2017). Eğitim programı okuryazarlığı kavramı ve eğitim programı okuryazarlığı ölçeği.Turkish Studies, 12(18), 121-138. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12103
• Burul, C. (2018). Öğretmenlerin eğitim programı tasarım yaklaşımı tercihlerinin öğretim programına bağlılıklarıyla olan ilişkisini incelemesi (Tez Numarası:513474) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi].
• Bümen, N.,Çakar, E. & Yıldız, D. G. (2014). Türkiye’de öğretim programına bağlılık ve bağlılığı etkileyen etkenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 14 (1), 203‑228. https://doi.org/10.12738/estp.2014.1.2020
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2019). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Candaş, B. & Özmen, H. (2022). Fen bilgisi öğretmenlerinin özel alan yeterlikleri bağlamında öz yeterlikleri.Anadolu Journal of Educational Sciences International, 12(1), 62-92.https://doi.org/10.18039/ajesi.892559
• Cohen, J. (1992). A power primer, psychological bulletin. Quantitive Methods in Psychology.112(1), 155-159. Erişim Adresi: http://users.cla.umn.edu/~nwaller/prelim/cohenpowerprimer.pdf
• Çavuşoğlu, G. (2022). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin benimsedikleri eğitim felsefeleri ile öğretim programına bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi(Tez Numarası:707489) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon Üniversitesi].
• Çolak, İ., Yorulmaz, Y. İ.& Altınkurt, Y. (2017). Öğretmen öz yeterlik inancı ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 20-32. https://doi.org/10.21666/muefd.319209
• Demir, E. & Toraman, Ç. (2021). Öğretmenlerin eğitim programı okuryazarlık düzeyleri. Trakya Eğitim Dergisi. 11(3), 1516-1523. https://doi.org/10.24315/tred.858813
• Erdamar, F.S. (2020). Sınıf öğretmenlerinin program okuryazarlık algıları ve ilkokul yöneticilerinin öğretmenlerin program okuryazarlık becerisine yönelik algılarının ilerlemeci felsefe bağlamında analizi (Tez Numarası:737057) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi].
• Erdem, C.& Eğmir, E. (2018). Öğretmen adaylarının eğitim programı okuryazarlığı düzeyleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 123-138. https://doi.org/10.32709/akusosbil.428727
• Ertürk, S. (1972). Eğitimde Program Geliştirme. Yelkentepe Yayınları.
• Eryenen, G. (2008). Öğretmen adaylarının hedef yönelimleri, akademik ve öğretmenlik öz yeterlikleri arasındaki ilişkiler ile bu değişkenlerin akademik başarının yordanmasındaki rolü (Tez Numarası:261696) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi].
• Fidan, N. (1986). Okulda Öğrenme ve Öğretme. Pegem Akademi Yayınları.
• Gömleksiz, M. N. & Erdem, Ş. (2018). Eğitim fakültesi ve pedagojik formasyon eğitimi programına kayıtlı öğretmen adaylarının eğitim programı okuryazarlığına ilişkin görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 73, 509-529.
• Gül, Ö. (2018). İlkokul öğretmenlerinin öz yeterlik inancı ile örgütsel bağlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez Numarası:532839) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi].
• Güler, Ş.Y. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin program okuryazarlık düzeyleri, öz yeterlik inançları düzeyleri ve sınıf yönetimi becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez Numarası:681722) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi].
• Güleş, E. (2022). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin program okuryazarlıkları ve öğretim programına bağlılıklarının incelenmesi (Tez Numarası: 715738) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi].
• Gülpek, U. (2020). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının program okuryazarlık ve beden eğitimi öğretim yeterliliği düzeylerinin incelenmesi(Tez Numarası: 627563)[Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi].
• Güngör Demir, S. (2023). Öğretmen adaylarının okuryazarlık düzeyleri ile eğitim programına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi (Tez Numarası:782415) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Pamukkale Üniversitesi].
• Güneş, F. (1997). Okuma-Yazma öğretimi ve beyin teknolojisi. Ocak Yayınları.
• Güneş Şınego, S. & Çakmak, M. (2021). Öğretmenlerin eğitim programı okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Kesit Akademi Dergisi, 7(27), 233-256. https://dergipark.org.tr/en/pub/kesitakademi/issue/63113/959325
• Gürbüz, Ç. (2020). Müzik öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programına bağlılık düzeylerinin incelenmesi (Tez Numarası:654835) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Gaziantep Üniversitesi].
• Gürbüz, Ş. (2021). Öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlık düzeyleri ve öğretim programına bağlılık durumları (Tez Numarası:682861) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi].
• Heward, W. L. (2012). Exceptional children: an ıntroductionto special education (10th Ed). Pearson Merrill Prentice Hall
• İridağ, A. (2021). Özel eğitim öğretmen adaylarının sosyal bilgiler öğretimine yönelik öz yeterlik inançları (Tez Numarası:660994) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi].
• Kahramanoğlu, R. (2019). Öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlığına yönelik yeterlik düzeyleri üzerine bir inceleme. Journal of International Social Research, 12(65), 827-840. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3495
• Kahvecioğlu, G. (2022). Fen bilimleri öğretmenlerinin öğretme ortamları algıları öğretmeye ilişkin motivasyonları ve öz yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez Numarası:736739) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi].
• Karabacak, M. S. (2014). Ankara ili genel liselerinde görev yapan öğretmenlerin özerklik algıları ile öz yeterlik algıları arasındaki ilişki(Tez Numarası:370318) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi].
• Karadağ Çaydaşi, S. (2019). Sınıf öğretmenlerinin değer öğretimine ilişkin görüşleri ve öğretim programına bağlılıklarının değerlendirilmesi (Tez Numarası: 596743) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi].
• Karahan, Ş. (2008). Özel eğitim okullarında çalışan eğitimcilerin öz-yeterlik algılarının ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi(Tez Numarası:226410) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi].
• Karakuyu, A.& Oğuz, A. (2021). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin öğretim programlarına bağlılıkları. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(16), 85-103. https://doi.org/10.29129/inujgse.915003
• Kauffman, D., Johnson, S. M., Kardos, S. M., Liu, E.&Peske, H. G. (2002). lost at sea: new teachers’ experiences with curriculum and assessment. Teachers College Record, 104(2), 273-300. https://doi.org/10.1111/1467-9620.00163
• Kaynarpınar, E. (2022). Özel eğitim okullarında çalışan öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Sivas İli Örneği) (Tez Numarası:226410) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi].
• Keskin, A. (2020). Öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlık düzeylerine yönelik algılarının belirlenmesi (Tez Numarası:226410) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Hacettepe Üniversitesi].
• Keskin, A. & Korkmaz, H. (2017). Öğretmenlerin program okuryazarlığı kavramına yükledikleri anlam. 5. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi. Muğla, 26-28 Ekim.https://doi.org/10.14527/9786052410998 Keskin, A.& Korkmaz, H. (2021). Öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlığı algı ölçeği’nin geliştirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(2), 857-884.https://doi.org/10.37217/tebd.917130
• Kızılaslan Tunçer, B. & Şahin. (2019). Öğretmen adaylarının eğitim programına ilişkin bilgi düzeylerinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 21(2), 247-260. https://doi.org/10.17556/erziefd.511367
• Mcmillan, J. H. & Schumacher, S. (2004). Educational research: Fundamentals for the consumer. (4th Edition). Pearson.
• McRae, G. W. (2018). Teachers’ literacy knowledge: a case study of provision(Tez Numarası:226410)[Yayımlanmamış Doktora Tezi, The University of Sydney].
• Omak, S.,Alpdoğan, Y. & Sazak, E. (2022). Sınıfında OSB’li öğrenci bulunan özel eğitim öğretmenlerinin özel alan yeterliklerine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 152-171. https://doi.org/10.31592/aeusbed.1030716
• Opoh, O. E. & Awhen, F. (2015). Teachers perceived problems of curriculum implementation in tertiary institutions in cross river state of nigeria. Journal of Education and Practice, 6(19), 145-151. http://iiste.org/Journals/index.php/JEP
• Özkan, H. H. (2016). An analysis of teachers' opinions about their knowledge of curriculum terms awareness. UniversalJournal of EducationalResearch, 4(7), 1601-1613.
• Özsoy, Y. (1989). Special education in Turkey in reference to unesco experts report. Kurgu, 5(1), 275-289. Sağ, R. & Sezer, R. (2012). Birleştirilmiş sınıf öğretmenlerinin mesleki eğitim ihtiyaçları. İlköğretim Online, 11(2), 491-503. https://dergipark.org.tr/en/pub/ilkonline/issue/8589/106749
• Sağlam, H. (2018). Öğretmenlerin duygusal zekaları ve öz yeterlik inançları ile sınıf yönetimi becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez Numarası:226410) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi].
• Scherbaum, C. A., Cohen-Charash, Y., & Kern, M. J. (2006). Measuring general self-efficacy: a comparison of three measures using item response theory. Educational and Psychological Measurement, 66(6), 1047-1063. https://doi.org/10.1177/0013164406288171
• Sivrikaya, T., & Karabulut, H. A. (2023). Özel eğitim öğretmenlerinin ve özel eğitim öğretmen adaylarının eğitim programı okuryazarlığı düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 1851-1888.DOI: 10.29299/kefad.1206403
• Şahin, A. İ. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının eğitim programı okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi (Tez Numarası:226410) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi].
• Şahingöz, Ş. (2021). Fen bilimleri öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirmeye yönelik öz yeterlik inançlarının incelenmesi üzerine bir araştırma(Tez Numarası:681010) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi].
• TED. (2009). Ögretmen Yeterlilikleri Raporu. Erişim Adresi: https://www.ted.org.tr/wpcontent/uploads/2019/04/Ogretmen_Yeterlik_Kitap_O zet_rapor.pdf
• Teker, Z. (2021). Sınıf öğretmenlerinin iletişim becerileri ile öz yeterliklerinin incelenmesi (Tez Numarası:226410) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi].
• Tuzcuoğlu Bülbül, N. (2021). Öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlığı yeterlikleri ile sınıf yönetimi yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez Numarası:226410) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mardin Artuklu Üniversitesi].
• Türkan, S. (2017). Öğretmenlerin değer yönelimlerinin öz-yeterlik algıları üzerine etkisi. (Tez Numarası:226410) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi].
• Türkmen, B. Z. (2018). Öğrenci ve öğretmenlerin tablet kullanımına dönük tutumları ile akademik öz yeterlik, öğretmen öz yeterlik ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez Numarası:226410)[Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi].
• Ünal (2022). Özel eğitim okullarında görev yapan öğretmenlerin öz yeterlikleri, sınıf yönetim becerileri ve program okuryazarlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez Numarası:226410) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi].
• Woolfolk, A. E. & Hoy, W. K. (1990). Prospective teachers' sense of efficacy and beliefs about control. Journal of Educational Psychology, 82(1), 81-91. https://doi.org/10.1037/0022-0663.82.1.81
• Yaşaroğlu, C.& Manav, F. (2015). Öğretim programına bağlılık ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 247-258. https://dergipark.org.tr/en/pub/inesj/issue/40013/475707
• Yar Yıldırım, V. (2020). Öğretmenlerin program okuryazarlıkları ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 208-224. https://doi.org/10.17679/inuefd.590695
• Yıldız, S. (2019). Öğretmen adaylarının program geliştirmeye ilişkin bilişsel farkındalık algıları ile eğitim programı okuryazarlıkları arasındaki ilişki. Social Science Studies Journal. 5(44), 5177-5191. ttps://doi.org/10.26449/sssj.1767
• Yılmaz, G. (2021). Öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlık düzeyleri, program yönelimleri ve öğretim programına bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez Numarası:226410) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi].
• Yılmaz, G. & Kahramanoğlu, R. (2021). Öğretmenlerin program okuryazarlık düzeyleri, program yönelimleri ve programa bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi.Disiplinler arası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(10), 178-187. https://dergipark.org.tr/en/pub/jier/issue/67379/1011656