BibTex RIS Cite

Mineral Chemistry and Geochemistry of Volcanic Rocks in The North of Pasinler (Erzurum)

Year 2009, Volume: 15 Issue: 2, 253 - 262, 01.02.2009

Abstract

In the north of Pasinler (Erzurum), Upper Miocene-Pliocene volcanic rocks crop out. These volcanites are composed of basaltic andesite, andesite, dacite, rhyolite lavas and rhyolitic pyroclastics. The rocks show porphyritic, microlitic porphyritic, hyalo-microlitic porphyritic, vitrophyric, glomeroporphyritic, pilotaxitic and hyalopilitic textures. The investigated volcanites contain plagioclase (An29-80), olivine (Fo65-82), clinopyroxene (augite), orthopyroxene (enstatite), amphibole (Mg#: 0.57-0.71), biotite (phlogopite: 0.44-0.47, annite: 0.33-0.37), sanidine, quartz and opaque mineral (titano-magnetite and ilmenite). The volcanic rocks are calc-alkaline in character and have medium to high-K contents. Major oxide and trace element variations point out open-system magmatic differentiation in the evolution of rocks. Geochemical data indicate an important role of fractionation of phenocryst phases in the rocks during differentiation process. However, it is considered that assimilation±magma mixing might have accompanied to the process. High LILE (K, Rb, Ba, Th) and relatively low HFSE (Nb, Ta, Hf, Zr) contents of the rocks indicate that these rocks derived from parental magmas carrying subduction signature.

References

  • hiomteric criteria. Mineral. Mag. (51), 431-435.
  • Dymek, R.F. 1983. Titanium, aluminum and interlayer cation distributions in biotite from high grade gneisses, West Greenland, Am. Min. (68), 880-899.
  • Edwards, C., Menzies, M. and Thirwall, M. 1991. Eviden- ce from muriah, ındonesia, for the ınterplay of supra-subduction zone and ıntraplate processes in the genesis of potassic alkaline magmas. J. Pet- rol. (32), 555-592.
  • Irvine, T. N. and Baragar, W.R.A. 1971. A guide to the chemical classification of common volcanic rocks. canadian journal of earth science. (8), 523-548.
  • Keskin, M. 1998. Erzurum-Kars platosunun çarpışma kö- kenli volkanizmasının volkano-stratigrafisi ve Yeni K/Ar yaş bulguları ışığında evrimi, Kuzey Anadolu. MTA Derg. (120), 135-157.
  • Keskin, M. 2003. Magma generation by slab steepening and breakoff beneath a subduction-accretion complex: An alternative model for collision- related volcanism in Eastern Anatolia, Turkey, Geophys. Res. Lett., 30 (24), 8046, doi:10.1029/ 2003GL018019.
  • Keskin, M. 2005. Domal uplift and volcanism in a collisi- on zone without a mantle plume: Evidence from Eastern Anatolia. http://www.mantleplumes. org/Anatolia.html.
  • Keskin, M., Pearce, J.A. and Mitchell, J.G. 1998. Volcano- stratigraphy and Geochemistry of Collision- related Volcanism on Erzurum-Kars Plateau, Nort- heastern Turkey, J. Volcanol. Geotherm. Res. (85), 405-422.
  • Kılıç, O. 2006. Pasinler (Erzurum) kuzeyindeki volkanik kayaçların petrografik ve jeokimyasal incelenme- si. Selçuk Üni. Fen Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, 87 s.
  • Le Bas, M.J., Le Maitre, R.W., Streckeisen, A. and Zanet- tin, B. 1986. A Chemical classification of volcanic rocks based on total Alkali-Silica diagram. Journal of Petrology. (27), 745-750.
  • Leake, B.E., Woolley, A.R., Arps, C.E.S., Birch, W.D., Gil- bert, M.C., Grice, J.D., Hawthorne, F.C., Kato, A., Kisch, H.J., Krivovichev, V.G., Linthout, K., Laird, J., Mandaring, J.A., Maresch, W.V., Nickel, E.H., Rock, N.M.S., Schumacher, J.C., Smith, D.C., Stephenson, N.C.N., Ungaretti, L., Whittaker, E.J.W. and Youzhi, G. 1997. Nomenclature of amphiboles: Report of subcomittee on amphiboles of the ınternational mineralogical association, comission on new mi- nerals and mineral names. Canadian mineralogist. (35), 219-246.
  • Morimoto, N., Fabries, J., Ferguson, A.K., Ginzburg, I.V., Ross, M., Seifert, F.A., Zussman, J., Aoki, K. and Got- tardi, G. 1988. Nomenclature of pyroxenes. Ameri- can Mineralogist. (73), 1123-1133.
  • Pearce, J.A. and Cann, J.R. 1973. Tectonic setting of ba
  • sic volcanic rocks determined using trace element analysis. E.P.S.L. (19), 290-300.
  • Pearce, J.A. 1983. Role of the Sub-Continental lithosp- here in magma genesis at active continental mar- gins. In: Hawkesworth, C.J., Norry, M.J (Eds.), Con- tinental basalts and mantle xenoliths. Shiva, Nant- wich, pp. 230-249.
  • Pearce, J.A., Bender, J.F., De Long, S.E., Kidd, W.S.F., Low, P.J., Guner, Y., Saroglu, F., Yılmaz, Y., Moorbath, S. and Mitchell, J.G. 1990. Genesis of collision volca- nism in eastern anatolia, Turkey. J. Volcanol. Geot- herm. Res. (44), 189-229.
  • Sun, S. and McDonough, W.F. 1989. Chemical and ısoto- pic systematic of oceanic basalts: Implications for mantle compositions and processes. In: Saunders, A.D., Norry, M.J (Eds.), Magmatism in the Ocean Ba- sins. Geol. Soc. London Spec. Publ. (42), 313-345.
  • Şengör, A.M.C. and Yılmaz, Y. 1981. Tethyan evolution of Turkey: A plate tectonic approach. Tectonoph- ysics. (75), 181-241.
  • Şengör, A.M.C., Ozeren, S., Zor, E., and Genç, T. 2003. East Anatolian high plateau as a mantle-supported, N-S shortened domal structure, Geophys. Res. Lett., 30 (24), 8045, doi: 10.1029/2003GL017858.
  • Temel, A., Gündogdu, M.N. and Gourgaud, A. 1998. Pet- rological and geochemical characteristic of ceno- zoic High-K calcalkaline volcanism in Konya, Cent- ral Anatolia, Turkey. J. Volcanol. Geotherm. Res. (85), 327-354.
  • Wilson, M., Tankut, A. and Güleç¸ N. 1997. Tertiary volca- nism of the Galatia Province, North-West Central Anatolia, Türkiye. Lithos. (429), 105-121.
  • Wood, D.A. 1980. The Application of a Th-Hf-Ta diagram to problems of tectonomagmatic classification and to estabilishing the nature of crustal contami- nation of basaltic lavas of the british tertiary vol- canic province. Earth. Planet. Sci. Lett. (50), 11-30.
  • Yavuz, F. 2007. WinAmphcal: A Windows Prog- ram for the IMA-04 Amphibole Classificati- on. Geochem. Geophys. Geosyst. (8), 1-12, doi:10.1029/2006GC001391.
  • Yavuz, F. and Öztaş, T. 1997. BIOTERM-A Program For Evaluating and Plotting Microprobe Analyses of Biotite from Barren and Mineralized Magmatic Su- ites. Computers & Geosciences. (23), 897-907.

Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası ve Jeokimyası

Year 2009, Volume: 15 Issue: 2, 253 - 262, 01.02.2009

Abstract

Pasinler (Erzurum) kuzeyinde Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı volkanik kayaçlar yüzeylemektedir. Bu volkanitler bazaltik andezit, andezit, dasit, riyolit türü lav ve riyolitik piroklastiklerden oluşmaktadır. Kayaçlarda porfirik, mikrolitik porfirik, hyalo-mikrolitik porfirik, vitrofirik, glomeroporfirik, pilotaksitik ve hyalopilitik dokular gözlenmektedir. Kayaçlar plajiyoklas (An29-80), olivin (Fo65-82), klinopiroksen (ojit), ortopiroksen (enstatit), amfibol (Mg#: 0.57-0.71), biyotit (filogopit: 0.44-0.47, annit: 0.33-0.37), sanidin, kuvars ve opak mineral (titanomanyetit ve ilmenit) içermektedir. Kayaçlar kalkalkali karakterli olup, orta-yüksek potasyum içeriğine sahiptirler. Ana oksit ve iz element değişimleri kayaçların gelişimindeki açık sistem mağmatik diferensiyasyona işaret etmektedir. Jeokimyasal veriler kayaçlardaki fenokristal fazların fraksiyonlaşmasının diferansiyasyon sürecinde etkili olduğunu göstermektedir. Fakat buna asimilasyon±mağma karışımının da eşlik etmiş olabileceği düşünülmektedir. Kayaçların yüksek büyük iyon yarıçaplı element (K, Rb, Ba, Th) ve göreceli olarak düşük yüksek alan enerjili element (Nb, Ta, Hf, Zr) içerikleri kayaçların yitim izleri taşıyan bir ana mağmadan oluştuklarına işaret etmektedir.

References

  • hiomteric criteria. Mineral. Mag. (51), 431-435.
  • Dymek, R.F. 1983. Titanium, aluminum and interlayer cation distributions in biotite from high grade gneisses, West Greenland, Am. Min. (68), 880-899.
  • Edwards, C., Menzies, M. and Thirwall, M. 1991. Eviden- ce from muriah, ındonesia, for the ınterplay of supra-subduction zone and ıntraplate processes in the genesis of potassic alkaline magmas. J. Pet- rol. (32), 555-592.
  • Irvine, T. N. and Baragar, W.R.A. 1971. A guide to the chemical classification of common volcanic rocks. canadian journal of earth science. (8), 523-548.
  • Keskin, M. 1998. Erzurum-Kars platosunun çarpışma kö- kenli volkanizmasının volkano-stratigrafisi ve Yeni K/Ar yaş bulguları ışığında evrimi, Kuzey Anadolu. MTA Derg. (120), 135-157.
  • Keskin, M. 2003. Magma generation by slab steepening and breakoff beneath a subduction-accretion complex: An alternative model for collision- related volcanism in Eastern Anatolia, Turkey, Geophys. Res. Lett., 30 (24), 8046, doi:10.1029/ 2003GL018019.
  • Keskin, M. 2005. Domal uplift and volcanism in a collisi- on zone without a mantle plume: Evidence from Eastern Anatolia. http://www.mantleplumes. org/Anatolia.html.
  • Keskin, M., Pearce, J.A. and Mitchell, J.G. 1998. Volcano- stratigraphy and Geochemistry of Collision- related Volcanism on Erzurum-Kars Plateau, Nort- heastern Turkey, J. Volcanol. Geotherm. Res. (85), 405-422.
  • Kılıç, O. 2006. Pasinler (Erzurum) kuzeyindeki volkanik kayaçların petrografik ve jeokimyasal incelenme- si. Selçuk Üni. Fen Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, 87 s.
  • Le Bas, M.J., Le Maitre, R.W., Streckeisen, A. and Zanet- tin, B. 1986. A Chemical classification of volcanic rocks based on total Alkali-Silica diagram. Journal of Petrology. (27), 745-750.
  • Leake, B.E., Woolley, A.R., Arps, C.E.S., Birch, W.D., Gil- bert, M.C., Grice, J.D., Hawthorne, F.C., Kato, A., Kisch, H.J., Krivovichev, V.G., Linthout, K., Laird, J., Mandaring, J.A., Maresch, W.V., Nickel, E.H., Rock, N.M.S., Schumacher, J.C., Smith, D.C., Stephenson, N.C.N., Ungaretti, L., Whittaker, E.J.W. and Youzhi, G. 1997. Nomenclature of amphiboles: Report of subcomittee on amphiboles of the ınternational mineralogical association, comission on new mi- nerals and mineral names. Canadian mineralogist. (35), 219-246.
  • Morimoto, N., Fabries, J., Ferguson, A.K., Ginzburg, I.V., Ross, M., Seifert, F.A., Zussman, J., Aoki, K. and Got- tardi, G. 1988. Nomenclature of pyroxenes. Ameri- can Mineralogist. (73), 1123-1133.
  • Pearce, J.A. and Cann, J.R. 1973. Tectonic setting of ba
  • sic volcanic rocks determined using trace element analysis. E.P.S.L. (19), 290-300.
  • Pearce, J.A. 1983. Role of the Sub-Continental lithosp- here in magma genesis at active continental mar- gins. In: Hawkesworth, C.J., Norry, M.J (Eds.), Con- tinental basalts and mantle xenoliths. Shiva, Nant- wich, pp. 230-249.
  • Pearce, J.A., Bender, J.F., De Long, S.E., Kidd, W.S.F., Low, P.J., Guner, Y., Saroglu, F., Yılmaz, Y., Moorbath, S. and Mitchell, J.G. 1990. Genesis of collision volca- nism in eastern anatolia, Turkey. J. Volcanol. Geot- herm. Res. (44), 189-229.
  • Sun, S. and McDonough, W.F. 1989. Chemical and ısoto- pic systematic of oceanic basalts: Implications for mantle compositions and processes. In: Saunders, A.D., Norry, M.J (Eds.), Magmatism in the Ocean Ba- sins. Geol. Soc. London Spec. Publ. (42), 313-345.
  • Şengör, A.M.C. and Yılmaz, Y. 1981. Tethyan evolution of Turkey: A plate tectonic approach. Tectonoph- ysics. (75), 181-241.
  • Şengör, A.M.C., Ozeren, S., Zor, E., and Genç, T. 2003. East Anatolian high plateau as a mantle-supported, N-S shortened domal structure, Geophys. Res. Lett., 30 (24), 8045, doi: 10.1029/2003GL017858.
  • Temel, A., Gündogdu, M.N. and Gourgaud, A. 1998. Pet- rological and geochemical characteristic of ceno- zoic High-K calcalkaline volcanism in Konya, Cent- ral Anatolia, Turkey. J. Volcanol. Geotherm. Res. (85), 327-354.
  • Wilson, M., Tankut, A. and Güleç¸ N. 1997. Tertiary volca- nism of the Galatia Province, North-West Central Anatolia, Türkiye. Lithos. (429), 105-121.
  • Wood, D.A. 1980. The Application of a Th-Hf-Ta diagram to problems of tectonomagmatic classification and to estabilishing the nature of crustal contami- nation of basaltic lavas of the british tertiary vol- canic province. Earth. Planet. Sci. Lett. (50), 11-30.
  • Yavuz, F. 2007. WinAmphcal: A Windows Prog- ram for the IMA-04 Amphibole Classificati- on. Geochem. Geophys. Geosyst. (8), 1-12, doi:10.1029/2006GC001391.
  • Yavuz, F. and Öztaş, T. 1997. BIOTERM-A Program For Evaluating and Plotting Microprobe Analyses of Biotite from Barren and Mineralized Magmatic Su- ites. Computers & Geosciences. (23), 897-907.
There are 24 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Research Article
Authors

Oktay Kılıç This is me

Hüseyin Kurt This is me

Kürşad Asan This is me

Gürsel Kansun This is me

Publication Date February 1, 2009
Published in Issue Year 2009 Volume: 15 Issue: 2

Cite

APA Kılıç, O. ., Kurt, H. ., Asan, K. ., Kansun, G. . (2009). Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası ve Jeokimyası. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 15(2), 253-262.
AMA Kılıç O, Kurt H, Asan K, Kansun G. Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası ve Jeokimyası. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. February 2009;15(2):253-262.
Chicago Kılıç, Oktay, Hüseyin Kurt, Kürşad Asan, and Gürsel Kansun. “Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası Ve Jeokimyası”. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 15, no. 2 (February 2009): 253-62.
EndNote Kılıç O, Kurt H, Asan K, Kansun G (February 1, 2009) Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası ve Jeokimyası. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 15 2 253–262.
IEEE O. . Kılıç, H. . Kurt, K. . Asan, and G. . Kansun, “Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası ve Jeokimyası”, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, vol. 15, no. 2, pp. 253–262, 2009.
ISNAD Kılıç, Oktay et al. “Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası Ve Jeokimyası”. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 15/2 (February 2009), 253-262.
JAMA Kılıç O, Kurt H, Asan K, Kansun G. Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası ve Jeokimyası. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 2009;15:253–262.
MLA Kılıç, Oktay et al. “Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası Ve Jeokimyası”. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, vol. 15, no. 2, 2009, pp. 253-62.
Vancouver Kılıç O, Kurt H, Asan K, Kansun G. Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası ve Jeokimyası. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 2009;15(2):253-62.





Creative Commons Lisansı
Bu dergi Creative Commons Al 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.