Bi-Streç denim kumaşlarda buruşma özellikleri

Yıl 2021, Cilt: 27 Sayı: 7, 781 - 787, 31.12.2021

Gülbin Fidan Yasemin Korkmaz Hatice Kübra Kaynak

Öz

Uzun yıllardan bu yana günlük hayatta rahatlığı sebebiyle yaygın biçimde kullanılan bi-streç denim kıyafetler günümüzde resmi ortamlarda dahi kullanılmaya başlanmıştır. Kullanımda hareket konforu sunan bu tür ürünler için tüketici kullandığı ürünün estetik görünüm açısından da belirli bir kalite seviyesinde olmasını ister. Buruşma sonucu giysinin istenmeyen bir görüntüye sahip olması kullanıcıyı rahatsız eden bir durumdur. Bu çalışmada farklı elastan çekimi, atkı sıklığı ve doku tiplerinde üretilen bi-streç denim kumaşların buruşma özellikleri incelenmiştir. Atkı ipliği numuneleri, Ne 20/1 penye olarak, %100 pamuk hammaddesiyle ve 78 dtex doğrusal yoğunluğa sahip elastan öz ile 4 farklı elastan çekim oranında (3.07, 3.33, 3.63, 3.99) üretilmiştir. Çözgü ipliği olarak, Ne 16/1 dualcore (55 dtex PBT-44 dtex lycra ) iplik kullanılmıştır. Denim kumaş numuneleri, 3 farklı atkı sıklığında (21 tel/cm, 25 tel/cm ve 29 tel/cm), 3/1 ve 2/2 dimi desenlerinde dokunmuştur. Böylelikle 4 farklı elastan çekim oranında üretilen atkı iplikleri, 3 farklı atkı sıklığında ve 2 farklı desende, çözgü iplikleri sabit tutularak dokunmuş ve üretilen 24 adet denim kumaş numunesinin buruşma özellikleri araştırılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, kumaşların buruşma dayanımı özelliklerinde önemli bir farklılık görülmemiştir. Ancak, buruşma geri dönüşüm açısı test sonuçlarına uygulanan istatistiksel analiz sonucunda, atkı sıklığı ve doku tipinin buruşma geri dönüşüm açısı üzerine etkili olduğu, ancak elastan çekimindeki farklılığın etkisinin olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Denim kumaş, Bi-Streç, Elastan çekim oranı, Buruşma dayanımı

Wrinkling properties of Bi-Stretch denim fabrics

Öz

Denim clothing, which has been widely used for many years because of its comfort in daily life, has started to be used even as official wear. Consumers desire an optimum quality level regarding the aesthetic appearance from this type of high movement comfort clothing. Having wrinkles causing an undesired appearance is a disturbing situation for consumer. In this study, wrinkling properties of bi-stretch denim fabrics produced with different elastane draft, weft density and weave types were investigated. Weft yarn samples were produced from 100% cotton raw material as Ne 20/1 combed yarn with 78 dtex elastane core and with 4 different elastane draft ratios (3.07, 3.33, 3.63 and 3.99). Ne 16/1 dual-core (55 dtex PBT-44 dtex lycra ) yarn was used as warp. Denim fabric samples were produced with 3 different weft densities (21 weft/cm, 25 weft/cm and 29 weft/cm) and 2 different weave types (3/1 ve 2/2 twill weave). In doing so, wrinkling properties of the total of 24 denim fabric samples which were produced with 4 different elastane draft ratio, 3 different weft sett levels keeping the warp yarn constant and with two different pattern types were investigated. According to the results, no significant difference was seen on wrinkle recovery of the fabrics. But, as a result of the statistical analysis applied to the wrinkle recovery angle test results, it was observed that the weft density and the weave type have a statistically significant effect on the wrinkle recovery angle, whereas there is no statistically significant effect of elastane draft ratio on wrinkle recovery angle.

Anahtar Kelimeler

Denim clothing, Bi-Stretch, Elastane draft ratio, Wrinkle recovery

Kaynakça

• [1] Can Y. "Pamuklu dokuma kumaşların buruşma mukavemetinin iplik özelliklerinden tahminlenmesi". KSU Mühendislik Bilimleri Dergisi, 19(3), 62-67, 2016.
• [2] Savilla BP. Physical Testing of Textile, Cambridge, England, Woodhead Publishing Ltd, 1999.
• [3] Can Y, Akaydın M, Turhan Y, Ay E. "Effect of wrinkle resistance finish on cotton fabric properties". Indian Journal of Fiber & Textile Research, 34(2), 183-186, 2009.
• [4] Merati A, Patir H. "Anisotropy in wrinkle properties of woven fabric". The Journal of the Textile Institute, 102(7), 639-646, 2011.
• [5] Hashem M, İbrahim NA, El-Shafei A, Refaie R, Hauser P. "An eco-friendly-novel approach for attaining wrinkle - free/soft-hand cotton fabric". Carbohydrate Polymers, 78(4), 690-703, 2009.
• [6] Xiaoqun Q, Yang CQ. "Wrinkle recovery angle and wrinkle recovery appearance rating for durable press finished cotton fabrics". AATCC Review, 5(12), 34-38, 2005.
• [7] Cheng YF, Li Y, Yuen CWM, Hu JY. "Enhancement of ultraviolet protection and wrinkle recovery of cotton fabrics by nano-scale wool powder". AATCC Review, 6(11), 41-43, 2006.
• [8] Aslam S, Hussain T, Ashraf M, Tabassum M, Rehman A, Iqbal K, Javid A. "Multifunctional finishing of cotton fabric". AUTEX Research Journal, 19(2), 191-200, 2019.
• [9] Özdil N. Kumaşlarda Fiziksel Kalite Kontrol Yöntemleri, İzmir, Türkiye, Ege Üniversitesi Tekstil ve Konfeksiyon Araştrma - Uygulama Merkezi Yayını, 2003.
• [10] Özel Tekstil Meslek Edindirme ve Mesleki Gelişim Kursu. “Kumaş Performans Testleri”. https://www.tekstildershanesi.com.tr/haberler/kumasperformans-testleri.html (18.06.2018).
• [11] El-Ghezal S, Babay A, Dhouib S, Cheikhrouhou M. "Study of the impact of elastane's ratio and finishing process on the mechanical properties of stretch denim". The Journal of the Textile Institute, 100(3), 245-253, 2009.
• [12] Senthilkumar M, Anbumani N, Hayavadana J. "Elastane fabrics - a tool for stretch applications in sports". Indian Journal of Fiber and Textile Research, 36, 300-307, 2011.
• [13] Türk Standardları Enstitüsü. “Tekstil-Şartlandırma ve Deney için Standart Ortamlar”. Ankara, Türkiye, 139, 2005.
• [14] Türk Standardları Enstitüsü. “Tekstil Dokunmuş Kumaşlar-Yapı Analiz Metotlari-Kısım 2- Birim Uzunluktaki İplik Sayısının Tayini”. Ankara, Türkiye, 1049-2, 1996.
• [15] Türk Standardları Enstitüsü. “Tekstil-Kumaşlar-Küçük Numuneler Kullanarak Birim Alan Başına Kütlenin Tayini”. Ankara, Türkiye, 12127, 1999.
• [16] Türk Standardları Enstitüsü. “Tekstil-Tekstil ve Tekstil Mamullerinin Kalınlık Tayini”. Ankara, Türkiye, 5084, 1998.
• [18] American Association of Textile Chemists and Colorists. “Wrinkle Recovery of Woven Fabrics: Recovery Angle Method”. North Carolina, USA, 66, 1998.
• [19] Türksoy HG, Akaya T, Üstüntağ S. "Hava Jetli İpliklerin Dokuma Kumaş Performanslarının Değerlendirilmesi" Tekstil ve Mühendis, 24(107), 138-145, 2017.
• [20] Şekerden F, Çelik N. "Atkı elastanlı dokuma ve kumaş karakteristikleri". Tekstil ve Konfeksiyon, 20(2), 120-129, 2010.
• [21] Akçan A. Lycralı Dokuma Kumaşların Üretimi ve Lycralı Dokuma Kumaşlarda Boyut Değişimi. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar, Türkiye, 2001.
• [22] Çataloğlu A. Elastan Karışımlı Denim Kumaşların Elastikiyet ve Kalıcı Deformasyon Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye, 2007.
• [23] Haiging M, Xiang Z. "Influence of weave on fabric wrinkle recovery property before and after resin treatment". Journal of Donghua University, 18(4), 18-20, 2001.
• [17] Türk Standardları Enstitüsü. “Tekstil-Kumaşlarda Buruşmazliğin Değerlendirilmesi-Görünüş Metodu”. Ankara, Türkiye, 9867, 2015.