CURRENCY PROTECTED DEPOSIT ACCOUNT IMPLEMENT AS A MACROPRUDENTIAL MONETARY POLICY INSTRUMENT

Year 2023, Volume: 18 Issue: 1, 63 - 68, 15.01.2024

Halil Tunalı Duygu Kalkay

https://doi.org/10.17261/Pressacademia.2023.1852

Abstract

Purpose - In the aftermath of the 2008 global financial crisis, central banks have resorted to macro discretionary monetary policies in order to prevent the risks that the fragility of macroeconomic indicators in national economies may pose on financial stability. Accordingly, in December 2021, the CBRT initiated a comprehensive monetary policy process that will provide long-term and permanent returns in the fight against high inflation and high exchange rates, and introduced the "Currency Protected Deposit" instrument to encourage and support real persons to make their investment preferences in TL. The liraization process and exchange rate-protected deposits are aimed to make a lasting contribution to price stability in the medium term. In this study, the purpose of the Exchange Rate Protected Deposit (ERD) scheme and its impact on macroeconomic indicators will be evaluated for the 2021-2023 period.
Methodology - After explaining the implementation, characteristics and the need for the KKM, the impact of the utilization rate of the KKM on the exchange rate and interest rates in the December 2021-December 2023 period is evaluated..
Findings - With the KKM implementation, which aims to contribute to strengthening macro financial stability by supporting Turkish lira time deposits, the utilization rate of the KKM is seen to have contributed to the strengthening of the monetary transmission mechanism through the increase in the policy rate, the increase in the demand for Turkish lira instruments, and the rise in loan and deposit rates together. Turkish lira deposits are on the rise while FX-protected deposits are on the decline.
Conclusion - It is observed that the KKM' implementation contributed to the lira appreciation process and partially contributed to the recovery in exchange rates between December 2021 and July 2023.

Keywords

Currency protected deposit, macroprudential monetary policy, exchange rate

MAKRO İHTİYATİ PARA POLİTİKA ARACI OLARAK KUR KORUMALI MEVDUAT HESABI UYGULAMASI

Abstract

Amaç- 2008 Küresel finans krizi sonrasında Ülke ekonomilerinde makro ekonomilk göstergelerde yaşanan krılganlıkların finansal istikrar üzerinde oluşturabileceği riskleri önlemek amacıyla ülke merkez bankaları makro ihtiyadi para politikalarına başvurmuşlardır. Bu doğrultuda TCMB Aralık 2021’de yüksek enflasyon ve yüksek kur ile mücdelede uzun vadeli ve kalıcı getiriler sağlayacak kapsamlı bir para politikası oluşturma sürecini başlatarak, gerçek kişilerin yatırım tercihlerini TL cinsinden yapmaya yönlendirmek ve desteklemek amacıyla “Kur Korumalı Mevduat” aracını uygulamaya sokmuştur. Liralaşma süreci ve kur korumalı mevduat uygulamaları ile orta vadede fiyat istikrarına kalıcı katkı sağlanması hedeflenmiştir. Bu çalışmada Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının amacı ve bu uygulamanın makro ekonomik göstergeler üzerindeki etkisi 2021-2023 dönemi kapsamında değerlendirilecektir.
Yöntem-KKM uygulaması, özellikleri, neden ihtiyaç duyulduğu açıklandıktan sonra Aralık 2021-Aralık 2023 döneminde KKM’nin kullanım oranının, döviz kuru ve faiz oranları arasındaki ilişki değerlendirilmiştir.
Bulgular- KKM uygulaması ile Türk lirası vadeli mevduat desteklenerek makro finansal istikrarın güçlendirilmesine katkı sağlanması hedeflenmiştir. Bu doğrultuda KKM’ kullanım oranı, politika faizindeki artış, Türk lirası enstrümanlarına olan talebin artması, kredi ve mevduat faizlerinin birlikte yükselmesi ile parasal aktarım mekanizmasının güçlenmesi katkı sağladı görülmektedir. Türk lirası cinsi mevduatlar artışa geçerken kur korumalı mevduatlarda azalma yaşanmıştır.
Sonuç- KKM’ uygulamasının Aralık 2021- Temmuz 2023 döneminde liralaşma sürecine katkı sağladığı ve döviz kurlarında kısmen iyileşmeye katkı sağladığı gözlemlenmiştir.

Keywords

Kur korumalı mevduat, makro ihtiyati para politikası, döviz kuru

References

• Kartal, F. (2024). Kur korumalı mevduat sistemi ve sonuçları. İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 73-95.
• Yıldırım, K., Erdoğan, E., Algan, N., & Bal, H. (2023). Finansal piyasalardaki gelişmelerin ve kur korumalı mevduat sisteminin finansal derinleşmeye etkisi: Türkiye örneği. International Congress On Eurasian Economies, 1, 26-28.
• TBB, (2022). 2021-2022 Faaliyet Raporu, (Çevrimiçi), Https://Www.Tbb.Org.Tr/Tr/Hakkimizda/Kurumsal/Hakkinda/Faaliyet-Raporlari/17, 24.12.2022
• Türkiye Cumhuriyeti Hazine Ve Maliye Bakanlığı. 10 Soruda Kur Korumalı Mevduat Hesabı. 30.07.2023 Tarihinde Https://Ms.Hmb.Gov.Tr/Uploads/2022/01/10-Sorudakur-Korumali-Tl-Mevduat-Hesabi.Pdf
• Bulut, N., & Erdil, S. (2023). Dövizden dönüşümlü kur korumalı mevduat hesabı ve muhasebeleştirilmesi. Akademik İzdüşüm Dergisi, 8(2), 495-524.
• Köstekçi, A., & Özbay, F. (2023). Kur korumalı mevduat sistemi ve vergilemenin amaçları üzerine bir değerlendirme. Business Economics and Management Research Journal, 6(1), 44-56.
• Inoue, A., & Rossi, B. (2019). The effects of conventional and unconventional monetary policy on exchange rates. Journal of International Economics, 118, 419-447.
• Kara, H. (2016). A brief assessment of turkey's macroprudential policy approach: 2011–2015. Central Bank Review, 16(3), 85-92.
• Mohan, R. (2011). Emerging Contours of Financial Regulation: Challenges and Dynamics. ADBI Working Paper, Series, No. 271.
• Eşsiz, F. P. (2017). Finansal istikrar ve makro ihtiyati politikalar üzerine bir değerlendirme. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 3(1), 35-63.
• TCMB, (2022a). Makroihtiyati Tedbirler Hakkında Basın Duyurusu, (Çevrimiçi), https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Duyurular/Basin/2022/DUY2022-36, 18.12.2022
• TCMB, (2023c). Makroihtiyati Çerçevede Sadeleşme Hakkında Basın Duyurusu, (Çevrimiçi), https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Duyurular/Basin/2023/DUY2023-40, 28.12.2023
• TCMB (2014). Makro İhtiyati Politikalar ve Türkiye Uygulaması, Çevrimiçi, BULTEN35.pdf (tcmb.gov.tr) 01.01.2014
• Aydın, H.B. ve Sümer, T.M . (2023). Türk Lirası Mevduatı Teşvik Etmeye Yönelik Düzenlemelerin Faizlere Etkisi, (Çevrimiçi), https://tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/blog/tr/main+menu/analizler/kur+korumali+ve+geleneksel+mevduatlara+yatirimci+perspektifinden+bir+bakis, 10.01.2024
• TCMB, (2023a). Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti , (Çevrimiçi), https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Duyurular/Basin/2023/DUY2023-33, 10.01.2024
• TCMB, (2023b). Faiz Oranlarına İlişkin Basın Duyurusu, (Çevrimiçi), https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Duyurular/Basin/2023/DUY2023-45, 15.01.2024