The establishment of Urmeviyye in Diyarbakır attributed to the founder, Aziz Mahmud Urmevi, whose close association with Sultan Murat 4th realized through his involvement in the conquest of Revan. However, this association gradually waned over time. Urmevi's burgeoning reputation and various other factors ultimately led to the execution of the sheikh at the hands of Sultan Murat 4th. Subsequent to Urmevi's execution, Sultan Murat bestowed the village of Kabi, situated within the jurisdiction of Diyarbakır, upon the progeny of the sheikh. The Kabi village, which had governmental ownership while being under the administration of the sheikh's offspring, was granted as an unrestricted freehold. Consequently, the village remained exempt from enumeration and interference. The deed of grant, serving as a testament to absolute ownership, encompassed all rights of disposal. Thus, this research centers around the replica of the deed of grant for the Kabi village, given as an estate to the descendants of Aziz Mahmud Urmevi by Sultan Murat 4th. In this study, the replica of the deed of grant sourced from the Ottoman Archives, alongside the records of the Islamic courts (Şer'iyye Sicilleri), the Ancient Complaints Register (Atik Şikâyet Defteri), contemporary chronicles, travel accounts, and other written works, has been benefited.
Diyarbakır’da Urmevîliğin kurucusu Aziz Mahmud Urmevî’nin, IV. Murad ile olan yakın bağı Revan Fethi’ne katılmasıyla gerçekleşmiştir. Ancak bu bağ zaman içerisinde zayıflamaya başlamıştır. Urmevî’nin gün geçtikçe artan şöhreti ve diğer çeşitli nedenler şeyhin, IV. Murad tarafından idam edilmesine sebep olmuştur. Urmevî’nin İdamının ardından IV. Murad, Diyarbakır’a bağlı Kabi karyesini şeyhin evlatlarına temlik etmiştir. Mülkiyete devlete, tasarrufu evlatlarına ait olan Kabi Karyesi serbestiyet üzere temlik edilmiştir. Karye bu şekilde temlik edildiğinden dolayı sayım ve müdahale yapılmamaktaydı. Mutlak mülkiyetin belgesi olan temliknâmede tüm tasarruf hakları yer almaktaydı. İşte bu çalışmanın sıklet merkezini IV. Murad tarafından, Aziz Mahmud Urmevî’nin evlatlarına mülk olarak verilen Kabi karyesinin temliknâme sûreti oluşturmaktadır. Söz konusu çalışmada Osmanlı Arşivi’nde yer alan temliknâme sûreti, Şer‘iyye Sicilleri, Atik Şikâyet Defteri ile dönemin kronikleri, seyahatnâmeleri ve diğer yazılı telif eserlerden istifade edilmiştir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Ottoman Culture and Art |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Early Pub Date | August 28, 2023 |
Publication Date | September 8, 2023 |
Acceptance Date | June 14, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 |