HENRY DE MONTHERLANT’IN “SANTİAGO ŞÖVALYESİ” ADLI PİYESİNDE KAYBOLAN DEĞERLER VE İNSANLIK MESAJI

Year 2019, , 89 - 100, 22.07.2019

Deniz Küzeci

https://doi.org/10.30794/pausbed.541775

Abstract

Santiago Şövalyesi, Henry de Montherlant’ın 1947
yılında kaleme almış olduğu İspanyol kökenli en önemli piyeslerinden biridir.
Montherlant Santiago Şövalyesi adlı piyesinde
mükemmel sade bir dil ile sırf gerçeği ortaya çıkarmaya çalışır. 19. Yüzyılın
20.yüzyıla miras bıraktığı dünya görüşünü eleştirir, para ve serveti elinin
tersiyle iter. Sahte şan ve şöhreti tenkit ederken sırf gerçeği yakalamaya
çalışır. Don Alvaro adlı Şövalye ocağının baş şövalyesi ve asil kızı Mariana’ın
kişiliğinde yunan trajedisinin sadeliği ve kader anlayışı ile klasik tarzda
kaleme alınmış bir oyundur. Yazar romanlarının tam aksine piyeslerinde ki diğer
kadın kahramanlar gibi Santiago şövalye’sinin kadın kahramanı Mariana’yı
göklere çıkarır. Bu piyeste don Alvaro ile Allah inancı kayıtsız bir şekilde ön
plana çıkar. Bu piyes kişisi bir tek Allah’ın önünde eğilir. Mevki, rütbe ve
mertebenin kokuşmuşluğuna karşı çıkar ve onların pisliğini kendine bulaştırmaz.
Bunun için her şeyden vazgeçer, yalnızlığı seçer ve bu vesileyle kendi
yalnızlığında Allah ile baş başa kalır ve bu onun mutluluğunun kaynağını
oluşturur. Etrafındaki her şeyi, herkesi ve tüm olayları sorgular. Bin yıllık şövalyelik
ocağının yanlış yönlerini ortaya koyar. Şövalyelerin kusurlarını gözler önüne
serer. Hıristiyanlığın bozulmuş ve maddeye ve servete dönüşmüş halini sorgular.
Böylece gerçek Hıristiyanlığa olan özlemini dile getirir. İnsanlığın içine
düşmüş olduğu bunalımı kurtarmaya gayret eder. Aile yapısının ve aile bireyleri
arasındaki ilişkilerin durumunu dile getirir. İnsana önem verir ve her insanın
yaşama hakkı olduğunu ileri sürer. Bu sebeple savaşlara özellikle deniz aşırı
savaşlara karşı çıkar bunların nedensizliğine isyan eder. Toplumsal
mesajlarının bir halkası olan bu piyesi ile bozulmuş toplumsal düzeninin
portresini çizer. Korkularını dile getirir. Bu çalışmada Henry de
Montherlant’ın vermiş olduğu insanlık mesajını irdelemeye çalıştık. Şövalyelik,
Hıristiyanlık ve manastır gibi toplumsal kurumların durumunu, savaş, mevki ve
maddi çıkarlar gibi toplumsal olayların insanlığı düşürdüğü durumu inceledik. Yazar
etkileyici, sade ve doğrudan bir dil kullanmıştır.

Keywords

Henry de Montherlant, Kaybolan değerler, İnsanlık, Sömürgecilik, Deniz aşırı savaşlar

References

• Bataille, G. (1995) Edebiyat ve Kötülük, Ayrıntı Yayınları, Çev. Ayşegül Sönmezay, İstanbul.
• Blanc, A. (1970). Montherlant La Reine Morte, Profil d’une Oeuvre, Hatier, Paris.
• Blanc, A. (1968). Montherlant un Pessimisme Heureux, Editions du Centurion, Paris.
• Bordonove. G. (1954) Henry de Montherlant, Classiques du XX. Siècle Editions Universitaires, Paris.
• De Saint Robert, P. (1969) Montherlant le séparé, Flammarion, İmprimé en France.
• Gümüş, H.(1998) Cours d’Initiation à la Littérature Française, Marmara Üniversitesi Yayınları, Cilt-I, İstanbul.
• Reunion de Professeurs, Histoire de France, Collection d’ouvrages classiques, (Rédigés en Cours Gradués Conformément aux Programmes Officiels.)
• Robichez, J. (1973). Le Théâtre de Montherlant, Société d’édition d’enseignement supérieur, Paris.
• Sarano, J. (1965) La Douleur, Editions de l’Epi, Paris.
• Sipriot, P. (1953) Montherlant Par lui-meme, Ecrivains de toujours” aux Editions de Seuil, Paris.
• Sipriot, P. (1975) Montherlant, Ecrivains de toujours” aux Editions de Seuil, Paris.