KUTADGU BILIG IN KIRGHIZ TURKISH: KUTTUU BILIM

Year 2016, Issue: 24, 77 - 85, 01.05.2016

Emine Damla Turan Ceyhun Vedat Uygur

Abstract

The Kutadgu Bilig on which many studies have been conducted (and will be conducted) is one of the first works of Islamic Turkish literature and one of the most voluminous works of Turkish literature with 6645 couplets. The Kutadgu Bilig that means "Divine Knowledge" is a book of government written in verse as well as “the wisdom which brings happiness” the world and his wife can utilize. Both in the Western and Eastern world and in the Turkish world, a great number of studies have been conducted on the Kutadgu Bilig that is of profound importance in many aspects. Towards the end of 20th century, studies on the Kutadgu Bilig have increased in other Turkish communities. The source of the present study is the transfer of the Kutadgu Bilig by Tölögön Kozubekov into Kirghiz Turkish. The present study aims both to introduce Kuttuu Bilim, which is the Kirghiz Turkish transfer of the Kutadgu Bilig produced in the early 1990s by Tölögön Kozubekov, and to reveal its importance for the history of Turkish language. The study is based on the second edition of “Kuttuu Bilim”(1993). The present study has demonstrated that translations of the Kutadgu Bilig rendered in verse, just as is the original, are needed in all the Turkish dialects.

Keywords

Kutadgu Bilig, Kuttuu Bilim, Translation, Transfer, Kirghiz Turkish.

KIRGIZ TÜRKÇESİYLE KUTADGU BİLİG: KUTTUU BİLİM

Abstract

Kutadgu Bilig, üzerinde birçok çalışmanın yapıldığı (ve yapılacağı) İslâmî Türk edebiyatının ilk ve (6645 beytiyle) Türk edebiyatının en hacimli eserlerinden biridir. “Kutlu Bilgi” anlamındaki Kutadgu Bilig, manzum bir siyasetname olmakla birlikte 7’den 77’ye herkesin faydalanabileceği “mutluluk veren bilgi”dir.Birçok açıdan çok fazla öneme sahip olan Kutadgu Bilig üzerinde gerek Batı gerek Doğu gerekse Türk dünyasında birçok çalışma yapılmıştır. XX. yüzyılın sonlarına doğru diğer Türk topluluklarında, Kutadgu Bilig ile ilgili çalışmalar artmıştır. Bizim çalışmamızın kaynağı da Kutadgu Bilig’in Tölögön Kozubekov tarafından Kırgız Türkçesine yapılan aktarmasıdır.Çalışmamızda, Kutadgu Bilig’in Tölögön Kozubekov tarafından 90’lı yılların başında yazılan Kırgız Türkçesindeki aktarması “Kuttuu Bilim”in tanıtımı yapılmaya ve Türk dili tarihi bakımından önemi ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda, “Kuttuu Bilim”in ikinci baskısı (1993) esas alınmıştır.Araştırmamız sonucunda gördük ki bütün Türk lehçelerinde Kutadgu Bilig’in orijinalinde olduğu gibi manzum çevirisine ihtiyaç vardır.

Keywords

Kutadgu Bilig, Kuttuu Bilim, Tercüme, Aktarma, Kırgızca.