DENETİMLİ SERBESTLİK TEDBİRİ UYGULANAN YÜKÜMLÜLERİN BAZI ÖZELLİKLERİNİN SUÇ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2022, Issue: 49, 429 - 448, 02.03.2022

Semra Porsuk

https://doi.org/10.30794/pausbed.980499

Abstract

Bu çalışmanın amacı denetimli serbestlik tedbiri uygulanan yükümlülerin bazı özelliklerinin yeniden suç işleme bakışı açısından değerlendirilmesidir. Çalışma, retrospektif bir bakış açısı benimsenerek 2018 yılı ceza evinden tahliye edilenlerin TÜİK istatistikleri, Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı verileri ile Malatya Denetimli Serbestlik Müdürlüğünde 2018 yılında koşullu salıverilen 1153 dosyanın sosyodemografik özelliklerinin incelenmesi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın bulgularına bakıldığında yükümlülerin 25-34 yaş aralığının yoğun olduğu, kadınların erkeklere göre suça karışma oranlarının çok düşük olduğu görülmüştür. Suç tasnifi açısından ilk sırayı kişilere karşı işlenen suçlar alırken ikinci sırayı malvarlığına karşı suçlar almıştır. Yine kadınlar daha çok, malvarlığına karşı suçlar (hırsızlık) işlerken erkekler kişilere karşı suçları (yaralama) işlemiştir. Ayrıca en çok işlenen suç türü yaralama iken onu hırsızlık suçu takip etmiştir. Yükümlülerin eğitim seviyeleri düşük, evli olanların oranının yüksek olduğu, çocuk sahibi olanların yarıya yakınının 3 ve üzeri çocuğa sahip olduğu anlaşılmıştır. Yine ebeveyn durumlarına bakıldığında yaklaşık üçte birinin tek ebeveyne sahip olduğu ya da ikisinin de vefat ettiği görülmüştür.

Keywords

Denetimli Serbestlik, suç, Yükümlü, Sosyodemografik özellikler

EVALUATION OF SOME CHARACTERISTICS OF PERSONS WITH SUPERVISED FREEDOM MEASURE IN TERMS OF CRIME

Abstract

The aim of this study is to evaluate some of the properties of the implemented freedom measures in terms of re-criminal treatment. The study was carried out by examining the sociodemographic characteristics of 1153 files released on probation in 2018 in Malatya Probation Directorate, with the TUIK statistics of those released from prison in 2018, by adopting a retrospective perspective. Looking at the finding of the study, it was seen that the 25-34 age range of the obliged parties was intense and that women's involvement rates were very low compared to men. In terms of criminal classification, crimes against individuals took the first place, while crimes against assets took the second place. Again, women mostly committed crimes against their property (theft). while men committed crimes against individuals (wounding). In addition, while the most committed type of crime was injury, it was followed by theft. It has been understood that the education level of obliged parties is low, the proportion of those who are married is high, and almost half of those who have children have 3 or more children. Again, when looking at parental status, it was observed that about a third had single parents or both died.

Keywords

probation, crime, prisoner, sociodemographic features

References

• Akdeniz, S. ve Üzümcü, A. (2013). “Suç ve Sosyoekonomik Değişkenler Arasındaki Bağımlılık İlişkisi: Kars Cezaevi Üzerine Bir İnceleme”, Kafkas Üniversitesi IIBF Dergisi, 4/6, 115-138.
• Ataç, S. ve Nursal, N. (2006). Denetimli Serbestlik ve Yardım Sistemi, Birinci Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara.
• Ataseven, C., (2006). Suça Etki Eden Sosyal Faktörler, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Ayhan, İ. ve Çubukçu, M.K. (2007). “Suç ve Kent İlişkisine Ampirik Bakış: Literatür Taraması”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3/5, 30-55.
• Bahar, H. İ. (2005). Sosyoloji, Birinci Baskı, Siyasal Yayınları, Ankara.
• Bal, H. (2016). Suç Sosyolojisi, İkinci Baskı, Sentez Yayınları, Bursa.
• Bayraktar, B. (2007). Denetimli Serbestlik ve Bu Kavramın Ceza Adalet Sistemi ile Türk İnfaz Sistemine Getirdiği Yenilikler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sütçü İmam Üniversitesi.
• Bilgiç, Ş. (2012). Hapsedilme, İyileştirme ve Yeniden Suç İşleme, Birinci Baskı. Vadi Yayınları, Ankara.
• Burkay, S. (2008) “Teorik Çerçevede Suç”, Ethos: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 2/4.
• Çalışkan, A. (2020). “Hırsızlık Suçuna Neden Olan Sosyo-Demografik Değişkenlerin Yıllara Göre Değişiminin İncelenmesi”, Turkish Studies, 15/3, 1017-1032. 1017-1032.https://dx.doi.org/1029228/ TurkishStudies.41468.
• Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği, 28578 Sayılı Resmi Gazete.
• Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri İle Koruma Kurulları Kanunu, 25881 Sayılı Resmi Gazete.
• Dönmezer, S. (1994). Kriminoloji, Sekizinci Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
• Hafızoğulları, Z. ve Güngör, D. (2007). “Türk Ceza Hukukunda Suçların Tasnifi”, TBB Dergisi, S: 69, 21-50.
• İçli, T.(1985). “Uyuşturucu Madde Suçlarında Bazı Sosyal Faktörler”, H.Ü Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3/2. 115-127.
• İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, www.ttb.org.tr. Erişim tarihi: 21.05.2020.
• Kavi, E. ve Altun, S. (2011). “Sosyal İçerme Açısından Eski Hükümlülerin Girişimciliğe Yönlendirilmesi ve Denetimli Serbestlik Faaliyetleri”, Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma- Girişimcilik Sempozyumu Bildiri Kitabı II, Kırklareli Üniversitesi Yayınları, S:2, 449-461.
• Kızmaz, Z. (2004). “Öğrenim Düzeyi ve Suç: Suç- Okul İlişkisi Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14/2, 291-319.
• Kızmaz, Z. (2005) “Sosyolojik Suç Kuramlarının Suç Olgusunu Açıklama Potansiyelleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29/2, 149-174.
• Kızmaz, Zahir (2006a). Cezaevi Müdavimleri (İnatçı Suçlular), Birinci Baskı, Orion Yayınevi, Ankara.
• Kızmaz, Z. (2006b). “Kriminolojide Yeni Yönelimler: Bütünleşik (İntegrated) Suç Kuramları-II”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16/1, 305-335.
• Kızmaz, Z. (2006c). “Şiddetin Sosyo-Kültürel Kaynakları Üzerinde Sosyolojik Bir Yaklaşım”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16/2, 247-267.
• Korkmaz, A. (1988). Şehirleşme ve Suç: Malatya araştırması (1981-1985), (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi.
• Malatya Denetimli Serbestlik Müdürlüğü, 2018 Yılı UYAP Verileri, Erişim tarihi: 21.05.2020.
• Newman, D. M. (2013). Sosyoloji Günlük Yaşamın Mimarisini Keşfetmek, (Çev. Ali ARSLAN), Nobel Yayınları, Ankara.
• Özdemir, M. (2011). Denetimli Serbestlik Tedbiri Olan Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ve Uygulaması, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi.
• Porsuk, S. (2017). Hükümlülerin Topluma Kazandırılmasında Denetimli Serbestliğin Rolü: Malatya ili Örneği, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Fırat Üniversitesi.
• Savaş, G. Ve Eryalçın, T. (2020) “Eski Hükümlülerin ve Denetimli Serbestlik Yükümlülerinin İstihdamı Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma, Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 31/2, 336-367. Selçuk, S. (2010). “Suçun Sınırları”, TAAD, 1/3, 1-42.
• Tutar, E. (2002). “Suç Tasnifleri”, https://www.kriminoloji.com/Suc%20Tasnifleri.htm, Erişim Tarihi: 24.05.2020.
• TÜİK, 2018 yılında Ceza İnfaz Kurumundan Çıkan Hükümlülerin İstatistikleri, http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=1070. Erişim Tarihi: 26.05.2020.
• Türk Ceza Kanunu (Mülga). 320 sayılı resmi gazete, http://www.ceza-bb.adalet.gov.tr/mevzuat/765.htm. Erişim tarihi:24.05.2020.
• Türk Ceza Kanunu, 25611 Sayılı Resmi Gazete,
• http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237pdf. Erişim tarihi:24.05.2020.
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 1982, md.15.
• Usta, İ. ve Öztürk, H. (2010). “Denetimli Serbestlik”, Ceza Hukuku Dergisi, S:13, 1-44.
• Yavuz, H. A. (2012) “Denetimli Serbestliğin Türk Ceza Adalet Sistemindeki Tarihsel Gelişim Süreci”, Adalet Dergisi, S:42, 58-75.