Knowledge, Traditional Beliefs, and Practices of Mothers with 0-24 Month-Old Children Concerning Child Care

Yıl 2018, Cilt: 16 Sayı: 2, 1 - 18, 01.08.2018

Rabia Hacıhasanoğlu Aşılar , Pınar Bekar

Öz

INTRODUCTION: Tradional practices, have been keeping up-to-date against modernized medical
applications. The purpose of this study is to determine the knowledge, traditional beliefs and practices
of mothers with 0-24 month-old children concerning child care.
METHODS: This descriptive study was conducted with 207 mothers who applied to five family health
centers located in the city center of Erzincan due to any reason between October 2014 and February
2015, had an infant aged between 0 and 24 months, and met the inclusion criteria.The data were collected
by face-to-face interview method using the description form. Descriptive statistics was given as number,
percentage and average.
RESULTS: Approximately 40,1% of the children were between 0 and 6 months, 65,2% of the mothers
received information on childcare and 49,6% of these received such information from a nurse/doctor.
Some 2,9 % of the mothers used creams and powders for umblical cord falling off, 39,1% of them used
procedures to protect their child from jaundice, 27,2% took their child for a stroll after the first forty
days of birth, 22,7% salted their child to prevent bad odors, 48,8% rocked their child to sleep, and 58%
swaddled their babies. The mean age of the mothers was 27,14±5,50 (min: 18 - max: 45).
DISCUSSION and CONCLUSION: According to these results, mothers seem to use some traditional
practices which may harm their babies’ health. Therefore, nurses should provide childcare training and
counseling to mothers during antenatal and postnatal follow-ups and awareness should be raised in the
society about these matters.

Anahtar Kelimeler

Traditional belief and practices, 0-24 month-old child, Mothers, Child care, Nursing

0-24 Aylık Çocuğu Olan Annelerin Çocuk Bakımına İlişkin Bilgi, Geleneksel İnanç ve Uygulamaları

Öz

GİRİŞ ve AMAÇ: Geleneksel uygulamalar, modernleşen tıp uygulamalarına karşın güncelliğini korumaktadır. Bu araştırmanın amacı 0-24 aylık çocuğu olan annelerin çocuk bakımına ilişkin bilgi, geleneksel inanç ve uygulamalarını belirlemektir.

YÖNTEM ve GEREÇLER: Tanımlayıcı özellikte olan bu araştırma Erzincan il merkezinde bulunan beş Aile Sağlığı Merkezine Ekim 2014-Şubat 2015 tarihleri arasında herhangi bir nedenle başvuran 0-24 aylık bebeği olan araştırmaya alınma ölçütlerini karşılayan 207 anne ile yapıldı. Veriler, tanımlayıcı form kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler sayı, yüzde ve ortalama olarak verildi.

BULGULAR: Çocukların % 40,1’inin 0-6 ay arasında olduğu, annelerin % 65,2’sinin çocuk bakımı konusunda bilgi aldığı ve bunların % 49,6’sının bilgiyi hemşire/doktordan aldığı belirlendi. Ayrıca annelerin % 2,9’unun göbek düşmesi için krem ve pudra kullandığı, % 39,1’inin sarılık olmasın diye çocuğa uygulama yaptığı, % 27,2’sinin çocuğu kırk çıkma gezmesine götürdüğü, % 22,7’sinin kokmasın diye çocuğu tuzladığı, %48,8’inin çocuğu kolay uyutabilmek için salladığı, %58’inin kundakladığı ve annelerin yaş ortalamasının 27,14±5,50 (min: 18-max: 45) olduğu belirlendi.

TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu sonuçlara göre annelerin bebeklerin sağlığına zarar verebilecek bazı geleneksel uygulamaları yaptıkları belirlenmiştir. Bu nedenle hemşirelerin annelere doğum öncesi ve sonrası izlemlerde çocuk bakımına yönelik eğitim ve danışmanlık yapmaları ve toplumun bu konularda bilinçlendirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel inanç ve uygulama, 0-24 aylık çocuk, Anneler, Çocuk bakımı

Kaynakça

• 1. Aliefendioğlu D, Hızel S, Mısırlıoğlu ED, Şanlı C, Albayrak M, Oktay A. Anadolu’nun bir ilinde bebek bakımında başvurulan geleneksel uygulamalar. Gazi Tıp Dergisi 2009;20(1):17-20.
• 2. Yalçın H. Gebelik, doğum, lohusalık ve bebek bakımına ilişkin geleneksel uygulamalar (Karaman örneği). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2012;55:19-31.
• 3. Okçay H. İnsan ve Kültürel Yapı. İçinde: Seviğ Ü, Tanrıverdi G. (eds). Kültürlerarası Hemşirelik. 1. Baskı. İstanbul, İstanbul Tıp Kitabevi, 2012. p. 3-7.
• 4. Gebrekirstos K, Abebe M, Fantahun A. A cross sectional study on factors associated with harmful traditional practices among children less than 5 years in Axum town, north Ethiopia, 2013. Reprod Health 2014;11:46.
• 5. Conk Z, Başbakkal Z, Yardımcı F. Çocuk Sağlığına Genel Bakış. İçinde: Conk Z, Başbakkal Z, Bal Yılmaz H, Bolışık B. (eds). Pediatri Hemşireliği. 1. Baskı. Ankara, Akademisyen Tıp Kitabevi, 2013. p. 30-31.
• 6. Gebrekirstos K, Fantahun A, Buruh G. Magnitude and reasons for harmful traditional practices among children less than 5 years of agein Axum Town, North Ethiopia, 2013. International Journal of Pediatrics 2014; 2014:169
• 7. Marsh DR, Darmstadt GL, Moore J, Daly P, Oot D, Tinker A. Advancing newborn health and survival in developing countries: a conceptual framework. Journal of Perinatology 2002;22(7):572-6.
• 8. Winch PJ, Alam MA, Akther A, Afroz D, Ali NA, Ellis AA, et al. Local understandings of vulnerability and protection during the neonatal period in Sylhet District, Bangladesh: a qualitative study. Lancet 2005; 366(9484): 478-85.
• 9. Beşer A, Topçu S, Çoşkun A, Erdem N, Gelişken R, Özer D. Bir yaşından küçük bebeğe sahip annelerin geleneksel bakım uygulamaları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010;3(3):137-45.
• 10. Bekar M. Kültürlerarası (transkültürel) hemşirelik. Toplum ve Hekim 2001;16(2):136-41.
• 11. Tortumluoğlu G. Transkültürel hemşirelik ve kültürel bakım modeli örnekleri. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004;8(2):47-57.
• 12. Uğurlu ES, Başbakkal Z, Dayılar H, Çoban V, Ada Z. Ödemişte bulunan annelerin bebek bakımında uyguladıkları geleneksel yöntemlerin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;2(3):342-60.
• 13. Köksal G, Özel HG. 2008. Bebek Beslenmesi. 1. Basım. Klasmat Matbaacılık: Ankara. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 726. http://www.saglik.gov.tr/TR/dosya/1-36430/h/a-8-bebek--beslenmesi.pdf
• 14. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA). 2013. Beslenme Durumu ve Çocuk Sağlığı, Elma Teknik Basım Matbaacılık: Ankara. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA_2013_ana_rapor.pdf [Erişim: 28.02.2016].
• 15. Arısoy A, Canbulat N, Ayhan F. Karaman ilindeki annelerin bebeklerinin bakımında uyguladıkları geleneksel yöntemler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;17(1):23-31.
• 16. Gökduman M, Akdolun Balkaya N. 0-6 aylık bebeği olan annelerin anne sütünü artırmaya yönelik geleneksel uygulamaları. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2013;14(1):31-41.
• 17. Desai A, Mbuya MN, Chigumira A, Chasekwa B, Humphrey JH, Moulton LH, et al. Traditional oral remedies and perceived breast milk insufficiency are major barriers to exclusive breastfeeding in rural Zimbabwe. J Nutr. 2014; 144(7): 1113-9.
• 18. World Health Organization (WHO). 2013. WHO Recommendations on Postnatal Care of the Mother and Newborn. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/97603/1/9789241506649_eng.pdf.
• 19. Bağcı Bosi Tülay AT. Bebek Beslenmesi-Anne Sütü. İçinde: Güler Ç, Akın L. (eds). Halk Sağlığı Temel Bilgiler 3. Üçüncü Baskı. Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2015. s. 1273-83.
• 20. Gökduman M, Balkaya NA. Anne sütünü artırmaya yönelik bitkisel çay kullanımı ve etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010;3(4):187-94.
• 21. Sacks E, Moss WJ, Winch PJ, Thuma P, van Dijk JH, Mullany LC. Skin, thermal and umbilical cord care practices for neonates in southern, rural Zambia: A qualitative study. MC Pregnancy Childbirth 2015;15:149.