Vergi Takozu ve İşsizlik Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 197 - 208, 31.12.2021

Selçuk Buyrukoğlu , Elif Işıl Küpeli

https://doi.org/10.30586/pek.1003185

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmanın ana temasını Türkiye’de 1996-2020 yılları arasında vergi takozu ile işsizlik arasında bir ilişkinin var olup olmadığının araştırılması oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında konuyla alakalı yerli ve yabancı literatür taraması yapılmış ayrıca uluslararası raporlardan da faydalanılmıştır. Türkiye’de vergi takozu ve işsizlik arasındaki ilişkinin incelenebilmesi için ARDL sınır testi uygulanmıştır. Analizde kullanılan verilere ise TÜİK ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü’nün yayınlamış olduğu raporlardan ulaşılmıştır.
Yapılan analizin son aşaması olan Granger nedensellik testi sonucunda vergi takozundan işsizliğe doğru bir nedensellik ilişkisinin var olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Bu bulgu ise, vergi takozu arttıkça işsizliğin arttığını, vergi takozu azaldıkça işsizliğin azaldığını ifade etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Vergi Takozu, İşsizlik, Türkiye, ARDL Testi.

The Relationship Between Tax Wedge and Unemployment: The Case of Turkey

Öz

In this study, it is aimed to investigate whether the tax wedge has an effect on unemployment and to look at it from a different perspective. For this study, relevant domestic and foreign sources were searched and international reports were used. In this study, unit root test was performed and ARDL boundary test was applied. As a result of the unit root test, the data became stable at different levels.
As a result of the Granger causality test performed at the end of the analysis, there is a causality relationship from tax wedge to unemployment. In other words, as the tax wedge increases, unemployment increases, as the tax wedge decreases, unemployment decreases.

Anahtar Kelimeler

Tax wedge, Unemployment, Turkey, ARDL Test.

Kaynakça

• Ataman, B. C. (1998). İşsizlik Sorununa Yeni Yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 53(1), 59-72.
• Attinasi, M. G., Berardini, F., De Stefani, R., & Osterloh, S. (2016). The Effects of Labor Income Taxes on Labor Market Performance: An Empirical Analysis. Working Paper.
• Bozdağlıoğlu, Y. (2008). Türkiye'de İşsizliğin Özellikleri ve İşsizlikle Mücadele Politikaları. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(20), 45-65.
• Buyrukoğlu, S., & Kutbay, H. (2016). Türkiye'de Kayıtdışı İstihdamın Bir Tetikleyicisi Olarak Vergi Takozu Sorunu ve Maliyeti. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(31), 249-273.
• Dolenc, P., & Laporsek, S. (2010). Tax Wedge On Labour And Its Effect On Employment Growth In The European Union, Prague Economic Papers, 4, 344-358.
• Dolenc, P., Laporsek, S., & Separovic, A. (2011). Does Labour Taxation Affect Unemployment? Croatian Worker in International Perspective, Ekonomska istraživanja, 24(3), 86-101.
• Gök, M. (2004). İşgücü Piyasası ve Kobiler. Ankara: Roma Yayınları.
• Gül, S. (2006). Sosyal Devlet Bitti Yaşasın Piyasa. Ankara: E Babil Yayınları.
• Işık Erol, S. (Ağustos - Kasım 2012 / Şubat 2013). İşsizliğin Sosyal Dışlanma Üzerindeki Etkisi. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 24(3-4-5), 46-70.
• Işığıçok, Ö. (2018). İstihdam ve İşsizlik. Bursa: Dora Yayınları.
• Koray, M. (2008). Sosyal Politika. Ankara: İmge Kitapevi.
• Kömürcüler, E. (2008). Türkiye'de İstihdam Üzerindeki Vergi ve Benzeri Mali Yükümlülüklerin İstihdam Üzerindeki Etkileri: Avrupa Birliği ile Bir Karşılaştırma. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lİsans Tezi.
• Kablamacı, B. (2011). İçeridekiler-Dışarıdakiler Teorisi Üzerine Bir Değerlendirme. Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 54-62.
• Kutbay, H., Gerede, C., & Aksoy, E. (2018). Vergi takozu ve asgari ücretin işsizliğe etkisi. Vergi Raporu Dergisi, 224, 96-114.
• Lehman, E., Lucifora, C., Moriconi, S., & Van Der Linden, B. (2013). Beyond the Labour Income Tax Wedge: The Unemployment-Reducing Effect of Tax Progressivity, IRES Discussion Papers; 2013018.
• Tansöker, R. L. (2018). Türkiye'de Kayıtdışı İstihdamın Vergi Takozu Açısından Değerlendirilmesi . Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 309-334.
• Ongun, T. (2007). TİSK Akademi Genç İşsizliği Sempozyumu, Cilt 2 Özel Sayı 1.
• Özdemir, S., Ersöz, H., & Sarıoğlu, H. (2006). İşsizlik Sorununun Çözümünde Kobilerin Desteklenmesi. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Şenyüz, D. (2007). İşletmelerin Rekabet Gücü Açısından İstihdam Üzerindeki Yükler ve Yeni Kanunda Çalışanların Vergilendirilmesine Getirilen Deişiklikler . Sicil Dergisi, 5, 165-176.
• Topalhan, T. (2010). Ücret ve Ücret Teorileri. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Temel, H., & Yapraklı, H. (2015). Küreselleşen Dünyada İşsizlik”, https://www.researchgate.net/profile/Halil_Yaprakli/publication/283123031_Kuresellesen_Dunyada_Issizlik/links/562bdbed08ae518e348100d5/Kueresellesen-Duenyada-Issizlik.pdf.
• Tağ, M. (2007). Türkiye'de Vergi Politikasının İşgücü Piyasası ve İstihdam Üzerindeki Etkileri Planlama Uzmanlığı Tezi. Ankara: TC. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Yıllık Proğramlar ve Konjonktür Değerlendirme Genel Müdürlüğü.
• Uşun, E. (2019). Türkiye'de ve Diğer OECD Ülkelerinde Vergi Takozu. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 2, 435-452.
• Zaim, S. (1997). Çalışma Ekonomosi. İstanbul: Filiz Kitapevi.