Çocuklara Mahsus Gazete’de Çıkan İlk Çocuk Oyunu ve Değerler Eğitimi

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 4, 170 - 181, 01.12.2017

Refika Altıkulaç Demirdağ

Öz

Çocuklar için yazılan ilk edebî eserler Tanzimat döneminde kaleme alınmıştır. Tiyatro sanatına ve oyun yazarlığına çok önem verilen bu dönemde çocuklar için tiyatro eserleri yazılması ihtiyacı da göz ardı edilmemiştir. Çocuklara Mahsus Gazete’de yayınlanan “Namus ve Zaruret” adlı uyarlama çocuk oyununun yayınlanan ilk eser olduğu kaydedilmektedir. 17 Aralık 1896’da yayınlanan oyunun yazarı Charles Lauren’dir. Tercüme eden ise Mekteb-i Terakki mezunlarından Selanikli İsmail Ata’dır. Ayrıca İsmail Ata, oyunu tercüme etmekle kalmamış aynı zamanda uyarlama da yapmıştır. Bu dönemde öncelikli yaygın eğilimlerinden birinin uyarlama oyunlar olduğu bilinmektedir. “Namus ve Zaruret”in konusu eğitimin ve çalışmanın faydaları üzerine kurulmuştur. Beş meclisten oluşan bu kısa oyunda verilen mesajların basit ve anlaşılır olması tercih edildiğinden oyunun sanatsal yönünün oldukça geri planda kaldığı söylenebilir. Dönemin tiyatro anlayışı ve halkı tiyatro yoluyla eğitme amacı göz önünde bulundurulduğunda bu oyunun neden tercih edilen ilk çocuk oyunlarından biri olduğu anlaşılabilir. Biz bu çalışmamızda “Namus ve Zaruret” adlı eserde çocuklara verilmek istenen değerler konusunu inceleyeceğiz. Böylece Tanzimat Dönemi edebiyatının ilkeleriyle örtüşen bir oyun olup olmadığını da ortaya koymaya çalışacağız. Ayrıca oyunun Osmanlıcadan çevriyazısı da ek olarak verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk Oyunu, “Namus ve Zaruret”, Değerler Eğitimi

Kaynakça

• AND, Metin. (1972). Tanzimat ve İstibdat Döneminde Türk Tiyatrosu 1839-1908. Ankara: Türkiye İŞ Bankası Yayınları. AYDIN, Mehmet Zeki, AKYOL GÜRLER Şebnem. (2012). Okulda Değerler Eğitimi Yöntemler Etkinlikler Kaynaklar. İstanbul: Nobel Yayınları. EMİROĞLU, Öztürk (1992), Tanzimat’tan 1928’e Kadar Yayınlanan Çocuk Gazete ve Dergileri Üzerine Bir İnceleme, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış, Yüksek Lisans Tezi. GÜNGÖR, Erol. (2000). Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınları. KÜÇÜK, Sena. (2010). “İlk Türkçe Çocuk Dergileri ve Çocuklara Mahsus Gazete”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Konya. OĞUZKAN, A. Ferhan. Çocuk Edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık. SEVER, Sedat. (2008). Çocuk Edebiyatı. İzmir: Tudem Yayınları. YALÇIN, Alemdar. AYTAŞ, Gıyasettin. (2012). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.