Accessibility in Urban Coastal Areas: Antalya-Konyaaltı Case

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 67 - 78, 15.03.2025

Begüm Aköz Çevrimli

https://doi.org/10.54864/planarch.1583093

Abstract

Coastal areas are privileged spaces within the city, possessing high potential due to the presence of water. Defining coasts as areas under public access where everyone can equally and freely benefit underscores the significance of the concepts of publicness and accessibility. Urban design practices in coastal areas aim to enhance public use and strengthen the coast-city relationship through accessibility approaches. This study identifies the factors that determine publicness and accessibility through a literature review and examines these factors in the context of the redesigned Konyaaltı urban coastal area. On-site observations and analyses were conducted to assess the current situation. The findings suggest that improving accessibility and publicness in coastal areas requires the development of urban and architectural approaches in the legal framework that extend beyond defined boundaries to include coastal interaction zones. Ensuring accessibility for everyone, particularly along coastlines, is among the significant findings derived from this study for the effective and universal use of coastal areas. Regulations based on publicness and accessibility will support the physical and social sustainability of the coast. Well-designed public spaces will positively impact the quality of life, enhance the coastal city's image, and contribute to the city's identity.

Keywords

accessibility, universal design, publicness, public space, urban coastal design

Ethical Statement

Ethics committee approval was not required.

Supporting Institution

There is no institutional support.

Kentsel Kıyı Alanlarında Erişilebilirlik: Antalya-Konyaaltı Örneği

Abstract

Kıyılar, suyun varlığı nedeniyle kentte yüksek potansiyele sahip ayrıcalıklı alanlardır. Kıyıların, herkesin eşit ve özgürce yararlanabileceği, kamuya açık erişime sahip alanlar olarak tanımlanması, kamusallık ve erişilebilirlik kavramlarının önemini beraberinde getirmektedir. Kıyı alanlarında gerçekleştirilen kentsel tasarım uygulamaları, kamusal kullanımı artırmayı ve kıyı-kent ilişkisini erişilebilirlik yaklaşımları ile güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışma, literatür araştırması yoluyla kamusallık ve erişilebilirliği belirleyen faktörleri tanımlamakta ve bu faktörleri kıyı düzenlemesinin gerçekleştirildiği Konyaaltı kentsel kıyı alanı örneğinde araştırmaktadır. Araştırma kapsamında yerinde gözlemler ve analizler ile mevcut duruma ilişkin incelemeler yapılmıştır. Sonuçlar, kıyılarda erişilebilirlik ve kamusallığın geliştirilmesinde yasalarda kıyıya ilişkin tanımlı sınırların ötesinde kıyı etkileşim alanlarını kapsayacak şekilde kentsel ve mimari çevreye ilişkin yaklaşımların geliştirilmesini ortaya koymuştur. Özellikle kıyılarda herkes için erişilebilirliğin sağlanması kıyı alanlarının etkin ve evrensel kullanımı için çalışmadan elde edilen önemli sonuçlardandır. Kamusallık ve erişilebilirlik temelli düzenlemeler, kıyının fiziksel ve sosyal sürdürülebilirliğini destekleyecektir. İyi tasarlanmış kamusal alanlar, yaşam kalitesini olumlu yönde etkileyecek, kıyı kentinin imajını güçlendirecek ve kentin kimliğine katkıda bulunacaktır.

Keywords

erişilebilirlik, evrensel tasarım, kamusallık, kamusal alan, kentsel kıyı tasarımı

References

• Acırlı, Z., & Kandemir, Ö. (2021). The concept of accessibility and its dimensions for spatial design. GRID Architecture Planning and Design Journal, 4(2), 225-248. doi:10.37246/grid.824581
• Aköz Çevrimli, B. (2024a). Kentsel kıyılarda yere bağlılığın gelişiminde algısal sürece etki eden faktörlerin tespitine yönelik kavramsal bir model önerisi. (Doctoral Dissertation), Konya Technical University, Konya.
• Aköz Çevrimli, B. (2024b). Mimarlık ve planlama perspektifinden kıyı alanlarında kamusallık: Türkiye’deki hukuki yaklaşımların incelenmesi. In M. Dal (Ed.), Mimarlık (pp. 18-26). Afyonkarahisar: Yaz Publishing.
• Aköz Çevrimli, B., & Ulusoy, M. (2023). Kıyı tasarımında kıyı-kent ilişkilerinin güçlendirilmesine yönelik yaklaşımlar: İzmir ve Antalya-Konyaaltı örneği. Paper presented at the 9. International Congress on Architecture and Design, İstanbul.
• Andrade, I., & Dorneles, V. (2012). Accessibility for All: Going from theory to practice. Work, 41 (Supplement 1), 3840-3846. doi:10.3233/WOR-2012-0687-3840
• Ardıçoğlu, R., & Uslu, A. (2022). Analyzing morphological changings of Tophane district after land fillings with using space syntax method. MEGARON Yıldız Technical University Faculty of Architecture E-Journal, 17(1), 151-165. doi:10.14744/MEGARON.2022.57701
• Atakan, İ. O., & Dalgakıran Erdoğan, A. (2019). Çeşme Yarımadası’nda kıyının kamusal kullanımına etki eden kıyı kullanımlarına eleştirel bir bakış. Journal of Ege Social Science, 2(2), 92-108. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esbd/issue/49689/607621#article_cite
• Aykan, C., & Kılıçaslan Deniz, Ç. (2023). İkincil konutların gelişimi ve deniz kıyılarına etkisi. In Ö. S. Güngör S. (Ed.), Serüven Publising (pp. 187-202). Ankara.
• Caminiti, E., & Minutoli, F. (2014). Cesure Permeabili. La Viabilità Costiera come Occasione di Riappropriazione Sostenibile dell’Affaccio a Mare. Ricerche e progetti per il territorio, la città e l'architettura, 5(7), 29-46. doi:10.6092/issn.2036-1602/5029
• Curl, A., Nelson, J. D., & Anable, J. (2015). Same question, different answer: A comparison of GIS-based journey time accessibility with self-reported measures from the National Travel Survey in England. Computers Environment Urban Systems(49), 86-97. doi:10.1016/j.compenvurbsys.2013.10.006
• Çakır, B. (2016). Kıyı ile ilgili tanım ve terimler. In M. Ersoy (Ed.), Kentsel Planlama Ansiklopedik Sözlük (pp. 274-276). İstanbul.
• de Souza Sartore, M., de Araújo Pereira, S., & Rodrigues, C. (2019). Aracaju beach bars as a contested market: Conflicts and overlaps between market and nature. Ocean Coastal Management, 179, 104828. doi:10.1016/j.ocecoaman.2019.104828
• DETR. (2000). By Design: Urban Design in The Planning System: Towards better practice. London: Commission for Architecture the Built Environment.
• Ercan, M. A. (2016). Kamusal Mekan. In M. Ersoy (Ed.), Kentsel Planlama Ansiklopedik Sözlük (pp. 175-178). İstanbul: Ninova Publishing.
• Erdem, S., & Terzi, F. (2024). Assessing public space complexity: A comparative study of waterfront areas in Istanbul's bosphorus district. Livenarch+ Journal, 1(1), 14-33. https://dergipark.org.tr/en/pub/livenarch/issue/82923/1402765
• Francis, M. (1988). Changing values for public spaces. Landscape Architecture, 78(1), 54-59. https://www.researchgate.net/profile/Mark-Francis-6/publication/283340569_Changing_Values_for_Public_Space/links/5634e72408aeb786b702c1f2/Changing-Values-for-Public-Space.pdf
• Gedikli, B. (2011). Kıyıyı yaşamak, kıyıyı planlamak. Paper presented at the 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu, Trabzon.
• Gökgür, P. (2017). Kentsel Mekânda Kamusal Alanın Yeri (2nd ed. ed.). İstanbul: Bağlam Publishing.
• Greene, S. (1992). City shape communicating and evaluating community design. Journal of the American Planning Association, 58(2), 177-189. doi:10.1080/01944369208975792
• Hasol, D. (2014). Kamusal alan. In Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü (12th ed. ed., pp. 236). İstanbul: YEM Publishing.
• Hoyle, B. (2000). Global and local change on the port‐city waterfront. The Geographical Review, 90(3), 395-417. doi: doi.org/10.2307/3250860
• Jacobs, A., & Appleyard, D. (1987). Toward an urban design manifesto. Journal of the American Planning Association, 53(1), 112-120. doi: 10.1080/01944368708976642
• Kahraman, C., & Alkan, G. (2016). Türkiye'nin Kıyı Alanları Hukuki Durum Beşeri Faaliyetler ve Sürdürülebilir Kullanım. Paper presented at the 3. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu, Baku, Azerbaijan.
• Keleş, R. (2021). Kentbilim Terimleri Sözlüğü (Ç. E. Ed. 3rd ed. ed.). Ankara: İmge Publishing.
• Kheyroddin, R., & Hedayatifard, M. (2017a). The production of exclusive spaces in coastal pre-urban areas: Causes and motivations: Middle shoreline of Caspian Sea in north of Iran. Journal of Coastal Conservation, 21(3), 333-341. doi:10.1007/s11852-017-0510-z
• Kheyroddin, R., & Hedayatifard, M. (2017b). Social segregation to exclusive public shoreline access: Coastal gated communities on the middle shoreline of the Caspian Sea in northern Iran. Journal of Urban Planning Development, 143(3), Article ID 05017006. doi:10.1061/(ASCE)UP.1943-5444.000036
• Kılıç, A. (2012). Küreselleşme sürecinde İstanbul kıyılarında dönüşüm, yerleşme - kent kıyısı ilişkisi ve yerleşme ile kıyısının entegrasyonu. In E. Erdönmez (Ed.), Modernite ve Mimari (pp. 69-91). İstanbul: Esenler Municipality City Thought Center City Publications.
• Kılıç, A., Akın, O., & Koç, E. (2014). Kıyı alanlarına yönelik yasal ve yönetsel çerçevenin planlama yansımaları: Yasalar, kurumlar ve parçalanmış kıyı mekanı. Paper presented at the 8. Kıyı Mühendisliği Symposium, İstanbul.
• Kurt, S. (2015). Türkiye'de Kıyı Kullanımına Yönelik Yasa ve Düzenlemelerin Tarihi Seyri. Eastern Geographical Review, 20(33), 91-110. https://www.researchgate.net/publication/283578815_Historical_Progress_of_Laws_and_Regulations_on_Coastal_Use_in_Turkey_Turkiye%27de_Kiyi_Kullanimina_Yonelik_Yasa_ve_Duzenlemelerin_Tarihi_Seyri
• LeDee, O. E., Nelson, K. C., & Cuthbert, F. J. (2010). The challenge of threatened and endangered species management in coastal areas. Coastal Management, 38(4), 337-353. doi:10.1080/08920753.2010.487147
• Lynch, K. (1984). Good city form. Cambridge: MIT Press.
• Madanipour, A. (1995). Dimensions of urban public space: The case of the Metro Centre, Gateshead. Urban Design Studies(1), 45-56. https://www.researchgate.net/publication/306217769_Dimensions_of_urban_public_space_The_case_of_the_Metro_Centre_Gateshead
• Madden, K. (2021). How to turn a place around: A handbook for creating successful public spaces. NewYork: Project for Public Spaces.
• Marcus, C. C., & Francis, C. (1997). People places Design guidelines for urban open space (2nd Edition ed.): John Wiley & Sons.
• Moughtin, C. (2007). Urban design: Street and square (3rd Edition ed.). London: Routledge.
• Nassar, U. A. E., El-Samaty, H. S., & Waseef, A. A. E. (2020). Connectivity between Jeddah's Waterfront and the Urban Structure of Adjacent Coastal Areas to Promote Physical Activities. International Journal of Architectonic, Spatial, Environmental Design, 14(1), 27-39. doi:10.18848/2325-1662/CGP/v14i01/27-39
• Official.Gazette. (1992). Kıyı Kanunu’nda değişiklik yapılmasına dair kanun, 11 July 1992, Law No: 3830, Issue No: 21281, Republic of Turkey.
• Özer, M. N. (2009). Antalya kıyı alanlarının değișimi üzerine saptamalar. Planning Journal, 46(2), 51-66. https://www.spo.org.tr/resimler/ekler/aa96d9681a21445_ek.pdf#page=51
• Qi, Y., & Feihong, L. (2018). The relationships between urban morphology and accessibility to waterfront area: Case study of Ningbo three-river junction area Urban Form and Social Context: from Traditions to Newest Demands. Paper presented at the XXV ISUF International Conference, Krasnoyarsk.
• Rapoport, A. (2013). Human aspects of urban form: Towards a man-environment approach to urban form and design (Vol. 15). Oxford: Pergamon Press.
• Santana-Santana, S. B., Peña-Alonso, C., & Espino, E.-C. (2020a). Assessing physical accessibility conditions to tourist attractions. The case of Maspalomas Costa Canaria urban area (Gran Canaria, Spain). Applied Geography, 125, Article ID 102327. doi:10.1016/j.apgeog.2020.102327
• Santana-Santana, S. B., Peña-Alonso, C., & Espino, E. P.-C. (2020b). Assessing physical accessibility conditions to tourist attractions. The case of Maspalomas Costa Canaria urban area (Gran Canaria, Spain). Applied Geography, 125, 102327. doi: 10.1016/j.apgeog.2020.102327
• Serdaroğlu Sağ, N., & Yıldırım, H. H. (2011). Kıyı mevzuatında kamu yararı kavramının değerlendirilmesi. Selcuk University Journal of Engineering, Science and Technology, 26(2), 38-54. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/215803
• Shah, S., & Roy, A. K. (2017). Social sustainability of urban waterfront-the case of Carter Road waterfront in Mumbai, India, . Procedia Environmental Sciences(37), 195-204. doi:10.1016/j.proenv.2017.03.034
• Souza Sartore, M., de Araújo Pereira, S., & de Rodrigues, C. (2019). Aracaju beach bars as a contested market: Conflicts and overlaps between market and nature. Ocean Coastal Management, 179, Article ID 104828. doi:10.1016/j.ocecoaman.2019.104828
• Şahin Körmeçli, P., & Uslu, A. (2021). Erişilebilirlik ve Sosyal Etkileşim İlişkisinin Kamusal Alanlarda Değerlendirilmesi: Çukurambar Mahallesi Örneği. Journal of Architectural Sciences Applications, 6(2), 414-427. doi:10.30785/mbud.934288
• TDK. (2024). Türk Dil Kurumu. Retrieved from https://sozluk.gov.tr
• Thompson, R., & Dalton, T. (2010). Measuring public access to the shoreline: The boat-based offset survey method. Coastal Management, 38(4), 378-398. doi: 10.1080/08920753.2010.489201
• URL-1. Retrieved from https://www.sahilantalya.com/foto-galeri.html (last access: 11.11.2024)
• URL-2. Retrieved from: https://otelbilgileri.wordpress.com/2009/06/04/sea-life-family-resort-hotel-antalya/ (last access: 11.11.2024)
• URL-3. Retrieved from: https://www.jollytur.com/sealife-family-resort-hotel (last access: 11.11.2024)
• Yıldırım, S., & Ortaçeşme, V. (2021). Antalya Konyaaltı kıyı promenadının başarılı kamu mekanı bileşenleri bağlamında irdelenmesi. Peyzaj Araştırmaları ve Uygulamaları Dergisi, 3(2), 12-27. https://dergipark.org.tr/tr/pub/paud/issue/67626/1022160
• Yılmaz, M. (2018). Public space and accessibility. ICONARP International Journal of Architecture Planning, 6(Special Issue), 1-14. doi:10.15320/ICONARP.2018.46