Hayatın her anında gerçekleşebilecek doğal afetlerin, gerçekleşmesi sonucunda büyük can ve mal kayıpları yaşanabilmektedir. Afet bölgelerindeki afetzedelerin tahliyesinin ardından yetkililer tarafından bölgedeki etkilenenlerin maddi açıdan hasarlarının ve tahrip boyutunun belirlenmesi amacıyla bir hasar tespit çalışması yapılması gerekmektedir. Hasar tespitinde yüksek çözünürlüklü görüntü ve tüm afet bölgesini görüntüleme ihtiyacının doğması yüksek teknoloji ürünü drone seçimi problemini ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada, hasar tespit çalışmalarında kullanılmak üzere yüksek çözünürlüğe sahip, uzun süre havada kalabilen, hafif, her kurum tarafından kullanılabilecek ve görüntü alma amacıyla üretilmiş, benzer özelliklere sahip beş drone arasından optimum seçimin yapılması hedeflenmiştir. Bu değerlendirme yapılırken kamera çözünürlüğü, kamera görüş açısı, video kare hızı, ağırlık, uçuş süresi, uçuş mesafesi ve birim fiyat olmak üzere yedi kriter belirlenmiştir. Problemin çözüm aşamasında Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri kullanılarak, Pisagor Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi (PBAHP) ile kriterlerin ağırlıklandırılması yapılmış, elde edilen kriter ağırlıkları Preference Ranking Organization Method for Enrichment Evaluation (PROMETHEE) ve The Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) yöntemlerinde kullanılarak, alternatifler değerlendirilmiştir. Çalışma, ÇKKV ile afet sonrası hasar tespiti ve görüntülenmesi için drone seçimine yönelik olarak yapılan ilk uygulama özelliğine sahiptir. Ayrıca çözüm yaklaşımı sunulan problem için PBAHP, TOPSIS ve PROMETHEE yöntemlerinin kullanılması, uygulanan metot açısından katkı sağlamaktadır.
As a result of natural disasters that can occur at any time of life, great loss of life and property can be experienced. After the evacuation of the survivors in the disaster areas, a damage assessment study should be carried out by the authorities in order to determine the material damage and the extent of the destruction of the affected people. The need for high-resolution imagery and imaging of the entire disaster area in damage assessment raises the problem of choosing a high-tech drone. In this study, it is aimed to make the optimum selection among five drones with similar characteristics, which have high resolution, can stay in the air for a long time, are light, can be used by any institution and are produced for image taking purposes. While making this evaluation, the camera resolution, Seven criteria, including camera viewing angle, video frame rate, weight, flight time, flight distance and unit price, were discussed. In the solution of the problem, criteria were weighted with the Pythagorean Fuzzy Analytical Hierarchy Process (PBAHP) using Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods, and the criteria weights obtained were Preference Ranking Organization Method for Enrichment Evaluation (PROMETHEE) and The Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Alternatives were evaluated by using the Solution (TOPSIS) methods. The study is the first application on the subject of drone selection for post-disaster damage detection and monitoring with MCDM. In addition, the use of PBAHP, TOPSIS and PROMETHEE methods for the problem whose solution approach is presented contributes to the applied method.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Engineering |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Early Pub Date | May 12, 2023 |
Publication Date | October 2, 2024 |
Submission Date | January 20, 2023 |
Published in Issue | Year 2024 |
Bu eser Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası ile lisanslanmıştır.