Mevcut Kooperatif Yapılarında Enerji Etkin Yenilemeler ve Maliyetleri

Year 2025, EARLY VIEW, 1 - 1

Dilan Sarıkaya , Zübeyde Özlem Parlak Biçer , Gamze Lütfiye Şahin

https://doi.org/10.2339/politeknik.1535737

Abstract

Artan dünya nüfusunun ihtiyaç duyduğu enerji miktarının karşılanması için yeni kaynak arayışı başlamış ve mevcut kaynakların verimli kullanılması önem kazanmıştır. Tüketilen enerjide büyük paya sahip konutlarda ise kullanılan enerji miktarının düşülmesi bu kapsamda önemli görülmektedir. Bu alanda birçok çalışma yapılmakla birlikte yenilemelerde yerel malzeme kullanımı ve maliyet konusunda çalışmalar yetersizdir. Bu amaçla Nevşehir İli Avanos ilçesinde çalışma alanı olarak seçilen ve bir Yapı Konut Kooperatif üretimi üzerinden yenileme yaklaşımda bulunulmuştur. Çalışmada yöntem olarak ülkemizde kullanılması zorunlu tutulan Bep-TR yönetmeliği ve yönetmeliğe bağlı olan Bep-TR uygulaması seçilmiştir. Belirlenen konutların mevcut enerji durumu ve önerilen yenileme yaklaşımı sonrası enerji tüketim ve karbon salım miktarları seçilen program üzerinden belirlenmiştir. Binaların mevcut durum enerji sınıfları F156 olarak belirlenmiştir. Önerilen yenileme yaklaşımları binanın enerji sınıfını yasal zorunlulukları sağlayacak şekilde (C 99) planlanmıştır. Ayrıca yenileme yaklaşımlarda yerel malzeme olan taş kaplama uygulamasının enerji değerleri ve maliyeti değerlendirilmiştir.
Yapılan çalışmada iki farklı yenileme öneride de enerjide %43, karbon salımında ise %44 oranında tasarruf sağlandığı gözlemlenmiştir. Yerel malzeme kullanımı durumunda maliyet miktarı yüksek olduğu görülmüştür. Ancak taş kaplamanın dayanımının yüksek olması ve sürdürülebilir oluşu sebebi ile tercih edilebilir görülmüştür. Çalışmanın toplu konutlardaki enerji etkin yenilemelere yol göstermesi beklenmektedir.

Keywords

enerji etkin yenileme , yapı kooperatifleri , yerel malzeme kullanımı

Energy Efficient Renovations and Costs In Existing Building Society Houses

Abstract

The search for new resources has begun to meet the energy needs of the increasing world population, and the efficient use of existing resources has become important. In residences, which have a large share in the consumed energy, it is considered important to reduce the amount of energy used. Although many studies are conducted in this field, studies on the use of local materials and costs in renovations are insufficient. For this purpose, a renovation approach was made through a Yapı Konut Kooperatif production selected as a study area in Avanos district of Nevşehir Province. The Bep-TR regulation, which is mandatory in our country, and the Bep-TR application, which is dependent on the regulation, were selected as the method in the study. The current energy status of the determined residences and the energy consumption and carbon emission amounts after the proposed renovation approach were determined through the selected program. The current energy classes of the buildings were determined as F156. The proposed renovation approaches were planned in a way that would meet the legal obligations for the energy class of the building (C 99). In addition, the energy values and costs of the stone coating application, which is a local material, were evaluated in the renovation approaches.
In the study, it was observed that 43% energy and 44% carbon emission savings were achieved in two different renovation proposals. It was observed that the cost was high in the case of using local materials. However, stone cladding was seen to be preferable due to its high durability and sustainability. The study is expected to guide energy-efficient renovations in mass housing.

Keywords

energy efficient renovation , building cooperatives , use of local materials

References

• [1] Damgacı, E., Boran, K., Boran, F. E. “Sezgisel Bulanık TOPSIS Yöntemi Kullanarak Türkiye’nin Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Değerlendirilmesi”. Politeknik Dergisi , 20 (3): 629-637, (2017).
• [2] Demirsoy G., Sözen A., “Binalarda enerji verimliliğinin toplam faktör etkinliği”. Politeknik Dergisi, 1-1, (2024).
• [3] Dikmen, Ç. B., “Enerji Etkin Yapı Tasarım Ölçütlerinin Örneklenmesi”. Politeknik Dergisi, 14 (2): 121-134, (2011).
• [4] WBCSD., EEB Manifesto magazine Energy Efficiency in Buildings. An insight from companies. WBCSD publications library, (2014).
• [5] Karamanlıoğlu, Ş., Enerji Etkin Bina Cephe Sistemlerine Yönelik Yaklaşımların İrdelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi. İzmir s. 182, (2011).
• [6] Manav, A., “Değişen Mikro İklim Koşullarında Geleneksel Konutların Enerji Etkin Davranışları: Geleneksel Mut Evlerinin Karşılaştırmalı Değerlendirmesi”. Politeknik Dergisi, 24 (3): 1137-1149, (2021).
• [7] Bulut, B., Yeşil Bina Sertifika Sistemleri: Türkiye İçin Bir Sistem Önerisi. Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi. Ankara, s. 215, (2014).
• [8] Durmuş G., Önal S., “Assessment of energy performance of buildings constructed in different regions of turkey according to european specification”. Politeknik Dergisi, 21 (3): 581-586, (2018).
• [9] BEPY., Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği. Mevzuat, (2010).
• [10] Bep-TR Eğitim Kullanıcı Kılavuzu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, (2020).
• [11] İslamoğlu, A. K., Konutlarda Enerji Tüketimini Etkileyen Tasarım Yöntemleri ve Bep-Tr Yöntemiyle Uygulama Örneklerinin İncelenmesi. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul, s. 126, (2017).
• [12] Building Energy Performance Calculation Method, (2017).
• [13] Yılmaz, A. Z., Bina enerji performansı ulusal hesaplama yöntemi (Bep-Tr) ile ısıtma ve soğutma enerjisi ihtiyacının hesaplanması. s. 765-778, Binalarda Enerji Performansı Sempozyumu, İzmir, X. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, (2011).
• [14] Yiğit, K., Bep-Tr Yazılımı İle Konutlarda Enerji Kimlik Belgesi Uygulaması Ve Aydınlatmaya Yönelik Tüketilen Enerjinin Tasarruf Potansiyelinin Belirlenmesi. Yıldız Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul, s. 93 (2013).
• [15] Yener, A. K., Binalarda Aydınlatma Enerjisi Performansının Belirlenmesi için Bir Yöntem : BEP-TR. s. 829-836, X. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, İzmir (2011).
• [16] Aydın, Ö., Saylam Canım, D., “Binalarda Enerji Performansı Hesaplama Yöntemi (BEP-TR1)’in Kullanılabilirliğinin ve EKB Uygulamasının Değerlendirilmesi”. Mimarlık Ve Yaşam Dergisi, 2 (2), 265-277, (2017).
• [17] Bilgin, N., Tanıyıcı, Ş., “Türkiye’de Kooperatif ve Devlet İlişkilerinin Tarihi Gelişimi”. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2008 (2), 136-159, (2008).
• [18] DPT., Konut ÖİK Raporu. Devlet Planlama Teşkilat. Ankara: Sekizinci BYKP, DPT Yayını, (1999).
• [19] Koç, H., “Kentsel konut sunumunda giderek unutulan bir organizasyon: konut yapı kooperatifleri”. İdealkent, 13 (37): 53-65, (2022).
• [20] https://ticaret.gov.tr/kooperatifcilik/bilgibankasi/kooperatiflerhakkinda/turkiyedekooperatifcilik, “Türkiyede Kooperatifçilik”. T.C. Ticaret Bakanlığı, (2021).
• [21] https://www.turkkonut.com.tr/hakkimizda.html, “TÜRKKONUT Kuruluş”. Türkiye S.S. Yapı Kooperatifleri Merkez Birliği, (2023).
• [22] http://www.turkkent.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=48&Itemid=61, “TÜRKKENT, Tarihçe”. Türkiye Kent Kooperatifleri Merkez Birliği, (2023).
• [23] Álvarez, L., Muñoz, J. R., Domínguez, N. A., Ignacio, M. R., “The Effects of Roof and Wall Insulation on the Energy Costs of Low Income Housing in Mexico”. Sustainabitiy, 8 (590), (2016).
• [24] Almeida, M., Ferreira, M., “Cost Effective Energy and Carbon Emissions Optimization in Building Renovation”, Energy and Buildings (152), 718-738, (2017).
• [25] Çetiner, İ., Metin, B., Enerji etkin konut yenilemelerinde enerji tüketimi ve yaşam dönemi maliyetlerinin değerlendirilmesi: İstanbul örneği. X. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi. İzmir, (2011).
• [26] Yenioğlu, Z. A., Ateş, V., “Yenilenebilir Enerji Kullanımındaki Göreceli Etkinliklerin Veri Zarflama Analizi ile Değerlendirilmesi: Türkiye ve Yedi Avrupa Ülkesi Örneği”. Politeknik Dergisi, 22 (4): 863-869, (2018).
• [27] Yağcı, B. E., Sözen, A., “Türkiye’nin Enerji Verimliliği Etkinlik Analizi”. Politeknik Dergisi, 1-1, (2021).
• [28] Söğüt, Z., “Binalarda Enerji Taraması ve Örnek Uygulama”. Savunma Bilimleri Dergisi, 8 (2): 127–143, (2009).
• [29] Zengin, B., Polat, H., Yurtcan, U. E., “Türkiye’de Enerji Verimliliği için BEP-TR Yöntemi Kullanımının Maliyet ve Malzeme Analizi: Örnek Bir Model Değerlendirmesi”. Bingöl Üniversitesi Teknik Bilimler Dergisi, 4 (2), 19-26, (2023).
• [30] Akdere, S., Sürdürülebilir Kalkınma Ekseninde Sakin Şehir (Cittaslow) Hareketi: Avanos'un Sakin Şehir Olma(ma) Süreci. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir, s. 114, (2021).
• [31] Bulhaz, Ç., Uğurlu, M. A., “Kapadokya Sinasos Bölgesi, Konut Yapısının Henri Lefebvre Kuramları Çerçevesinde Mekansal Üretiminin İncelenmesi”. Social Science Development Journal, 6 (27), 43-59, (2021).