Yargıtay Kararları Işığında Yabancı Hakem Kararlarının Tenfizinde Kamu Düzeni

Year 2020, Volume: 40 Issue: 1, 143 - 201, 30.06.2020

Nuray Ekşi

Abstract

Çalışmamızda öncelikle yabancı hakem kararlarının “tanınması” ve “tenfizi” kavramları açıklanacaktır. Daha sonra yabancı hakem kararlarının tanınması ve tenfizinin hukuki dayanakları üzerinde durulacaktır. Yabancı hakem kararlarının tenfizinde kamu düzeninin amacı dışında kullanılmasını engellemek için doktrinde başvurulan esaslar belirlenecektir. Ardından yabancı hakem kararlarının tenfizine kamu düzeni kapsamında engel olacak hallere ilişkin olarak doktrindeki görüşlere yer verilecektir. Daha sonra yargı kararlarında yabancı hakem kararlarının tenfiz engeli olarak kamu düzeninin çerçevesinin çizilmesi teşebbüslerine değinilecektir. Çalışmamızda ayrıca Yargıtay kararlarında yabancı hakem kararlarının tenfizinde kamu düzeni kapsamında incelenen hususlar on başlık altında değerlendirilecektir. Çalışmamızın son kısmında özellik arzeden yabancı hakem kararlarının tenfizinde kamu düzeninin etkisi incelenecektir. Bu başlık altında üç konu üzerinde durulacaktır. Birincisi, hakemlerce verilen ihtiyati tedbir kararlarının tenfizine kamu düzeninin etkisi; ikincisi hakemlerce verilen RICO veya punitive damages kararlarının tenfizine kamu düzeninin etkisi ve üçüncüsü hakemlerce verilen anti-suit injunction kararlarının tanınmasına kamu düzeninin etkisi. Türk doktrin ve Yargıtay kararları açısından kamu düzeninin yabancı hakem kararlarına etkisine ilişkin genel değerlendirmelerimize ise sonuç kısmında yer verilecektir.

Keywords

New Yok Konvansiyonu, yabancı hakem kararlarının tenfizi, kamu düzeni, hukukun temel ilkeleri, müdahaleci normlar, fahiş tazminat, aşırı faiz, birleşik faiz, fahiş tahkim yargılama masrafları, punitive damages içeren hakem kararının tenfizi, hakemlerce verilen anti-suit injunction kararının tenfizi, müdahaleci normlara aykırı yabancı hakem kararının tenfizi

Supporting Institution

Yazar bu çalışma için finansal destek almadığını beyan etmiştir.

Public Policy in the Enforcement of Forein Arbitral Awards in the Light of the Judgments of the Court of Cassation

Abstract

In this study, first, the concepts of “recognition” and “enforcement” of foreign arbitral awards will be explained. Then, the legal basis for the recognition and enforcement of foreign arbitral awards will be clarified. The principles proposed in the academic circles to prevent the use of public policy beyond its purpose in enforcement of foreign arbitral awards proceedings will be briefly explained. Following that, what is considered by the doctrine to be part of public policy will be addressed. Thereafter, the attempts made by the courts framing public policy as an impediment to the enforcement of foreign arbitral awards will be addressed. In addition, the elements which, in Court of Cassation decisions, are considered to be public policy grounds that justify denial of enforcement of foreign arbitral awards will be evaluated under ten headings. In the last part of the study, the effect of public policy on the enforcement of foreign arbitral awards containing peculiar features will be examined. Three topics will be discussed under this title: first, the effect of public policy on enforcement of interim measures granted by arbitrators; second, the effect of public policy on the enforcement of the RICO or punitive damages awards, and third, the effect of public policy on the recognition of the anti-suit injunctions ordered by arbitrators. Our general evaluation regarding public policy as a bar to enforcement of foreign arbitral awards in terms of Turkish doctrine and practice will be presented in the conclusion.

Keywords

New York Convention, enforcement of foreign arbitral awards, public policy, the fundamental principles of law, excessive compensation, excessive cost of arbitration, excessive interest or compound interest, enforcement of arbitral award including punitive damages, the enforcement of anti-suit injunction order by arbitrators, enforcement of the foreign arbitral awards contrary to the mandatory rules

References

• Acar S, ‘Son Gelişmeler Işığında Anti-Suit Injunction’, Prof. Dr. Hüseyin Ülgen’e Armağan (1st edn, Vedat 2007), 1609-1654.
• Akıncı Z, Milletlerarası Tahkim, (4th edn, Vedat 2016).
• Akıncı Z, Milletlerarası Ticari Hakem Kararları ve Tenfizi (1st edn, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye Yayınları 1994).
• Akıncı Z, ‘Gerekçesiz Hakem Kararları Türkiye’de Tenfiz Edilebilir mi?’, (1996) 70(1-3) İstanbul Barosu Dergisi, 82-91.
• Alangoya Y, ‘UNCITRAL Tahkim Yönetmeliği Hakkında’, Makaleler, (1st edn, Beta 2012).
• Ay YE, ‘A Refusal Reason of Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards: Public Policy’, (2019) 56(2) Zbornik radova Pravnog fakulteta u Splitu, 503-522.
• Aygül M, Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkim Usulüne Uygulanacak Hukuk ve Deliller (2nd edn, Oniki Levha 2014).
• Balkar Bozkurt S, Milletlerarası Ticari Tahkimde Hakemlerin Bağımsızlık Yükümlülüğü, (1st ed. Oniki Levha 2016).
• Bantekas I, An Introduction to International Arbitration (1st edn, Cambridge 2015).
• Blackaby N, Partasides C, Redfern A and. Hunter SMH, Redfern and Hunter on International Arbitration (6th edn, Oxford University Press 2015).
• Born GB, International Commercial Arbitration, (2nd edn, Kluwer Law International 2014).
• Bulut U, ‘New York Sözleşmesi’ne Göre Kendiliğinden Dikkate Alınacak Tenfiz Engelleri Kapsamında Hakem Kararının Gerekçesi’, (2013) 14(14) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 651-690.
• Cuniberti G, ‘The Recognition of Foreign Judgments Lacking Reasons in Europe: Access to Justice, Foreign Court Avoidance, and Efficiency’, (2008) 57(1) International and Comparative Law Quarterly, 25-52.
• Çelikel A and Erdem B, Milletlerarası Özel Hukuk (15th edn, Beta 2017).
• Dar AW, ‘Understanding Public Policy as an Exception to the Enforcement of Foreign Arbitral Awards A South-Asian Perspective’, (2015) 2(4) European Journal of Comparative Law and Governance, 316-350.
• Deynekli A, ‘Yabancı Hakem Kararlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizinde Karşılaşılan Sorunlar’, Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez’e Armağan, (2014) 18(Özel Sayı) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,105-122.
• Di Pietro D and Platte M, Enforcement of International Arbitration Awards: The New York Convention of 1958, (1st edn, Cameron May Publisher 2001).
• Dicey/Morris&Collins, on the Conflict of Laws, Editors Lawrence Collins, CGJ Morse, David McClean, Andrian Briggs, Jonathan Haris and Campbell McLachlan (eds), (14th edn, Sweet and Maxwell 2006).
• Doğan V, Milletlerarası Özel Hukuk, (5th edn. Savaş Yayınevi 2019).
• Ekşi N, Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi (1st edn, Beta 2013).
• Ekşi N, Milletlerarası Ticaret Hukuku (3rd edn, Beta 2019).
• Ekşi N, Milletlerarası Nitelikli Davalara İlişkin Mahkeme Kararları, (1st edn, Beta 2007).
• Ekşi N, Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Temel Mevzuat (15th edn, Beta 2018)
• Ekşi N, ICSID Hakem Kararlarının Tanınması, Tenfizi ve İcrası, (1st edn, Beta 2009).
• Ekşi N, ‘Milletlerarası Tahkimde Güncel İki Sorun: Hakemlerce Anti-Suit Injunction ve Punitive Tazminat Kararı Verilmesi’, (2014) 3(2) Uluslararası Ticaret ve Tahkim Hukuku Dergisi, 3-36.
• Ekşi N, ‘ICSID Hakem Heyetinin Geçici ve Koruyucu Tedbir Kararı Verme Yetkisi’, (2012) I(2) Uluslararası Ticaret ve Tahkim Hukuku Dergisi, 3-47.
• Ekşi N, ‘Yargıtay Kararları Işığında ICC Hakem Kararlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi’, (2009) 67(1) Ankara Barosu Dergisi, 54-74.
• Ekşi N, ‘Yargıtay Kararlarında Yabancı Hakem Kararlarının New York Konvansiyonuna Göre Tenfizine İlişkin Bazı Sorunlar’, Milletlerarası Ticarî Uyuşmazlıkların Tahkim Yoluyla Çözümüne İlişkin İstanbul Konferansı, Nuray Ekşi, Turgut Kalpsüz ve Müslüm Yılmaz (eds), (1st edn, Beta 2008), 116-149.
• Ekşi N, ‘Legal Framework of Commercial Arbitration in Turkey’, International Commercial Arbitration-A Comparative Survey, Nuray Ekşi, Pedro J. Martinez-Farga and William K. Sheehy (eds), ICOC (Publication No: 2007/45), 85-91.
• Ekşi N, ‘Milletlerarası Tahkimde Güncel İki Soruna Lex Mercatoria’da Çözüm Arayışları: Hakemlerce “Anti-Suit Injunction” ve “Puitive Damages” Kararı Verilmesi’, Uluslararası Ticari Tahkim ve Yeni Lex Mercatoria, Ahmet Cemil Yıldırım and Serhat Eskiyörük (eds) (1st edn, Oniki Levha 2014), 151-166.
• Ekşi N, ‘AİHM’in Ali Rıza ve Diğerleri v. Türkiye Davasında Verdiği 28 Ocak 2020 Tarihli Kararın Özeti’, (2020) II(2) İstanbul Spor Hukuku Dergisi, 215-230.
• Ekşi N, ‘İİK’nın 82(1). Maddesi Karşısında Türk Devleti ve Devlet Kurumları Aleyhine Verilen ICSID Hakem Kararlarının Türkiye’de İcrası’, Prof. Dr. Ata Sakmar’a Armağan, (2011) (1) Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 293-323.
• Elçin D, Milletlerarası Ticari Tahkim Hukukunda Sulh (1st edn, Turhan 2019).
• Ertekin E. and Karataş İ, Uygulamada İhtiyarî Tahkim ve Yabancı Hakem Kararlarının Tenfizi Tanınması (1st edn, Yetkin 1997).
• Erten R, Milletlerarası Ticari Tahkim Hukukunda Geçici Koruma Önlemleri, (1st edn, Adalet 2010).
• Farnsworth AE, ‘Punitive Damages in Arbitration’, (1991) 7(1) Arbitration International, 3-15.
• Gearing M, The Public Policy Exception: Is the Unruly Horse Being Tamed in the Most Unlikely of Places?, Kluwer Arb. Blog (Mar. 17, 2011), http://arbitrationblog.kluwerarbi tration. com/2011/03/17/the-public-policy-exception-is-the-unruly-horse-being-tamed-in-themostunlikely-of-places-4/ (10.4.2020).
• Gotanda JY, Supplemental Damages in Private International Law (1st edn, Kluwer Law International 1998).
• Gül MA, ‘New York Sözleşmesi Bağlamında Hukukî Dinlenilme Hakkının İhlâl’, (2017) 7(29) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 361-406.
• Haas U and Kahlert H, ‘New York Convention’, Practitioner’s Handbook on International Commercial Arbitration, Frank-Bernd Weigand and Antje Baumann, (eds) (3rd edn, Oxford University Press 2019), 1572-1777.
• Hollander P, ‘Report on the Public Policy Exception in the New York Convention’, (2016) 10(1) Dispute Resolution International, 35-50. Kalpsüz T, Türkiye’de Milletlerarası Tahkim, (2nd edn, Yetkin 2010).
• Kalpsüz K, ‘Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkındaki New York Sözleşmesinin Kapsamı Tenfiz Şartları ve Tenfiz Usulü’, Milletlerarası Tahkim Semineri 4 Temmuz 2007, (1st edn, ICC Türkiye Milli Komitesi Yayınları 2007), 7-28.
• Kayalı D, Milletlerarası Ticari Tahkimde Hakemlerin Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı (1st edn, Seçkin 2015).
• Kerr M, ‘Concord and Conflict in International Arbitration’, (1997)13(1) Arbitration International, 121-144.
• Koch C, ‘Hakem Kararlarının Tenfizi Hakkında 1958 Tarihli New York Sözleşmesi, Uluslararası Ticarî Tahkim Konusundaki Son Gelişmeler Semineri’ (1st edn, İTO Yayını No: 1996-15), 31-42.
• Kuru B, Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. VI, (6th edn, Demir 2001).
• Lew J, Mistelis LA and Kröll SM, Comparative International Arbitration, (1st edn, Kluwer Law International 2003).
• Maurer AG, Public Policy Exception under the New York Convention: History, Interpretation and Application (revised edn, Juris Publishing 2013).
• Mistelis L, ‘International Law Association-London Conference (2000) Committee on International Commercial Arbitration “Keeping the Unruly Horse in Control” or Public Policy as a Bar to Enforcement of (Foreign) Arbitral Awards’, (2000) International Law FORUM du droit international, 2000 4(2), 248-253.
• Müller C, International Arbitration A Guide to the Complete Swiss Case Law Unreported and Reported (1st edn, Schulthess 2004).
• Nomer E, Devletler Hususi Hukuku (22nd edn, Beta 2017). Nomer E, ‘Yabancı Hakem Kararlarının Tenfizinde Kamu Düzeni Müdahalesi (9.6.1999 Tarihli Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı’, (1999-2000) 19(1-2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 555-576.
• Nomer E, ‘Yabancı Hakem Kararının Tenfizinde Hakem Mahkemesinin Bağımsızlığı’, (1984) 4(1) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 29-39.
• Nomer E, ‘Hakem Kararının Kamu Düzenine Aykırılığı ve Tahkim Anlaşmasının Geçerliliği’, (1990) 10(1-2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Doç. Dr. Özer Eskiyurt’un Anısına Özel Sayı, 129-131.
• Nomer E, Ekşi N and Öztekin Gelgel G, Milletlerarası Tahkim Hukuku, C. I (5th edn, Beta 2016).
• Noussia K, ‘Punitive Damages in Arbitration: Panacea or Curse?’ (2010) 27(3) Journal of International Arbitration, 277-294.
• Otto D and Elwan O, ‘Article V(2)’, Herbert Kronke , Patricia Nacimiento, Dirk Otto and Nicola Christine Port (eds), Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards: A Global Commentary on the New York Convention (1st edn, Kluwer Law International 2010), 345-414.
• Özbay İ, ‘Hakem Kararlarında Gerekçe’ (2001) XXI(2) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 299-322.
• Özdemir Kocasakal H, Doğrudan Uygulanan Kurallar ve Sözleşmeler Üzerindeki Etkileri (1st edn, Galatasaray Üniversitesi Yayınları 2001).
• Öztekin Gelgel G, ‘New York Konvansiyonu’na Göre Hakem Kararlarının Tenfizinde Yargıtay’ın Bazı Kararlarının Değerlendirilmesi’, (2002) 22(2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 1137-1158.
• Pekcanıtez H, ‘Yabancı Hakem Kararlarının Türkiye’de İcrasına Karşı Konulması’, (2019)4(1) Regesta, 19-35.
• Petsche MA, ‘Punitive Damages in International Commercial Arbitration: Much Ado about Nothing?’, (2013) 29(1) Arbitration International, 89-104.
• Shaleva V, ‘The Public Policy Exception to the Recognition and Enforcement of Arbitral Awards in the Theory and Jurisprudence of the Central and East European States and Russia’, (2003) 19(1) Arbitration International, 67-93.
• Shenoy NC, ‘Public Policy under Article V(2)(b) of the New York Convention: Is There a Transnational Standard?’, (2018) 20(1) Cardozo Journal of Conflict Resolution, 77-103.
• Şanlı C, Milletlerarası Ticari Tahkimde Esasa Uygulanacak Hukuk, (1st edn, Sevinç Matbaası).
• Şanlı C, Hukuki Mütalaalarım (1st edn, Adalet 2016).
• Şanlı C, Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları (7th edn, Beta 2019).
• Şanlı C, Esen E and Ataman Figanmeşe İ, Milletlerarası Özel Hukuk (7th edn, Beta 2019).
• Şanlı C, ‘Türkiye’de Yargıtay Kararlarına Göre Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi’, Prof. Dr. Yılmaz Altuğ’a Armağan, (1997-1998) 17-18(1-2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 393-409.
• Sanlı C and Esen E, ‘Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards’, Arbitration in Turkey, Ali Yeşilırmak and İsmail G. Esin (eds) (1st edn, Wolters Kluwer 2015), 211-240.
• Tanrıver S, ‘Yabancı Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizi Bağlamında Kamu Düzeninin Etkisi’, Prof. Dr. Yılmaz Altuğ’a Armağan, (1997-1998) 17-18(1-2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 467-491.
• Tanrıver S, ‘Yabancı Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizinde Kamu Düzeninin Rolü’, Prof. Dr. Ali Bozer’e Armağan, (1st edn, Seçkin 1998), 565-578.
• Tarman ZD, ‘Yabancı Mahkeme ve Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizinde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Bazı Tespitler’, Prof. Dr. Yücel Sayman’a Armağan, C. II, (2017) 37(2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 987-1011.
• Tweeaddle A and Tweeaddle K, Arbitration of Commercial Disputes, International and English Law and Practice (1st edn, Oxford 2005).
• ---United Nations Commission on International Trade Law UNCITRAL Secretariat Guide on the Convention on the Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards (New York, 1958) (1st edn, UN 2016).
• Ülgen H, Helvacı M, Kendigelen A, Kaya A and Nomer Ertan NF, Ticari İşletme Hukuku (4th edn, Oniki Levha 2015).
• van den Berg AJ, The New York Arbitration Convention of 1958 Towards a Uniform Judicial Interpretation (1st edn, Kluwer Law and Taxation Publishers 1981).
• van den Berg AJ, ‘New York Convention of 1958: Refusals of Enforcement’ (2007) 18(2) ICC International Court of Arbitration Bulletin, 1-35.
• Wolff R, New York Convention, Convention on Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards of 10 June 1958 Article by Article Commentary (2nd edn, Hart Beck Nomos 2019).
• Yeğengil R, Tahkim (1st edn, Cezaevi Matbaası 1974).
• Yeşilova B, Milletlerarası Ticari Tahkimde Nihai Karardan Önce Mahkemelerin Yardımı ve Denetimi (1st edn, Güncel Yayınevi 2008).