Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde Yeni Bir Yaklaşım: Hemşirelik Bakımında Yakın Kızılötesi Spektroskopisi (Near-Infrared Spectroscopy-NIRS) Kullanımı

Year 2019, Volume: 7 Issue: Ek - IRUPEC 2019 Kongresi Tam Metin Bildirileri, 466 - 471, 10.12.2019

Fatma Taş Arslan Sevinç Akkoyun

Abstract

Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde (YYBÜ) hemşirelik bakım ve uygulamaları oldukça önemlidir. YYBÜ’lerinde bebekler özellikle ağrı ve strese çok sık maruz kalmaktadır. Ağrının sık tekrarlaması ve uzun süre olması yenidoğan bebeklerde ilerleyen dönemlerde nörolojik açıdan komplikasyonlar oluşturmaktadır. Ağrının hafifletilmesinde bebeklere sağlanacak bakım ve uygulamalar bu nedenle oldukça önemlidir. Ağrının belirtileri fizyolojik parametreler ile tespit edilip ölçekler ile düzeyi belirlenmektedir. Bu alanda yeni uygulamalardan biri NIRS (Near-Infrared Spectroscopy-NIRS/Yakın Kızılötesi Spektroskopisi) cihazıdır. NIRS, dokudaki oksijenli ve deoksijenli hemoglobinin (Hb02 ve HbR) konsantrasyonlarını ölçmek ve beyin konsantrasyonlarındaki ince değişiklikleri tespit etmek için kullanılabilen noninvaziv bir tekniktir. NIRS; alın (serebral), karın (mezenter) ve alt sırt (böbrek) gibi vücudun farklı alanlarına problar yerleştirerek bölgesel doku oksijenasyonunu (rSO2) izler. NIRS, YYBÜ’sinde yatan preterm ve kritik hastalarda ağrı ile uyarılmış serebral aktivasyonu değerlendirme tekniği olarak kullanılabilmektedir. Son zamanlarda NIRS kullanılarak hem term hem de preterm bebeklerde hem stresli hem de ağrılı uyaranlara yanıt olarak serebral hemodinamik değişikliklerin meydana geldiği gösterilmiştir. Ağrılı işlem (invaziv işlemler, toplu bakım vb.) esnasında dokularda kullanılan O2 değişikliklerini belirlememizi sağlamaktadır. Ağrılı işlem esnasında kanguru bakımı, yuvalama kullanımı, pozisyon değişiklikleri gibi uygulamaların ağrıyı hafiflettiği ve beyin Hb02 düzeyinde değişiklikler sağladığı belirlenmiştir. NIRS’ın koku, müzik, uyku ve doğumdan sonra oksijen tedavisine başlama gibi başka uygulamalarda da kullanıldığı görülmüştür. Yatak başında kullanılabilmesi ve invaziv olmayan bir işlem olması sebebi ile kullanım kolaylığı sağlamaktadır. NIRS cihazı birçok hemşirelik bakımı ve uygulamaların etkinliğinde kullanılabilecek bir cihaz olmasından dolayı dikkat çekici bir konumdadır. Son yıllarda NIRS teknolojisi ile dokuların oksijen tüketiminin ölçümü yenidoğan merkezlerinde giderek yaygınlaşmaktadır. YYBÜ’nde çalışan hemşirelerin NIRS cihazını kullanması ve yorumlanmasını öğrenmesi ve hemşirelik çalışmalarına ihtiyaç vardır.

Keywords

hemşire, NIRS, yenidoğan yoğun bakım ünitesi

References

• References 1. Ovalı F, Dağoğlu T, 2007. Yenidoğan ünitelerinin organizyonu. In: Neonatoloji. Eds: Dağoğlu T, Ovalı F, 2. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri, p. 9-14. 2. Dündar SA, Bayat M, Erdem E. Yenidoğan ünitelerinin düzeyleri ve organizasyonu. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2011;20(2):137-42. 3. Grunau RE, Holsti L, Peters JW. Long-term consequences of pain in human neonates. Seminars in Fetal and Neonatal Medicine 2006;268-75. 4. Ballweg D. Neonatal and pediatric pain management: standards and application. Paediatrics and Child Health 2008;(18):61-S6. 5. Taddio A, Shah V, Hancock R, Smith RW, Stephens D, Atenafu E, Beyene J, Koren G, Stevens B, Katz J. Effectiveness of sucrose analgesia in newborns undergoing painful medical procedures. Cmaj 2008;179(1):37-43. 6. Tekin N, Soylu H, Dilli D. Neonatal hemodinami ve hipotansiyona yaklaşım rehberi 2017. 7. Limperopoulos C, Gauvreau KK, O'Leary H et al. Cerebral hemodynamic changes during intensive care of preterm infants. Pediatrics 2008;122(5):1006-13. 8. Kotilahti K, Nissilä I, Huotilainen M, Mäkelä R, Gavrielides N, Noponen T, Björkman P, Fellman V, Katila T. Bilateral hemodynamic responses to auditory stimulation in newborn infants. Neuroreport 2005;16(12):1373-7. 9. Taşkın GA, Kaya A, Sal E, Üstyol L, Peker E, Tuncer O, Kırımi E. Comparıson of pulse oxymeter and cerebral oxymeter values ın healthy newborns ın the fırst fıve mınutes of lıfe. HIP 2015; 33, 36. 10. Dilli D, Soylu H, Tekin N. Türk Neonatoloji Derneği yenidoğanın hemodinamisi ve yenidoğanlarda hipotansiyona yaklaşım rehberi. Türk Pediatri Arşivi 2018;53(1):65-75. 11. Bartocci M. Brain functional near infrared spectroscopy in human infants: cerebral cortical haemodynamics coupled to neuronal activation in response to sensory stimulation, Institutionen för kvinnors och barns hälsa/Department of Women's and …, p. 2006. 12. Wolfberg AJ, du Plessis AJ. Near-infrared spectroscopy in the fetus and neonate. Clinics in perinatology 2006;33(3):707-28. 13. Olsson E, Ahlsén G, Eriksson M. Skin‐to‐skin contact reduces near‐infrared spectroscopy pain responses in premature infants during blood sampling. Acta Paediatrica 2016;105(4):376-80. 14. Marin T, Moore J. Understanding near-infrared spectroscopy. Advances in Neonatal Care 2001;11(6):382-8. 15. Naulaers G, Morren G, Van Huffel S, Casaer P, Devlieger H. Cerebral tissue oxygenation index in very premature infants. Archives of Disease in Childhood-Fetal and Neonatal Edition 2002;87(3):189-92. 16. Imai M, Watanabe H, Yasui K, Kimura Y, Shitara Y, Tsuchida S, Takahashi N, Taga G. Functional connectivity of the cortex of term and preterm infants and infants with Down's syndrome. Neuroimage 2014;85,272-8. 17. Faye PM, De Jonckheere J, Logier R, Kuissi E, Jeanne M, Rakza T, Storme L. Newborn infant pain assessment using heart rate variability analysis. The Clinical journal of pain 2010;26(9):777-82. 18. Anand K. Consensus statement for the prevention and management of pain in the newborn. Archives of pediatrics & adolescent medicine 2001;155(2):173-80. 19. Bartocci M, Bergqvist LL, Lagercrantz H, Anand K. Pain activates cortical areas in the preterm newborn brain. Pain 2006;122(1-2):109-17. 20. Derebent E, Yiğit R. Yenidoğanda Ağrı: Değerlendirme ve Yönetim. CÜ Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006;10(2):41-8. 21. Kinouchi K. Anaesthetic considerations for the management of very low and extremely low birth weight infants. Best Practice & Research Clinical Anaesthesiology 2004;18(2):273-90. 22. Büttner W, Finke W. Analysis of behavioural and physiological parameters for the assessment of postoperative analgesic demand in newborns, infants and young children: a comprehensive report on seven consecutive studies. Pediatric Anesthesia 2000;10(3):303-18. 23. Fitzgerald M. The development of nociceptive circuits. Nature reviews neuroscience 2005;6(7):507. 24. Ranger M, Chau CM, Garg A, Woodward TS, Beg MF, Bjornson B, Poskitt K, Fitzpatrick K, Synnes AR, Miller SP. Neonatal pain-related stress predicts cortical thickness at age 7 years in children born very preterm. PLoS One 2013;8(10):76702. 25. Hartley C, Slater R. Neurophysiological measures of nociceptive brain activity in the newborn infant–the next steps. Acta paediatrica 2014;103(3):238-42. 26. Yiğit Ş, Ecevit A, Altun Köroğlu Ö. Yenidoğan döneminde ağrı ve tedavisi rehberi 2015. Türk Neonatoloji Derneği. 27. Melo GMd, Lélis ALPdA, Moura AFd, Cardoso MVLML, Silva VMd. Pain assessment scales in newborns: integrative review. Revista Paulista de Pediatria 2014;32(4):395-402. 28. Mathew P, Mathew JL. Assessment and management of pain in infants. Postgraduate Medical Journal 2003;79(934):438-43. 29. Sarvis AL. Assessment and documentation of newborn pain: an intervention and longitudinal evaluation, Master’s Thesis, 2004; University of Florida, Nursing School. 30. Huang C-M, Tung W-S, Kuo L-L, Ying-Ju C. Comparison of pain responses of premature infants to the heelstick between containment and swaddling. The journal of nursing research: JNR 2004;12(1):31-40. 31. Simons SH, Tibboel D. Pain perception development and maturation. Seminars in Fetal and Neonatal Medicine 2006;227-31. 32. Asadi-Noghabi F, Tavassoli-Farahi M, Yousefi H, Sadeghi T. Neonate pain management: what do nurses really know? Global journal of health science 2014;6(5):284. 33. Slater R, Cantarella A, Gallella S, Worley A, Boyd S, Meek J, Fitzgerald M. Cortical pain responses in human infants. Journal of Neuroscience 2006;26(14):3662-6. 34. Bartocci M, Winberg J, Papendieck G, Mustica T, Serra G, Lagercrantz H. Cerebral hemodynamic response to unpleasant odors in the preterm newborn measured by near-infrared spectroscopy. Pediatric Research 2001;50(3):324. 35. Ranger M, Gelinas C, 2014. Innovating in pain assessment of the critically ill: exploring cerebral near-infrared spectroscopy as a bedside approach. Pain Management Nursing 2014;15(2):519-29. 36. Slater R, Cantarella A, Franck L, Meek J, Fitzgerald M. How well do clinical pain assessment tools reflect pain in infants? PLoS medicine 2008;5(6):129. 37. Slater JP, Guarino T, Stack J, Vinod K, Bustami RT, Brown III JM, Rodriguez AL, Magovern CJ, Zaubler T, Freundlich K. Cerebral oxygen desaturation predicts cognitive decline and longer hospital stay after cardiac surgery. The Annals of thoracic surgery 2009;87(1)36-45. 38. Ozawa M, Kanda K, Hirata M, Kusakawa I, Suzuki C, 2011. Influence of repeated painful procedures on prefrontal cortical pain responses in newborns. Acta paediatrica, 100, 2, 198-203. 39. Orlandi S, Bocchi L, Donzelli G, Manfredi C, 2012. Central blood oxygen saturation vs crying in preterm newborns. Biomedical Signal Processing and Control, 7, 1, 88-92. 40. Gerull R, Cignacco E, Stoffel L, Sellam G, Nelle M. Physiological parameters after nonpharmacological analgesia in preterm infants: a randomized trial. Acta paediatrica 2013;102(8):368-73. 41. Aoyama S, Toshima T, Saito Y, Konishi N, Motoshige K, Ishikawa N, Nakamura K, Kobayashi M. Maternal breast milk odour induces frontal lobe activation in neonates: A NIRS study. Early Human Development 86 (2010) 541–545. 42. Taşkın GA, Kaya A, Sal E, Üstyol L, Peker E, Tuncer O, Kırımi E, 2015. Comparıson of pulse oxymeter and cerebral oxymeter values ın healthy newborns ın the fırst fıve mınutes of lıfe. HIP, 33, 36.