Financial Corporate Governance Mechanisms and Islamic Tradition in Turkish States

Year 2024, Issue: 100, 66 - 73, 27.12.2024

Olcay Ölçen

Abstract

If it is utilised successfully, Corporate Governance is a beneficial nexus regarding its principles of transparency, accountability, social responsibility and fairness that can be observed the similar principles of religions. This paper aims to make a descriptive comparative analysis between Islamic tradition and the contemporary corporate governance context regarding Turkish states. A descriptive methodology was utilized to realize a comparative analysis between Islamic tradition and the main peculiarities of contemporary corporate governance practices. The findings show that the Turkish state tradition and tax system have important variables that can give a comprehensive understanding under four important titles, which are financial recordkeeping, financial regulation mechanisms, family and social structures in business and solutions to financial conflicts. It can be concluded that there is no contradiction between conventional corporate governance systems and Islamic interpretation of corporate governance, some problems can be raised by cultural and state-dependent variables. Previous studies accept the four important variables of financial recordkeeping, financial regulation mechanisms, family and social structures in business and solutions to financial conflicts as different subjects. But, to emphasize a cultural uniformity of Anatolian corporate governance structure which takes its main force from the morality of Turk and Islam, these dimensions are accepted as only one determinant of a system. This study is designed to trigger the next works to consider a holistic framework for the creation of a governance structure which belongs to Anatolia alone.

Keywords

Corporate Governance, Islamic Traditions, Turkish-Anatolian States, Sects.

References

• Abu-Tapanjeh, A. M. (2009). Corporate governance from the Islamic perspective: A comparative analysis with OECD principles. Critical Perspectives on Accounting, 20(5), 556-567.
• Akalın, K. H. (2015). Rasyonel Ekonomik Faaliyetin Muhasebesi Açısından Werner Sombart Ve Max Weber. Journal of the Faculty of Economics/İktisat Fakültesi Mecmuası, 65(2).
• Akbıyık, N. (2019). Fütüvvetin Türk Esnaf-Zanaatkâr Sistemine Etkileri. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 147-190.
• Akgündüz, M. (2014). Ticarî Hayatta Kardeşliği Esas Alan Ahîlik Teşkilatı. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 31(31), 9-18.
• Alao, A. (2013). Islamic radicalisation and violent extremism in Nigeria. Conflict, Security & Development, 13(2), 127-147.
• Alkan, M. (2013). Osmanlı Döneminde Adana Sancağında Kurulan Tekkeler/Zaviyeler ve Türbeler. Türk Kültürü Ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi.
• Amin, A., Habbe, A. H., & Wahab, A. (2021). Islamic Principles In Efforts To Prevent Accounting Fraud. Dinasti International Journal of Economics, Finance & Accounting, 2(5), 467-478.
• Armağan, A. (2014). XVII. Yüzyıl güneydoğu anadolusunun dinî-sosyal hayatından bir kesit: Antep Mevlevîhanesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 182(182), 203-226.
• ASLAN, M. (2024). XIX. Yüzyıl balkan coğrafyasında bektaşi tekkeleri: yerel ilişkiler ve sosyoekonomik problemler. Belgi Dergisi, (27), 225-246.
• Aydın, l., & Aydın, m. (2021). Uşak ve Banaz Zaviye Vakıfları Muhasebe ve Müzayede İşlemleri (1831-1863). Journal of Humanities and Tourism Research, 11(4), 669-689.
• Aydın, M., & Aydın, l. (2022). Kütahya Sancağındaki Vakıf ve Zaviyelerin Muhasebe ve Müzayede İşlemleri (1832-1863). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (71), 168-188.
• Bayram, S. (2012). Osmanlı Devleti'nde ekonomik hayatın yerel unsurları: Ahilik teşkilâtı ve esnaf loncaları. Journal of Istanbul University Faculty of Theology, (21), 81-114.
• Bayram, M. (2016). Anadolu ahiliğinin teşekkülünde'ki rolü açısından fütüvvet hareketi ve tarihi. Selçuklu Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, (1), 51-73.
• Bekci, i., & Apalı, y. (2019). Semavi Dinlerin Görünmeyen Muhasebe Panoraması: Hristiyanlıkta Muhasebe Geleneği. Cappadocia Journal of History and Social Sciences, 1(Volume 2), 88-100.
• Bekci, İ., Apalı, A., & Çulcu, T. (2021). Ahilik Sisteminin Gelişimi ve Mali Yapısı ile 1872-1875 Yıllarına Ait Ahi Evran Vakfının Muhasebe Kayıtlarının İncelenmesi. Bilimname, (46), 273-304.
• Bellikli, U., & Daştan, A. (2021). Muhasebe Düzeni Açısından Osmanlı Bürokrasisinde Maliye Ahkâm Kâtipliği: Yabancı Seyyah Ve Yazarların Gözlemlerine Dayalı Bir İnceleme. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (2021 Özel Sayı), 103-116.
• Çağlarer, E. (2023). Alevi ve Sunni Tekkelerinde Kadın Dervişler.
• Çelik, C. (2010). Değişim sürecinde türk aile yapisi ve din. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, (08), 25-35.
• Çetinsaya, G. (1999). II. Abdülhamid döneminde Kuzey Irak’da tarikat, aşiret ve siyaset. Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi, (7), 153-168.
• Çiftçi, C. (2004). 18. Yüzyılda bursa'da para yaklfları ve kredi işlemleri. Tarih Araştırmaları Dergisi, 23(36), 79- 102.
• Çoban, M. (2018). Değerler eğitimi ve ahilik ilkeleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 87-102.
• Değerli, A., & Küçükdağ, Y. (2013). Beylikler ve Osmanlı döneminde Seydişehir’de tasavvuf.
• Demir, Ö., Acar, M., & Toprak, M. (2004). Anatolian tigers or Islamic capital: Prospects and challenges. Middle Eastern Studies, 40(6), 166-188.
• Demirel, Ö. (1996). Sivas Mevlevîhânesi ve Mevlevî Şeyhlerinin Sosyal Hayatlarına Dair Bazı Tespitler. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(2), 217-223.
• Eken, G. (2000). Osmanlı Sosyo-Ekonomik Tarihinin Kaynaklarından Vakıf Muhasebe Defterleri. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 4, 75-82.
• Erdem, E. (2021). Fütüvvetin ve Ahiliğin menşei, mahiyeti ve türleri. Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(fütüvvet, ahilik ve iktisadi hayat özel sayısı), 1-15.
• Ertaş, F. C., & Şahin, Ş. U. (2015). 17. Yüzyılda Anadolu’da Kadın Vakıfları ve Muhasebesi: Tokat Hatuniye Vakıf Muhasebesi Örneği. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (8), 101-125.
• Güçlü, B. (2007). Mevlânâ Celâleddin Rûmî’nin İktisat Anlayışı, Adem Esen. Marife, 7(3), 361-362.
• Gülten, S. (2012). Tahrir defterlerine göre Anadolu’da Kalenderîler ve Haydarîler. Tarih Araştırmaları Dergisi, 31(52), 35-53.
• Güneş, A. (2000). 16. yüzyılda Seyyid Gazi'de sosyal ve ekonomik hayat. OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 11(11), 227-256.
• Güvemli, O. (2015). Türk muhasebe düşüncesinin evreleri (orta asya kültüründen–batılılaşmaya). Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (9), 5-17.
• Haddad, A. (2023). Does the country’s religion affect the financial performance of conventional and Islamic banks? Comparative study in the international framework. Journal of Islamic Marketing, 14(2), 410-434.
• Halis, M., Hira, A., & Göksün, A. F. (2024). Başlıca Dünya Dinlerinin Ekonomi ve Kalkınmaya Yaklaşımı. İnsan ve İnsan, 11(37), 41-53.
• Haykıran, K. R. (2023). Denizli Çevresi Örneğinde Devrinde Helal Kazancı Sağlayan Bir Kurum Olarak Ahîlik ve Ahî Zaviyeleri. Academic Platform Journal of Halal Lifestyle, 5(2), 95-104.
• Husein, U. M. (2018). Islam, communication and accounting. Journal of Islamic Accounting and Business Research, 9(2), 138-154.
• Ibrahim, S. H. M., & Yaya, R. (2005). The emerging issues on the objectives and the characteristics of Islamic accounting for Islamic business organizations. Management & Accounting Review (MAR), 4(1), 74-92.
• Is’adi, M., & Mauliyah, N. I. (2023). Household Accounting In Islamic Perspective. Islamic Banking: Jurnal Pemikiran dan Pengembangan Perbankan Syariah, 9(1), 185-206.
• Kemaleddin, T. A. Ş., & Güvendi, T. (2021). Di̇n ve dünyevi̇leşme bağlaminda türk toplumunda tari̇kat ve cemaatler. Tabula Rasa: Felsefe ve Teoloji, (34), 29-34.
• Kizil, C., & Kocur, D. K. (2017). Antik Çağlarda Muhasebe Ve Dinlerin Muhasebeye Bakış Açısı. Kesit Akademi Dergisi, (10), 327-339.
• Koyunoğlu, H. H. (2008). Para Vakıfları: Muhasebe Defterlerine Göre 17. Yüz-yıl İstanbul Uygulaması. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 8(4), 253-304.
• Köç, Ahmet (2011). Sultan II. Murad vakfı’nın Edremit mukataaları (1530-1641). OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 30(30), 41-72.
• Kuran, T. (2004). Why the Middle East is economically underdeveloped: historical mechanisms of institutional stagnation. Journal of economic perspectives, 18(3), 71-90.
• Kuran, T. (2011). 17. Yüzyıl İstanbul'unda Sosyo-Ekonomik Yaşam. İş Bankası Yayınları
• Kurtuluş, B. (2005). İŞ AHLAKI: GEÇMİŞTE VE GÜNÜMÜZDE. In Journal of Social Policy Conferences (No. 50, pp. 737-759). Istanbul University.
• Küçükdağ, Y., & Temel, E. (2021). Osmanlı Aksaray’ında Tekke ve Zaviyeler (XVIII-XIX. Yüzyıllar). Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi, (7), 109-127.
• Majeed, G., & Hashmi, R. S. (2014). Sectarian Conflicts: A Dominant Threat to Pakistan's Internal Security. J. Pol. Stud., 21, 103.
• Memiş, Ş. E. (2021). Geç Dönem Osmanlı Gazze’sinde Ebu Medyen El-Ğavs Zâviyesi Vakfı. Mukaddime, 12(2), 380-411.
• Musalı, N. (2022). XIV. Yüzyılın ortalarında Dârü’l-irşâd ile Beytü’l-fevâhiş arasında Erdebil’de Sosyal Yaşam. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 62(2), 1077-1103.
• Nathan, S., & Ribière, V. (2007). From Knowledge To Wisdom: The Case Of Corporate Governance İn Islamic Banking. Vine, 37(4), 471-483.
• Özdemir, R. (1994). Osmanlı Devleti'nin Tarikat, Tekye Ve Zaviyelere Karşı Takip Ettiği Siyaset. OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 5(5), 259-310.
• Özköse, K. (2003). Anadolu’nun Türkleşmesi Ve İslamlaşmasında Tasavvufî Zümre Ve Akımların Rolü. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(1), 249-280.
• Öztürk, T., & Sürmen, Y. (2021). Trabzon Valisi Üçüncüoğlu Ömer Paşa’nın (1739-1742) Terekesi ve Muhasebe işlemleri. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (2021 Özel Sayı), 25-44.
• Sayın, E. (2015). Kulluk ve özgürlük açısından tasavvuftaki kadın anlayışına bir bakış.
• Selvi, D. (2016). Fütüvvet ve Ahîlik Teşkilatlarinin Ahlâkî Ilkelerinin Oluşmasinda Tasavvufun Öncülüğü. İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-37.
• Sevinç, M. R., Davran, M. K., & Sevinç, G.(2023) Alevi ve Sunni Tekkelerinde Kadın Dervişler, 12 (1), 534-540 | Kitap Değerlendirmesi,
• Telci, C. (2021). Tarikat, Merasim ve Toplum: Bayramîlerin Burçak Cemiyeti Hakkında. Journal of Alevism- Bektashism Studies, (24), 47-72.
• Sipahi, B., & Çetin, A. (2010). 1697-1910 Yılları Arasında Osmanlı Kültüründe Muhasebecilerin Mezar Taşlarının Karakteristik Özellikleri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (48), 232-241.
• Ülgener, S. F. (2021). Sabri F. Ülgener’in Düşünce Dünyasında “Osmanlı İmparatorluğu Neden Kapitalistleşemedi?” Sorusunun İzini Sürmek.
• Ünal, M. (2023). Son Dönem Mevlevî Müntesiplerinden Mehmed Eşref ve Manzumelerinde Mevlânâ ve Mevlevîlik. Türkiye İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 7(2), 217-233.
• Yanti, B. Z., & Witro, D. (2020). Islamic moderation is a resolution of different conflicts of religion. Andragogi, 8(1), 446-457.
• Yaşar Ekici, F. (2014). Türk aile yapısının değişim ve dönüşümü ve bu değişim ve dönüşüme etki eden unsurların değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS).
• Yiğit, İ. (2017). XVI. Yüzyıl Türkiye'sinde Ahi Adlı Yerleşmeler. Zeitschrift Für Die Welt Der Türken/Journal of World of Turks, 9(3), 251-267.