DETERMINING THE APPLICABLE LAW IN DISPUTES ARISING FROM COMPETITION INFRINGEMENTS

Yıl 2013, Sayı: 53, 3 - 40, 01.03.2013

Buket Arı

Öz

Competition law violations have serious effects in both public and private lawareas. While the application of national law for the public law violations is notopen to debate, new trends regarding the determination of applicable law whenthose violations have private law consequences are on horizon in moderninternational private legal systems. Such trends have their roots in recentperception of competition rules as being part of conflict of laws while classicallaw systems see competition rules as a guarding tool of state economic policy,thus as directly applicable legal rules. Those states, chiefly Turkey andSwitzerland, who embrace conflict of laws bilaterally and allow application ofother states’ competition rules, have gained a tremendous consciousness in theinternational society. This study will attempt to analyze the methods ofdetermining the applicable law to the competition law violations in the light ofTurkish, Swiss and European Union legal systems

Anahtar Kelimeler

Law on International Private Law of Turkey art. 38, Restriction of

REKABET İHLALLERİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARA UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ

Öz

Rekabet ihlalleri gerek kamu hukuku gerekse özel hukuk alanında ciddi sonuçlardoğurmaktadır. Kamu hukuku alanında ihlallere milli hukukun uygulanacağıkonusunda herhangi bir tartışma bulunmamakla birlikte özel hukuk alanındakisonuçlar bakımından hangi hukukun uygulanacağı konusunda modernmilletlerarası özel hukuk sistemlerinde yeni eğilimler ortaya çıkmıştır. Devletinekonomi politikasını korumaya yönelik olduğu değerlendirilen rekabet kurallarıklasik hukuk sistemlerinde doğrudan uygulanan hukuk kuralları arasındadeğerlendirilmekteyken bu alandaki son gelişmeler sayesinde rekabet kurallarıkanunlar ihtilafı alanında yer bulmaktadır. Başta İsviçre ve Türkiye olmak üzerediğer devletlerin rekabet kurallarının da kendi hâkimlerince uygulanmasınaimkân sağlayan iki yanlı ihtilaf kurallarını benimseyen devletler, bu yöntemleuluslararası toplumda ulaşılması güç bir bilince ulaşmış bulunmaktadır. Buçalışmada yabancılık unsuru içeren rekabet ihlallerine uygulanacak hukuku tayinetmeye yarayan metotlar Türk, İsviçre ve Avrupa Birliği hukukları özelindeincelenmeye çalışılacaktır

Anahtar Kelimeler

5718 sayılı MÖHUK m. 38, Rekabetin Engellenmesi

Kaynakça

• AKSOY, M. N. (2004), Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanuna Aykırılığın Özel Hukuk Alanındaki Sonuçları, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi No:144, Ankara.
• BAEL, I.V. ve J.-F.BELLIS (1991), Droit de la Concurrence de la Communauté Economique Européenne, Bruylant Bruxelles.
• BASEDOW, J. (1997), “Souveraineté Territoriale et Globalisation des Marchés: Le Domaine d’Application des Lois Contre les Restrictions de la Concurrence”, Recueil des Cours, Vol. 264.
• BATTIFOL H. ve P. LAGARDE (1993), Traité de Droit International Privé, Tome 1, 8e Edition, Paris.
• CRAWFORD, E.B. ve J.M. CARRUTHERS (2010), International Private Law: A Scots Perspective, Thomson Reuters.
• COLLIER, J.G. (1987), Conflict of Laws, Cambridge University Press.
• ÇELİKEL, A. ve B. ERDEM (2012), Milletlerarası Özel Hukuk, Onikinci Bası, Beta, İstanbul.
• DESSEMONTET, F. “Arbitrage, Propriété Intellectuelle et Droit de la Concurrence Perspective Suisse”, http://www.unil.ch/webdav/site/cedidac/shared/Articles/ASA%20Special%20Series. pdf, Erişim Tarihi: 09.02.2012.
• DO⁄AN, V. (2010), Milletlerarası Özel Hukuk, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• EROL, K. (2000), Rekabet Kurallarının Ülkedışı Uygulanması, Doktora Tezi, Rekabet Kurumu.
• Eurojuris International Groupe Ibero-Francophone (2009) “13ème Rencontre- Düsseldorf 08.05.2009”, www.heinonline.org, Erişim Tarihi: 09.02.2012.
• FOER A.A ve J.W. CUNEO (2010), The International Handbook on Private Enforcement of Competition Law, Edward Elgar, Cheltendam, UK-Northampton, MA, USA.
• FRIEDEL-SOUCHU, E. (1994), Extraterritorialité du Droit de la Concurrence aux Etats-Unis et Dans la Communauté Européenne, L.G.D.J, Paris.
• GELGEL, G.Ö. (2006), Akit Dışı Borç İlişkilerine Uygulanacak Hukuk Hakkındaki Avrupa Birliği Düzenlemesi, Beta, İstanbul.
• GRAZIANO KADNER, T. (2008), “Le Nouveau Droit International Privé Communautaire en Matière de la Responsabilité Extracontractuelle”, Revue Critique du Droit International Privé, Vol:3.
• GÜNDO⁄DU, M. (2009), Rekabet Hukuku Perspektifinden Havayolu Taşımacılığı
• Sektöründeki Stratejik İttifaklar, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi, No:249
• GÜVEN, P. (2008), Rekabet Hukuku, Genişletilmiş İkinci Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara.
• HAY, P., P.J. BORCHERS ve S.C. SYMEONIDES (2010), Conflict of Laws, West.
• HUYSAL, B. (2012), “Yabancı Unsurlu Rekabet İhlallerinde Uygulanacak Hukuk”
• Rekabet Dergisi, No:13(2).
• JONES, A. ve B. SUFFRIN (2008), EC Competition Law, Third Edition, Oxford
• University Press, Oxford.
• KAUFMANN-KOHLER, G. ve A. BUCHER, “Droit International Privé, Contrat
• International, Droit Applicable”, Fascicule 2, Université de Genève, Faculté de Droit
• http://www.unige.ch/droit/e-cours/documents/4864efd7ee79d.pdf, Erişim Tarihi: 08.02.201.
• KAUPER, T.E. ve A.S. EDWARD (1988), “Private Antitrust Cases That Follow on
• Government Cases”, Private Antitrust Litigation, The Massachusetts Institute of Technology.
• KOCASAKAL, H.Ö. (2001), Doğrudan Uygulanan Kurallar ve Sözleşmeler
• Üzerindeki Etkisi, Galatasaray Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• La Conférence De La Haye De Droit International Privé (2000), Note Sur Les Conflits
• de Lois En Matiere de Concurrence Deloyale: Rappel dt Mise à Jour, Bureau Permenant, La Haye.
• LAYTON A. ve A.M. PERRY (2004), “Extraterritorial Jurisdiction”, Houston
• Journal of International Law, Vol:26.
• LEGAL, H., “Les Restrictions Verticales à la Concurrence”, Electronic Journal of
• Comparative Law, Vol 11.3, www.ejcl.org, Erişim Tarihi: 08.02.2012.
• LOOKOFSY, J. ve H. KETILBIORN (2009), EU-PIL European Union Private
• International Law in Contract and Tort, JurisNet, LLC, Copenhagen.
• MAYER, P. (2006), Droit International Privé, 5e Edition, Montchrestien.
• MERCIER, P., O. MACH, H. GILLIERON ve S. AFFOLTER (1982), Répertoire de
• Droit International Privé Suisse, 1, Editions Staempfli&Cie SA, Berne.
• MORRIS, J.H.C. (2009), The Conflict of Laws, Seventh Edition, Sweet&Maxwell, London.
• NOMER, E. ve C. ŞANLI (2010), Devletler Hususi Hukuku, Yenilenmiş Onsekizinci
• Bası, Beta, İstanbul.
• NOMER, E. (2011), Devletler Hususi Hukuku, Ondokuzuncu Bası, Beta, İstanbul.
• NOONAN, C. (2008), The Emerging Principles of International Competition Law, Oxford University Press, Oxford.
• NORTH, P. ve J.J. FAWCETT (1999), Private International Law, Thirteenth Edition, Oxford University Press, Oxford.
• OLSKY D. ve L.B. GREENFIELD (2006), “From Bananas to Vitamins: The Evolving Doctrine of the Extraterritoral Application of US Antitrust Law”, http://www.wilmerhale.com/files/Publication/29ff537f-7ac7-4cd9-a3b8- de6c2814314b/Presentation/PublicationAttachment/d05eb7a7-df27-4479-ac00- ef5eb197a3ce/Greenfield_Olsky.pdf, Erişim Tarihi: 28.03.2012.
• OPREA, A. (2010), “L’Integration Juridique Européenne et Les Methodes du Droit International Privé-Quelques Observations”, SUBB Jurisprudentia 115 2010, www.heinonline.org, Erişim Tarihi: 06.02.2012.
• PEIGNÉ, A., “L’article 6 du règlement communautaire ROME II apprécié sous l’angle du droit de la concurrence et du droit international privé”, http://m2bde.u- paris10.fr/content/l%E2%80%99article-6-du-r%C3%A8glement-communautaire- rome-ii-appr%C3%A9ci%C3%A9-sous-l%E2%80%99angle-du-droit-de-la- concurre, Erişim Tarihi: 06.02.2012.
• PERUZETTO, S.P. (2002), “Ordre Public et Lois de Police Dans l’Ordre Communautaire”, Commité Français de Droit International Privé, Paris.
• RENOLD, M.-A. (1991), Les Conflits de Lois En Droit Antitrust, Schulthess Polygraphischer Verlag AG, Zürich.
• ROBINET, I. ve P.J. THYS (1990), “The Extraterritorial Jurisdiction of U.S. Courts In Antitrust Cases”, Int’l Bus. L.J. 201 1990, www.heinonline.org, Erişim Tarihi: 02.02.2012.
• RUHİ, A.C. (2008), 27.11.2007 Tarih ve 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun, Seçkin, Ankara.
• SANLI, K. C. (2000), Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’da Öngörülen Yasaklayıcı Hükümler ve Bu Hükümlere Aykırı Sözleşme ve Kararların Geçersizliği, Rekabet Kurumu Lisansüstü Tez Serisi, Ankara.
• SANLI, K.C. (2007), Haksız Fiil Hukukunun Ekonomik Analizi Hukuk ve Ekonomi Öğretisi, Arıkan, İstanbul.
• SCHWARTZ I.E. (1995), “The International Antitrust Law of the European Community”, International Harmonization of Competition Laws, Martinus Nijhoff Publishers, Netherlands.
• ŞAHBAZ, A.U. (2008), ABD Uygulaması Işığında Rekabet İhlallerinden Doğan
• Zararların Tayini ve Tazmini, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi No:88
• TARMAN, Z. D. (2008), “Akit Dışı Borç İlişkilerine Uygulanacak Hukuk
• Hakkındaki Avrupa Topluluğu Tüzüğü (Roma II)”, AÜHFD, C.57(2).
• TARMAN, Z. D. (2008), “Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki
• Kanun (MÖHUK)’un Akit Dışı Borç İlişkilerine Uygulanacak Hukuk Hakkındaki
• Düzenlemesi (MÖHUK m.34-35-36-37-38)”, Legal Hukuk Dergisi, C.6 (72).
• TEKİNALP, G. (2009), Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama Kuralları, 12.12.2007
• tarihli MÖHUK Uyarınca Güncelleştirilmiş Onuncu Bası, Beta, İstanbul.
• TEKİNALP, G. ve A. UYANIK ÇAVUŞO⁄LU (2011), Milletlerarası Özel Hukuk
• Onbirinci Bası, İstanbul.
• TEKİNALP, G., E. NOMER ve A.O. BOZTOSUN (2012), Private International
• Law in Turkey, Wolters Kluwer.
• TİRYAKİO⁄LU, B. (1997), Rekabet Hukukundan Doğan Kanunlar İhtilafı, Ankara
• Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, No: 515, Ankara.
• TİRYAKİO⁄LU, B. (2010), “Genel Olarak Haksız Fiillere, Haksız Rekabete ve
• Rekabetin Engellenmesine Uygulanacak Hukuk”, Koç Üniversitesi Avrupa’da
• Devletler Özel Hukuku ve Yeni Türk Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku
• Hakkında Kanun’un Akitler ve Ticaret Hukukuna İlişkin Hükümleri Tebliği içinde s.211-218.
• TOPÇUO⁄LU, M. (2001), Rekabeti Kısıtlayan Teşebbüslerarası İşbirliği
• Davranışları ve Hukuki Sonuçları, Rekabet Kurumu Lisansüstü Tez Serisi, No:7, Ankara.
• WHISH, R. (2009), Competition Law, Sixth Edition, Oxford University Press, Oxford.