KARŞILAŞTIRMALI PERSPEKTİFTEN KAMU ÖZEL İŞBİRLİKLERİ: AVRUPA TOPLULUĞU VE TÜRKİYE

Yıl 2009, Sayı: 37, 7 - 53, 01.03.2009

Uğur Emek

Öz

Türkiye ve AT üyesi devletler dahil çoğu ülke, son yirmi yılda kamuhizmetlerinin sunumunda özel sektörün finansal ve teknik birikimine dahafazla ihtiyaç duymaya başlamıştır. Altyapı yatırımlarının ileri teknoloji veyüksek maddi kaynak gerektirmesi, bütçe imkanlarının yetersizliği veDevletin iktisadi hayattaki değişen rolü bu süreci hızlandırmaktadır.Ancak, özel sektörün kamu hizmetlerine katılımından gerçek anlamdafayda sağlayabilmek için, özel ortağın saydamlık, eşitlik ve orantısallıkilkelerine dayalı rekabetçi bir ihale sürecinde seçilmesi gerekmektedir. Buçalışmada, imtiyaz sözleşmelerinin tanımı ve kapsamı, riskin özel ve kamuortağı arasındaki dağılımı ve rekabetçi bir tahsisat mekanizmasıaçısından AT ve Türk düzenlemeleri karşılaştırmalı olarak incelenecektir

Anahtar Kelimeler

İmtiyazlar, kamu özel işbirlikleri, rekabet, ABTürkiye

PUBLIC PRIVATE PARTNERSHIPS IN COMPARATIVE PERSPECTIVE: EUROPEAN COMMUNITY AND TURKEY

Öz

Many countries including both Turkey and EC member states have moreneeded to make use of financial and technical accumulation of privatesector in the provision of public services during last two decades.Advanced technology and large capital requirements for infrastructureinvestments, insufficient budget revenues and changing role of the Statein the economic life have accelerated this tend. However, private partnershould be selected via a competitive tendering process based ontransparency, equality, and proportionality principles to get full benefitfrom private participation in the public services. In this study, Turkishand EC regulations will be explored in comparative perspective in termsof the definition and scope of concession contracts, the risk allocationbetween private and public partners, and the features of competitiveaward mechanisms

Anahtar Kelimeler

Concessions, public private partnerships, competition, EU, Turkey

Kaynakça

• Bakanlığı Ulaştırma Bakanı Sözleşme Yap İşlet sayılı Kanun Evet GT GT Evet GT İdare Public-Private Partnerships (PPPs)”, Public Services International Research Unit (PSIRU),http://www.epsu.org, Erişim Tarihi: 25.11.2007.
• DEVLET DENETLEME KURULU, (2003), Elektrik Enerjisi Üretimi
• Alanında Sürdürülen Yap-İşlet-Devret (YİD), Yap-İşlet (Yİ) ve İşletme Hakkı Devri (İHD) Uygulamaları Hakkında Araştırma Raporu, No:2003/6, http://www.cankaya.gov.tr, Erişim Tarihi:11.7.2006.
• DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (1995), Yedinci Beş Yıllık Kalkınma
• Planı (1996-2000) DPT Yayınları, Ankara.
• DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (2000), Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996-2000), DPT Yayınları, Ankara.
• DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (2006), Dokuzuncu Kalkınma Planı
• (1996-2000), DPT Yayınları, Ankara.
• DURAN, L. (1991), “Yap-İşlet-Devret”, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, No:46(1-2), s. 156.
• EUROPEAN COMMISSION (2004), Resource Book on PPP Case
• Studies, Directorate General for Regional Policy, Brussels, http://www.pppcentrum.cz/res/data/001/000228.pdf, Erişim Tarihi: 02.2009.
• EUROPEAN COMMISSION (2005), Report on the Public Consultation on the Green Paper on Public Private Partnerships and Community Law on
• Public Contracts and Concessions, Commission Staff Working Paper, SEC (2005) 629.
• ECORYS (2008), The Next generation of PPP in Turkey, Final Report, Rotterdam.
• EMEK, U. (1999), “Kamu Hizmeti İmtiyazı Sözleşmeleri ve Uluslararası
• Ticari Tahkim”, Rekabet Kurumu Perşembe Konferansı, 02.12.1999, Ankara.
• EMEK, U. (2000), “Özelleştirme Uygulamalarında; Kamu Hizmeti
• İmtiyazı Devrinden Doğal Tekellerin Düzenlenmesine”, İktisat, İşletme ve Finans, No:169, s. 74-86. EMEK, U. (2002a), The Role of Auction Design in Awarding Spectrum
• Concessions: Turkish GSM Experience, DPT Yayınları, Ankara. EMEK, U. (2002b), Kamu İhalelerinde Rekabetin Sağlanması ve Korunması, DPT Yayınları, Ankara.
• EROL, G.S. (1999), Kamu Hizmetlerinin Görülmesinde İmtiyaz Yöntemi ve Türkiye Uygulaması, DPT Uzmanlık Tezleri, Ankara.
• FAYARD, A. (2004), “Analysis Of Highway Concession in Europe”
• Tebliğ, University of Bergamo – Italy Conference on Highways: cost and regulation in Europe, http://dinamico2.unibg.it/highways/paper/FAYARD.pdf, Erişim Tarihi: 03.2009.
• GÖZÜBÜYÜK, A.Ş. ve T. TAN (2006), İdare Hukuku: Genel Esaslar
• Cilt 1, İkinci Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara. GÜNDAY, M. (2002), İdare Hukuku, Beşinci Baskı, İmaj Kitabevi Yayıncılık, Ankara.
• GRIMSEY, D. ve M.K. LEWIS (2004), Public Private Partnerships: The Worldwide Revolution in Infrastructure provision and Project Finance
• Edward Elgar, Masssachusets. HODGE, A.G. ve C. GREVE (2007), Public–Private Partnerships: An
• International Performance Review, Public Administration Review, No:67(3), s. 545-558. INTERNATIONAL FINANCIAL SERVICES (2003), Public Private
• Partnerships: UK Expertise for International Markets, London. IRWIN, T. (2007), Government Guarantees: Allocating and Valuing Risk in Privately Financed Infrastructure Projects. World Bank, Directions in
• Development, Washington, DC. KLEIN, M. (1998), “Bidding for Concessions”, World Bank Policy Paper, No: 1957.
• KLEIN, M., M.KERF, R.D. GRAY, T. IRWIN, C. LEVESQUE VE R.R. TAYLOR, (1998), Concessions for Infrastructure: A guide to Their
• Design and Award, World Bank Technical paper No: 399 ÖZAY, İ. (1996), Günışığında Yönetim, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• SADKA. E. (2006), “Public-Private Partnerships: A public Economics
• Perspective”, IMF Working Paper, WP/06/77. SAYISTAŞ (2002), Yap-İşlet-Devret Modeli İle Yapılan ‘İzmit Şehri
• Kentsel ve Endüstriyel Su Temini Projesi’ Hakkında Rapor, Sayıştay Genel Kurulunun 11.4.2002 tarih ve 5022/1 sayılı kararı, www.sayistay.gov.tr
• Erişim Tarihi: 3 Mart, 2009.
• SHLEIFER, A. (1998), “State versus Private Ownership”, Journal of
• Economic Perspectives, No:(12)4, s.133-150
• SIGMA (2008), Peer Assistance in Public Procurement and Concessions/PPPs. Final Report, Paris, October.
• STIGLITZ, J. (1999), “Promoting Competition and Regulatory Policy
• With Examples from Network Industries”, Speech, The World Bank, Beijing, China, July 25. UNITED STATES GENERAL ACCOUNTING OFFICE (1999),Public
• Private Partnerships:Terms Related to Building and Facility Partnerships, http://www.gao.gov/special.pubs/Gg99071.pdf, Erişim Tarihi: 25.11.2007.
• WORLD BANK (1997), Toolkits for Private Participation in Water and Sanitation
• Washington, http://www.worldbank.org/html/fpd/wstoolkits/index.html, Erişim Tarihi:12.03.2009.