The Role and Importance of Information Technologies in Risk Management: The Case of Turkey

Year 2022, Volume: 6 Issue: 1, 145 - 161, 30.06.2022

Merve Coşandal Nur Sinem Partigöç

https://doi.org/10.32569/resilience.1033649

Abstract

Recently, it is decidedly obvious that the strong relationship between sustainable urbanization process and disaster risk management process has not been fully established in Turkey. Natural and anthropogenic disasters are considered as one of the most important factors that affect the sustainability of world-wide development policies when presumptive losses (life, property, urban facilities, etc.) are taken into account. The disaster risks which are calculated using different methods at the strategic and operational levels can lead to these losses especially in urban areas where dense population lives. For this reason, it is often stated that priority should be given to Risk Management and Emergency Planning issues both in academic writing and policies in application examples.

Generally, the main aim of Risk Management is to eliminate and manage predictable and unpredictable uncertainties for urban residents and decision-makers in urban areas. It is not easy to deal with disasters whose frequency and impact cannot be fully measured in accordance with the principles of ‘minimum loss’ and ‘appropriate intervention without any trouble’. This difficulty manifests itself more especially in cities where dense population and built environment exist. From this point of view, it can be said that a successful Risk Management process has a crucial importance in urbanization processes in order to prevent possible losses of life, property and urban facilities. To sum up the process of Risk Management, this process includes three main steps: The identification of disadvantaged urban areas systematically in order to construction conditions and also the presence of gathering areas for the usage of citizens after disaster case; the determination of appropriate methods according to the type of disaster in order to reduce possible damages and increase urban resilience; finally the development of risk policies and strategies with a multidisciplinary approach.

It is observed that disasters are increasing in frequency, violence and number recently. Therefore, information and communication technologies such as Internet of Things (IoT), Geographic Information Systems (GIS), Remote Sensing (UA), Radio Frequency Identification Systems (RFID), Artifical Intelligence (AI), sensors, robots and smart systems, etc. meet the expectations of decision-making mechanisms in theoretical and practical studies aimed at developing strategies for solving multi-criteria problems. The possibilities offered by technology and its tools allow you to design a system focused on Risk Management and analyze multidisciplinary and multi-layered studies with the data provided. While these possibilities are considered in the context of creating databases and conducting intelligent queries, it can be seen easily that information technologies’ tools are important for the Risk Management process.

The main purpose of the study is to emphasize the importance of disaster risk analysis in order to ensure urban resilience and also to eliminate the uncertainties of the risk phenomenon within the scope of Risk Management. Moreover, the examination of national application examples related to different disaster risks is aimed in this study. For the Risk Management processes, taking the right steps are crucial such as preventing losses that may occur after a possible disaster and correctly intervening in the right place at the right time. Under the guidance of this importance, using real-time data through technology and making realistic predictions about disaster risks will be the right steps

Keywords

Disaster Risk, Risk Management, Sustainable Urbanisation, Information and Communication Technologies (ICT), Geographical Information Systems (GIS)

Risk Yönetiminde Bilgi Teknolojilerinin Rolü ve Önemi: Türkiye Örneği

Abstract

Sürdürülebilir kentleşme süreci ile afet risk yönetimi süreci arasındaki güçlü bağlantının Türkiye’de yakın zamana kadar tam anlamıyla kurulmadığı ve/veya kurulamadığı açıkça ortadadır. Stratejik ve operasyonel seviyelerde farklı yöntemler kullanılarak hesaplanan afet risklerinin özellikle nüfusun yoğun olarak yaşadığı kentsel alanlarda yol açabileceği can, mal ve donatı kayıpları dikkate alındığında, dünya genelinde kalkınma politikalarının sürdürülebilirliğini etkileyen en önemli faktörlerden biri sayılan doğal ve beşeri afetlere ilişkin Risk Yönetimi ve Sakınım Planlaması konularına öncelik verilmesi gerektiği hem akademik yazında hem de uygulama örneklerine ilişkin geliştirilen politikalar aracılığıyla sıklıkla ifade edilmektedir. Genel itibariyle, Risk Yönetiminin amacı, kentsel alanlarda yaşanabilecek öngörülebilen ve öngörülemeyen belirsizliklerin kentliler ve karar mekanizmaları için giderilmesi ve yönetilebilmesidir. Sıklığı ve etki alanı tam olarak ölçülemeyen afetlerle ‘minimum kayıp’ ve ‘aksaklığın yaşanmadığı yerinde mühadale ilkeleri doğrultusunda baş etmek hiç kolay değildir. Özellikle nüfusun ve yapılaşmanın yoğun olduğu kentlerde bu zorluk kendini daha fazla göstermektedir.

Bu noktadan hareketle denilebilir ki, başarılı bir Risk Yönetim süreci olası can, mal ve donatı kayıplarının önüne geçilebilmesi adına kentleşme süreçlerinde hayati önem taşımaktadır. Yapılaşma koşulları ve afet sonrası kullanıma uygun alanların varlığı bakımından kırılgan kentsel bölgelerin sistematik biçimde tespit edilmesi, olası zararların azaltılması ve kentsel dirençliliğin artırılması adına afet türüne göre uygun yöntemlerin belirlenmesi ve çok disiplinli bir çatı altında afet öncesine ilişkin strateji ve politikaların geliştirilmesi şeklinde bu süreci özetlemek mümkündür. Afetlerin sıklık, şiddet ve sayıca artış göstermekte olduğu günümüzde, çok kriterli problemlerin çözümüne yönelik stratejiler geliştirmeyi amaçlayan teorik ve uygulamalı çalışmalarda karar mekanizmalarının beklentilerini Nesnelerin İnterneti (IoT), Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Uzaktan Algılama (UA), Radyo Frekans Tanımlama Sistemleri (RFID), yapay zeka, sensörler, robotlar ve akıllı sistemler gibi bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) karşıladığı gözlemlenmektedir. Bu araçların sunduğu olanaklar, güncel veri tabanlarının oluşturulması ve akıllı sorgulamalar yapılması bağlamında düşünülünce, Risk Yönetimi odaklı bir sistem tasarımı yapmak ve temin edilen verilerle çok disiplinli ve çok katmanlı çalışmalarda farklı içerikte analizler yapılmasına fırsat vermektedir.

Bu çalışmada, Risk Yönetimi kapsamında kentsel dirençliliğin sağlanması ve risk olgusunun belirsizliklerinin giderilmesi için afet risk analizlerinin önemine vurgu yapılması ve bu doğrultuda farklı afet risklerine ilişkin ulusal uygulama örneklerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. BİT aracılığıyla gerçek zamanlı verilerin kullanılması ve afet risklerine yönelik gerçekçi tahminlerin yapılması, olası bir afet sonrasında meydana gelebilecek kayıpların önlenmesi ve doğru zamanda doğru yere doğru şekilde müdahale edilmesi gibi hayat kurtaran adımlar atılmasına vesile olacaktır.

Keywords

Afet Riski, Risk Yönetimi, Sürdürülebilir Kentleşme, Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT), Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS)

References

• Abhijeet, G. ve Samir, D. (2015). Information Based Approach for Disaster Risk Management. 20th International Symposium on Logistics (ISL 2015).
• AFAD, (2021). AFAD TABB (Türkiye Afet Bilgi Bankası) website. [Online]. Available: https://www.afad.gov.tr/tr/2399/TABB-Turkiye-Afet-Bilgi-Bankasi. Erişim Tarihi: Kasım 2021.
• Balamir, M. (2007). Afet Riski ve Planlama Politikaları. TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı, s. 35-39.
• Balta, Ö. M. (2013). Kentsel risklerin planlama temelinde analizi ve dirençli kent planlama yaklaşımı. (Doktora Tezi) Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Corrado, R. (2021). ICTs and AI-Driven Solutions for Disaster Management. Cambodia Development Center, Vol 3, Issue 10.
• Çağlayan, N., Satoğlu, Ş. I. ve Kapukaya, E. N. (2018). Afet Yönetiminde Büyük Veri ve Veri Analitiği Uygulamaları: Literatür Araştırması. 7. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi, ULTZK 2018 Bildiriler Kitabı, Bursa.
• Demirci, A. ve Karakuyu, M. (2011). Afet Yönetiminde Coğrafi Bilgi Teknolojilerinin Rolü. Doğu Coğrafya Dergisi, 9 (12), İnternet Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunidcd/issue/2433/30906
• EM-DAT (2016), http://emdat.be/sites/default/files/adsr_2016.pdf.
• Erdinç, F. (2018). Afetlere karşı kentlerin dirençliliği: İstanbul örneği. (Yüksek Lisans Tezi) Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı, Ankara.
• Furedi, F. (2009). Precautionary Culture and the Rise of Possibilistic Risk Assessment. Erasmus Law Review, 02 (02) , Pages 197 – 220.
• Giddens, A. (2000). Elimizden kaçıp giden dünya. (O. Akınhay, Çeviri) İstanbul: Alfa Yayınları.
• Hall, R.E. (2000). The Vision of A Smart City. In Proceedings of the 2nd International Life Extension Technology Workshop, Paris.
• Harrison, C. ve Donnelly, I.A. (2011). A Theory of Smart Cities. Proceedings of the 55th Annual Meeting of the ISSS, Hull, UK, ss.1-15.
• Hollands, R. G. (2008). Will The Real Smart City Please Stand Up? Intelligent, Progressive or Entrepreneurial?. Routledge, New York (USA).
• İSMEP (2014). İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Kapasitesinin Artırılması Projesi Rehber Kitaplar, Kentsel Risklerin Azaltılması, Afete Dirençli Şehir Planlama ve Yapılaşma, İstanbul.
• Kahraman, H. (2003). İTÜ Kampüsü Afet Bilgi Sistemi, afet yönetimi obje modelinin oluşturulması ve ilişkili sorgulamaların yapılandırılması. (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul.
• Kemper, H. ve Kemper, G. (2020). Sensor Fusıon, GIS and AI Technologıes For Dısaster Management. The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, Volume XLIII-B3-2020, XXIV ISPRS Congress (2020 edition).
• Mangır, F.(2016). Smart City: Strategies For Local Governments: The Case Of Konya In Turkey. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 41.Yıl Özel Sayısı, ss.17-36.
• Maskrey, A. (2011). Revisiting community-based disaster risk management. Envıronmental Hazards, 10, 42–52.
• Memiş, L., Babaoğlu, C. (2020). Acil Durum ve Afet Yönetiminde Süreç Yaklaşımı ve Teknoloji. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 776-791.
• Memiş, L., Babaoğlu, C. (2020). Afet Yönetimi ve Teknoloji. Farklı Boyutlarıyla Afet Yönetimi (M. Yaman ve E. Çakır, Ed.), Ankara: Nobel, s. 163-178.
• More, Y. M. (2019). Dısaster Management Usıng Artıfıcıal Intellıgence, Journal of Xi'an University of Architecture & Technology, XI (XII), Issn No : 1006-7930.
• Ojo, A., Dzhusupova, Z. ve Curry, E.(2016), Exploring the Nature of the Smart Cities Research Landscape. Smarter as the New Urban Agenda: Public Administration and Information Technology (Ed. J. Gil-Garcia, T. Pardo, T. Nam), Springer International Publishing, Switzerland, ss.23-47.
• Örselli, E. ve Akbay, C. (2019). Teknoloji ve Kent Yaşamında Dönüşüm: Akıllı Kentler. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2 (1), s.228-241.
• Pirasteh, S. ve Varshosaz, M. (2019). Geospatial Information Technologies in Support of Disaster Risk Reduction, Mitigation and Resilience: Challenges and Recommendations. Sustainable Development Goals Connectivity Dilemma, 1st Edition, ImprintCRC Press, Pages 16.
• Satterthwaite, D. (1998). Can U.N. Conferences Promote Poverty Reduction? A Review of the Istanbul Declaration and the Habitat Agenda. Woodrow Wilson International Centers of Scholars, Number 14, Washington DC.
• Sun, W., Bocchini, P. ve Davison, B. D. (2020). Applications of artificial intelligence for disaster management. Natural Hazards, 103:2631–2689, https://doi.org/10.1007/s11069-020-04124-3.
• Sürmeli, D. (2011). Yapay sinir ağları ile afet yönetiminde sosyal zarar görebilirlik riskinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Şahin, M., Ünen, C., Uçar, D., Coşkun, Z., Tarı, E., Özerman, U., Musaoğlu, N. (2007). İstanbul Afet Bilgi Sistemi Uygulaması. Türkiye Afet Bilgi Sistemi Projesi Sayfaları, https://web.itu.edu.tr/tahsin/CBS2007/sunu/132.pdf.
• TABIS (2002). İçisleri Bakanlıgı Web Sitesi, Türkiye Afet Bilgi Sistemi Temelleri Raporu, http://www.icisleri.gov.tr/strateji/arastirma/tabis.htm.
• Tan, L., Guo, J., Mohanarajah, S. ve Zhou, K. (2021). Can we detect trends in natural disaster management with artificial intelligence? A review of modeling practices. Natural Hazards, 107:2389–2417, https://doi.org/10.1007/s11069-020-04429-3. Tarım ve Orman Bakanlığı (2021). Taşkın Tahmini ve Erken Uyarı Merkezi. Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, Erişim Adresi: https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=80.
• Tatar, O., Gürsoy, H., Türk, T. ve Hastaoğlu, K. Ö. (2007). Kelkit Vadisi Afet Bilgi Sistemi (Kabis) Altyapısının Oluşturulması. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi, KTÜ, Trabzon.
• Taşer, M.M. (2020). KKTC afet yönetimi ve karar destek sistemi modeli. (Yüksek Lisans Tezi) Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Araştırma Enstitüsü Yönetim Bilişim Sistemleri, s.22-24, Lefkoşa.
• Tekin, S. (2020). Risk Toplumu ve Toplumsal Tecrit. Birikim Dergisi, İnternet Erişim Adresi: https://birikimdergisi.com/guncel/10045/kuresel-risk-toplumu-ve-toplumsal-tecrit.
• UNISDR (2004). Living with Risk: a Global Review of Disaster Reduction Initiatives. United Nations Office for Disaster Risk Reduction (UNISDR), ISBN/ISSN: 9211010640, 2004, https://www.unisdr.org/we/inform/publications/657.
• Varol, N. ve Kırıkkaya, E.B. (2017). Afetler karşısında toplum dirençliliği. Dirençlilik Dergisi 1(1), (1-9) DOI: 10.32569/resilience.344784
• Yaman, M. ve Çakır, E. (2018). Dijitalleşen Dünyada Akıllı Afet ve Acil Durum Uygulamaları. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7 (2), s.1124-1138.
• Yetiş, Ö. (2020). Stratejik Afet Yönetimi. (Doktora Tezi) Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, s.14-16, Kırıkkale.
• Yıldırım, V., Nişancı, R., İnan, İ.H. ve Yomralıoğlu, T. (2006). Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Kentsel Amaçlı Acil Durum Yönetim Modeli: Trabzon Örneği. Yapı ve Kentte Bilişim`06 IV. Kongresi Bildiriler Kitabı, Ankara.
• Yiğitcanlar, T., Desouza, K. C., Butler, L ve Roozkhosh, F. (2020). Contributions and Risks of Artificial Intelligence (AI) in Building Smarter Cities: Insights from a Systematic Review of the Literature. Energies, 13, 1473; doi:10.3390/en13061473.